İspanya Savunma Bakanlığı’na ait Müslüman mezarlığının yönetimi 18 Kasım'da 75 yıllığına Grinon Belediyesi'ne bırakılınca, hiçbir yasal yönetmeliği bulunmayan mezarlık, belediye yönetiminin kararıyla geçici olarak defin işlemlerine kapatıldı.
Bir haftadır kapalı tutulan mezarlığa defnedilecek yedi cenaze hastane morglarında bekletiliyor.
İspanya İslam Komisyonu, bölgedeki Müslüman dernekleri ve yakınları gömülü aileler de mezarlar için garanti ve soruna bir çözüm bulunması için seslerini duyurmaya çalışıyor.
‘En azından defin devam etmeli’
Mezarlığın kapatılmasının ardından Madrid'deki Savunma Bakanlığı binası önünde ve Grinon'da gösteri yapan bir Müslüman derneğinin üyelerinden Muhammed Mrebat, yaptığı açıklamada kendilerinin de mezarlığın şartlarının iyileştirilmesini ve yasallık kazanmasını istediklerini söyledi.
Fas vatandaşı Mrebat, "Suç aslında bizlerde. Bu zamana kadar mezarlığa tam sahip çıkamadık. Şimdi her şey çok karışık görünüyor. Belediye kendine göre haklı olabilir ama bıraksınlar en azından defin devam etsin. Oturup, müzakere etmeden böyle bir yasak konulmaz. Bize bekleyen cenazeler için Malaga'daki (Madrid'e yaklaşık 550 kilometre uzaklıkta) Müslüman mezarlığını gösteriyorlar. Bu aileler için çok büyük bir sorun" diye konuştu.
Mezarlıktaki elektrik ve su harcamalarının Madrid'deki Fas Konsolosluğu tarafından karşılandığını söyleyen Mrebat, "Bu mezarlıkta hakkımız var. İspanya iç savaşı sırasında İspanyol ordularına destek veren Faslı askerler de burada gömülü" açıklamasında bulundu.
"Tabuta koyarak gömmeliler"
9 bin 400 nüfuslu Grinon'un Belediye Başkanı Maria Anotina Diaz Garrido ise kendilerinin de üzgün olduklarını, ayırmcılık yapmadıklarını ve mezarlığa yasallık getirmek istediklerini söyledi.
Müslüman mezarlığının bugünkü haliyle "yasal, güvenlik ve sağlık koşullarına sahip olmadığını" savunan Garrido, "Bu mezarlığın altından bizim kullandığımız gündelik suyun olduğu bir su kaynağı geçiyor. Buraya defnedilen kişilerin kimlikleri, hangi hastalıktan vefat ettikleri belli değil. Biz İslam usullerine göre define karşı değiliz ama İspanya'daki mezarlıkların da bazı sağlık kuralları var. Tabuta koyarak defin yapmalılar. Şimdiye kadar bu mezarlıkta hiçbir kural uygulanmamış” dedi.
Garrido iki aylık bir düzenlemenin ardından alanın yeniden Müslüman mezarlığı olarak kullanılacağı sözünü verirken, defin kuralları ve vergisinin devam edeceğini söyledi. Belediye Başkanı, “Eğer bunlar kabul edilmezse İspanyol yasalarına aykırı olduğu için gömüye müsaade etmeyeceğiz" şeklinde konuştu.
"Kimin gömülü olduğu belirsiz"
Geçmişi diktatör Franco dönemine kadar giden mezarlık, uzun bir süre Fas Konsolosluğu'na ait bir toprak olarak biliniyordu. Ancak iki yıl önce İspanya Savunma Bakanlığı'nın tüm taşınmazlarına ilişkin yaptığı revizyon sonucu İspanyol ordusuna ait olduğu iddi edildi.
Bakımsız görülen mezarlıkta kimin gömülü olduğuna dair resmi bir kayıt veya resmi bir görevli yok.
İç savaş sırasında ölen Katolik İspanyol askerleri, ilk olarak bu mezarlığa gömülmüldüğü daha sonra Franco'nun da mezarının olduğu Valle de los Caidos anıt mezarlığına taşındığı söyleniyor.
Franco, mezarlıkta kalanların Faslı Müslüman askerler olmasından dolayı, alanı Müslüman mezarlığı yapmıştı.
İspanya Savunma Bakanlığı, yaklaşık bin metrekarelik alanı kaplayan mezarlığın içine, iç savaş sırasında (1936-1939) ölen ve halen burada gömülü oldukları sanılan askerlerin anısına bir anıt yapmayı planlıyor.