Hatay’ın Kırıkhan mevkiinde bulunan askerî tesislerin görüntülerini almak üzere İsrail’in casus amaçlı Heron gönderdiği ortaya çıktı. 14. Hawk B. Komutanlığı üstünde füze bataryaları ve radar mevzilerini görüntüleyen heron, bir askerin birlik üzerinde beyaz bir ışık görmesiyle fark edildi. Radarlarla dört saat boyunca takip edilen heron için Diyarbakır’dan iki F-16 savaş uçağı kaldırıldı ancak bir şey yapılmadı.
Taraf, olayla ilgili tutulan dört saatlik kayıtların yanı sıra görüntüsü alınan birlikteki tutanağa ulaştı. İşte skandal olayın perde arkası. Olay 20 Eylül 2011 tarihinde Hatay’ın Kırıkhan İlçesi’nde yaşanıyor. 14. Hawk B. Komutanlığı’nda görevli Hava Savunma Üsteğmen Barış Erçoban, birliğin üzerinde beyaz ışık yayan bir cisim fark ediyor. Çıplak gözle gördüğü bu cisim üzerine dinleme nöbetinde bulunan Hava Savunma Kıdemli Çavuş İsmail Demirel’e telsizden çağrı yapıyor. Görüntülerin alınmasına yardımcı olan Skop’ta herhangi bir iz görüp görmediğini soruyor. Demirel, kendisine görünen bir cisim olmadığı cevabını veriyor. Telsizden yapılan anonsu duyan Kıdemli Çavuş Emre Özel, bahsedilen cisme benzer bir cismin üzerlerinde dolaştığını kendilerine bildiriyor. Bunun üzerine her iki isim de acilen Nizamiye’ye gidiyorlar. Üsteğmen Erçoban, beyaz ışık yayan cismi ilk gördüğü noktaya bakıyor ve orada olmadığını görüyor. Ardından başını kaldırdığında cismin Nizamiye üzerinde olduğunu görüyor.
Radarlar dört saat takip etti
Bunun üzerine Nizamiye’yi terk eden askerler, radar merkezine gidip, gördüklerini üstlerine anlatıyorlar ve radarları açmak üzere izin istiyorlar. Alınan izin üzerine saatler 04:38’i gösterdiğinde tüm radarlar aktif hale getiriliyor. Radarlar çalışmaya başlar başlamaz, çıplak gözle görünen cismin son noktasına yönlendiriliyor. Birkaç saniye içinde beyaz ışık yayan cisim tesbit ediliyor. Cisim çok kısa süreli göründüğü için herhangi bir takip, o an yapılamıyor. Radarlar cismi taramaya başlıyor. Saatler 04:41’i gösterdiğinde cisim N 36 34 55 42 E, 36 25 18 62 koordinatında radara yakalanıyor. Radardan cisme “kilit” atılmaya çalışılıyor. Ancak, cisim birliğin üzerine doğru geldiği için kilit atılamıyor. Ateşleme sistemi kilit attığında, heronlar hareket etmeye devam etseler ve kaçmaya çalışsalar dahi bu kilit sayesinde füze direkt heronlara ulaşabiliyor ve düşürüyor.
Birlikte ve telsizde cisimle ilgili telsiz konuşmaları devam ediyor. Bu arada başka bir birim cismi görüyor ve radarlar, ‘Silah Başı Gerçek Durum’ emri veriyor. Emir üzerine sistemler aktif hale getiriliyor ve hedef tekrar aranmaya başlanıyor. Heronun 12 km. mesafede birliğe doğru geldiği görünüyor. Radarlar ve füze sistemleri heronu kilit altına alıyor. Tam bu sırada heron 210 K olan hızını bir anda 750’ye yükseltiyor. Bu arada Birlik’te bulunan üç ayrı birim, hedefi kaybetmemek için takip altına alıyor. Cismin küçük bir hava aracı olduğu tesbiti yapılıyor. Ancak bu sırada aletlerde bazı sıkıntılar olduğu için cismin bazı hareketleri kayıt altına alınamıyor. Ardından da heron görüntüden kayboluyor. Daha sonra tekrar görüntüsü alınan cisme kilit atılıyor ve üstlerden emir bekleniyor. Beklenen emir gelmiyor. Saatler 05:08’i gösterdiğinde heron bir kez daha radarların takibine giriyor. Ardından hedef tekrar kayboluyor. Saat 05:10’da tekrar görüntü alınıyor. Heron kısa süreli takip ediliyor. Sabaha kadar takip edilen heron, güneşin doğuşuyla birlikte bir daha görünmemek üzere kayboluyor.
F-16 havalandı ama...
14. Hawk BT Komutanlığı’nda bunlar yaşanırken, olayın ilk anda bildirildiği Diyarbakır 2. Hava Kuvveti Komutanlığı Harekât Merkezi’nde de sıcak saatler yaşanıyor. Merkezdeki ekranlardan cisim takip edilmeye başlanıyor. Saat 01:30’da alınmaya başlanan görüntüler, 05:30’a kadar devam ediyor. Görüntüler üzerine cismin ne tür bir hava aracı olduğu tesbit ediliyor. Teknik bir takım incelemelerin ardından, cismin hareketleri ve hız kontrolüyle heron olduğu anlaşılıyor. İşte bu izleme sırasında radar mevziinde bulunanlar, Diyarbakır 2. Hava Kuvveti Harekât Merkezi’nden ısrarla bölgeye uçak sevk edilmesini istiyorlar. Bölgeye iki F-16 gönderiliyor. Kuvvet Komutanlığı’nı Korgeneral Veysi Ağar’ın, Filo Komutanlığı’nı Yarbay Kemal Turan’ın yaptığı bu F-16’lar heronu takip etmekle, çevresinde tur atmakla yetinip, bölgeden uzaklaşıyorlar. Heron inişe zorlanmadığı gibi her hangi bir füze atışı da yapılmıyor.
Askerî yetkililer rahatsız
Görüştüğüm askeri yetkililer olayla ilgili tutulan tutanakların yanı sıra heronların çekilen görüntülerini de benimle paylaştılar. Her görüntü üzerine teknik analizler yapılıp, havadaki cismin heron olduğu tesbit edilmiş. Heronun tepesinde bulunan kameralar da not edilmiş. Askerî yetkililer, İran’ın kendi hava sahasına giren ve üstün teknolojiye sahip Amerikan heronlarını düşürdüğünü hatırlatıp, aynı imkâna sahip 2. Hava Kuvveti Komutanlığı’nın neden İsrail heronunu düşürmediğini, inişe zorlamadığının araştırılması gerektiğini söylüyorlar. Askerler, heronun, dört saat boyunca o bölgede bulunan füze bataryalarını, hava radar mevzilerini, kara ve jandarma birliklerinin tamamının konuşlu olduğu bölgeleri, bu birliklerin imkân ve kabiliyetlerini ayrıntılı şekilde fotoğraflamasına, canlı olarak kendi ülkesine aktarmasına rağmen, hiçbir şey yapılmamasını ilginç buluyorlar. Casus ve keşif amaçlı görüntü alan İsrail heronunun, sadece seyredilmiş olmasını, birliğin ateşleme sistemlerini kilit atmasına rağmen ateş emri verilmemesini de anlayamıyorlar.
Yanıt bekleyen sorular
Askerî yetkililerin konuyla ilgili bazı soruları da var. Soruların bazıları teknik ve yetkililerden bunun açıklanmasını istiyorlar.
İşte o sorulardan bazıları;
» Hawk yani yerden ateş emri sadece 2. Hava Kuvveti Komutanı Korgeneral Mehmet Veysi Ağar’da olmasına rağmen, ateş emrini neden verilmedi?
» İsrail heronu, kendisinin görüntüsünü fark etmesine rağmen, saatlerce nasıl bölgede kaldı?
» BİKİM neden Hawk sistemine net bir bilgi ve rapor vermedi?
» Ekran Kayıt Sistemi’nin (DVR) yaptığı ilk kayıtlarda VTG görüntüsü mevcut iken, DVR kaydının sonlarına doğru neden VTG görüntüsü yok?
» VTG görüntüsünü kim kapattı? Neden kapandı? VTG görüntüsünün kapatılmasını BİKİM mi emretti? Yoksa Hawk silah sistemleri personeli kendisi mi kapattı?
» Jetler herona neden müdahalede bulunmadılar?
» Saatlerce radarda kalan heron için görüntü alınmadı şeklinde yanlış bir tutanak düzenlenip, üstler yanlış bilgilendirildi mi?
mbaransu@gmail.com
TARAF