Çok verimli tespitlerin yapıldığı programda Abdulhakim Beyazyüz özetle şunları söyledi:
Müslüman şahsiyet; ilimde, amelde ve iyi niyette başkalarına fark atarak var olabilir. Zira islami şahsiyetin temelinde Allah’a teslimiyet vardır. Elbette teslim olunan, bütün kusurlardan uzak ve bütün yüceliklerin de kendisinde toplandığı zat ise elbette ona teslimiyet sayesinde İslami şahsiyet ve İslami ümmet bu güzellikleri yansıtan istisnai bir halde olacaktır.
İslami şahsiyetle ilgili Kur-an’ı Kerim’de özlü açıklamalar yapılır. Sadece bu ayeti kerimeleri ölçü alan şahsiyet bile çok ciddi güzellikleri gerçekleştirebilecek, yaşadığı toplum ve insanlık için gerçek bir örneklik oluşturabilecektir.
Örneğin; ”Ben şüphesiz Müslümanlardanım” deyip, salih amel işleyerek Allah’a davet eden kimseden daha güzel sözlü kim olabilir.”(Fussilet:33) ayetinin işaret ettiği gibi bütün kimliklerden önce, özellikle islami kimliğin ve bu kimliğinin doğal gereği olan ıslah çabasını asli bir vasfı haline getiren ve bu örnek duruşuyla beraber Allah’a davet edenler elbette toplum ve insanlık için harika bir modelliği oluşturmuş olacaklardır.
Resulullah örnekliğini dikkate almadan vahyi kuşanmamız da mümkün değildir. Yaratan, Kur’an ve Elçi’yi bizlere rahmet olarak göndermiştir. O halde bir kul olarak bizim de içinde bulunduğumuz aleme rahmet olma yolunda yani toplumu ıslah etme yolunda gayret göstermemiz gerekiyor. Toplum içerisinde hayatın tüm alanlarında dürüstlüğün, güzel ahlakın, iyiliğin, tüm yönleriyle erdemliliğin göstergesi olmalıdır Müslüman.
İçerisinde bulunduğumuz toplumda zihinlerde dar anlamda yer etmiş olsa da ibadet kavramı, ayetlerin geneli itibariyle itaat manasını kapsamaktadır. Dolayısıyla her anını Allah’a itaat üzere yaşaması gereken Müslüman belli vakitlerde değil tüm gün ibadet üzeredir. Ayetin gereğini yerine getiren elçi ve arkadaşları örneğinde olduğu gibi “sabırla ve namazla Allah’tan yardım dilemelidir.” Bu yönleriyle seküler anlayışın ortaya çıkardığı örgütlerden ayrışır ve toplumu harekete geçiren temel faktörler arasında yer alır ibadet.
“Gerçek erdem yüzlerinizi doğuya veya batıya çevirmeniz değildir. Fakat gerçek erdem kişinin Allah’a, ahiret gününe, ilahi kelama, peygamberlere inanması ,malı;-ona sevgi duymasına rağmen-yakınlara, yetimlere, yolda kalmışlara, isteyenlere ve özgürlüğü ellerinden alınanlara velmesi ,namazı istikametle kılması, zekatı gönülden isteyerek vermesidir. Onlar söz verdikleri zaman, sözlerinde dururlar. Şiddetli zorluk ve darlıklara karşı göğüs gererler. İşte bunlardır sözlerine sadık kalanlar. Takvaya ermiş olanlar da bunlardır.”( Bakara:177) ayetinin gereğini yerine getirerek; sahih bir Allah, Resul, kitap, ahiret, melek, anlayışına sahip olur ve bu akideye sağlıklı bir şekilde iman eder. Onlar, mala ihtiyaçları olmasına rağmen onu başkalarına verebilen, namazı kılan, zekatı veren, ahdine sadık kalan, tabii afetler ve mazlumların özgürlüğü için kendi canını ve malını ortaya koyarak gerçekleştirdiği cihadın bedellerini ödemekte sabırlı olanlardır. Kendi toplumları ve tüm insanlık için örnek alınacak bir şahsiyete ve duruşa sahip olmuş olacaklardır. Zira bunlar ilimde, amelde ve iyi niyette başkalarına fark atmışlardır.
Göklerin ve yerin mülkü Allah’a aittir. Her şeyin maliki Allah’tır. Sahip olduklarımızın birer emanetçisi olan biz kullara düşen ise emanet bilincini taşıyarak sevdiklerimizden vermemiz ve ihtiyacımızı belirlerken seküler ve kapitalist anlayıştan uzak olup “az kesimin” durumunu değil toplumda çoğunluğun durumunu, standartlarını dikkate almamız gerekir.
İlgi alanımıza çekirdek ailenin sıkıştırılmak istendiği bir zihniyetin hakim olduğu bir çağda yaşıyoruz bugün. Eş, çocuk ve kendine vakit ayırma anlamında birçok imkanlar sunuluyor insanların önüne. Böyle kurgulanmış bir hayat anne, baba, akraba, komşunun dışarıda bırakıldığı için toplumu ifsada sürükleyen bir durumu kaçınılmaz kılıyor. Bu durumda “davet” sorumluluğunun da İslami şahsiyetin inşasında vazgeçilmez bir yükümlülük olduğu ortaya çıkıyor.
İslami şahsiyetin oluşmasında ulaşılması gereken temel hususları biraz daha açarak daha iyi anlaşılmasını sağlamak adına sahip olunması gereken temel öğeleri şu şekilde özetleyebiliriz:
1-İlim
2-Ahlak
3-İbadet
4-İnfak
5-Davet
6-Vela ve Bera
7-İtaat ve Disiplin
8-Sünnetullah’ı Bilme
9-Ümitvarlık ve Sabır
10-Planlılık
11-Merhamet