Cumali Önal’ın analizi:
İsrail, geçen hafta iki kez Suriye’ye hava saldırısı gerçekleştirdi. İsrail resmi açıklamalarında Suriye rejiminin elindeki silah ve füzelerin Hizbullah’ın eline geçmesini ‘kırmızı çizgi’ olarak adlandırıyor.
Resmen kabul etmediği bu saldırıların Hizbullah’a gidecek füzelerin imha edilmesi için gerçekleştirildiğini iddia ediyor. Fakat işin aslı daha çok Suriye’nin geleceği ile ilgili. İddia edildiği gibi İsrail’in varlığı için en büyük tehdidi Mısır değil Suriye oluşturuyor. Çünkü iki ülke teknik olarak hâlâ savaş durumunda ve Suriye’ye ait Golan Tepeleri İsrail işgali altında bulunuyor. Bu durum İsrail’i Suriye’nin geleceğinin şekillenmesinde aktif bir oyuncu durumuna getiriyor.
İsrail son saldırılarla Esed sonrası yerine gelecek güçlerin elinde varlığını tehdit edecek silahların kalmasını istemediğini açıkça ortaya koyuyor. Suriye’nin elinde İsrail’in pek çok noktasını rahatlıkla vuracak Rus ve İran menşeli yüzlerce füze olduğu tahmin ediliyor. İsrail her ne kadar bu füzelerin Hizbullah’ın eline geçmesini istemediğini belirtse de daha çok muhaliflerin eline geçmesinden endişe ediyor.
Diğer bir sebep ise dünyanın seyirci kaldığı bir savaşta İsrail, gideceğine kesin gözüyle bakılan Esed’e darbe vurarak muhaliflere zımni destek görüntüsü vermeye çalışıyor. Bu da gelecekte iktidara oturacak muhaliflerle diyalog kapısını aralayacak. Üçüncü olarak Esed rejiminin muhtemel bir çılgınlığını önleyici bir darbe ile engellemek. İsrail medyası sık sık Esed rejiminin elindeki füzelerle İsrail’i vurabileceği yönünde uzman görüşlerini yansıtıyor. Dördüncü olarak İran’a gözdağı vermek. Uzun süredir İran’ın nükleer tesislerini vurmak için Amerikan yönetimini ikna edemeyen İsrail, bu tür saldırılarla gerekirse İran’a saldırı gerçekleştirebileceğini göstermeye çalışıyor.
Beşincisi, Suriye rejimiyle düşük profilli bir savaşa girişerek bu ülkenin güneyini işgal etmek ve akabinde de bu bölgeye uluslararası bir gücün yerleşmesini sağlamak. Uzmanlar bu durumda İsrail’in Suriye’nin parçalanmasında aktif bir rol almış olacağını ifade ediyor. İsrail işgali altındaki Golan Tepeleri’nde, Lübnan’da ve Suriye’nin güneyinde büyük bir Dürzi nüfus yaşıyor ve ülkenin parçalanması durumunda bu bölgede bir Dürzi devletinin kurulabileceği iddia ediliyor. Dürzi bir devlet ise İsrail ile Suriye arasında tampon görevi görecek. ZAMAN