İşgal rejimi İsrail’in kurucularından olan eski cumhurbaşkanı Şimon Peres’in cenaze hazırlıkları devam ederken, onun Filistinlilere yönelik işlediği suçlar da yeniden gündeme geliyor.
İsrail’in Haaretz gazetesi yazarlarından Gideon Levi köşesinde, Nobel Barış Ödülü alan ve bazıları tarafından “barış adamı” olarak gösterilmeye çalışılan Peres’in Filistinlileri Yahudilerden aşağı gördüğünü ve barışı sağlamak için çok az çaba sarf ettiğini yazdı.
Filistinli direniş örgütlerinden Hamas’tan yapılan yazılı açıklamada da “Peres’in halkımız ve milletimiz aleyhinde işlediği insanlık suçları nedeniyle uluslararası kanunlara göre yargılanmadan hayatını kaybetmesinden dolayı üzgünüz.” ifadelerine yer verildi.
Türkiye halkı ise Peres’i daha çok, Cumuhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2009 yılında başbakanlığı döneminde Davos’ta yaptığı tarihî “one minute” çıkışıyla hatırlıyor. Erdoğan’ın kendisine yüksek sesle hitap eden Peres’e söylediği “Siz öldürmeyi çok iyi bilirsiniz!” şeklindeki sözü dünya kamuoyunun gündemine oturmuştu.
AA’nın derlediği bilgilere göre, işgal rejiminde askerî ve siyasî olarak en üst düzey görevlerde bulunan ve dün sabah 93 yaşında ölen Peres’in suç ve ihlâllerle dolu geçmişinin bir kısmı şöyle:
Belarus’tan Filistin’e Göç Etti
Belarus’ta 1923’te zengin bir tüccarın oğlu olarak dünyaya gelen Şimon Peres, 1934’te İngiltere’nin manda yönetimi altındaki Filistin’e göç etti. Ailesiyle Tel Aviv’e yerleşen Peres, 24 yaşındayken Filistinlilere karşı saldırılar düzenleyen silahlı Siyonist Haganah örgütüne katılarak işgalci İsrail’in kuruluşuna giden süreçte rol aldı. Peres’in Filistinlilere yönelik işlediği suçlar da böylece başlamış oldu.
Daha sonra işgal rejiminin kuruluş yılı olan 1948’deki savaşta işgal rejiminin ilk başbakanı Ben Gurion tarafından silah alımlarından sorumlu olmakla görevlendirilen Peres, yüz binlerce Filistinlinin kendi topraklarından sürüldüğü “Nekbe”de (Büyük Felaket) en etkin rollerden birini üstlenmiş oldu. Peres, askerî bir mazisi olmamasına rağmen işgal rejiminde askerî endüstrinin gelişmesinde tesirli oldu.
Nükleer Silah Programının Fikir Babası
1953 ila 1965 yılları arasında İsrail Savunma Bakanlığı’nın ilk müsteşarlığı ve sonrasında bakan yardımcılığı görevini yürüten Peres, işgal rejiminin atom bombası edinmesini sağlayan “nükleer silah programı”nın fikir babası ve planlayıcısı olarak gösterildi. İşgalci İsrail’in nükleer silah programı, hâlâ Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın denetimi dışında faaliyet gösteriyor.
1975 yılında Peres’in, ırkçı Güney Afrika rejiminin Savunma Bakanı ile buluşarak “nükleer silah başlıkları satmayı teklif ettiği” iddia edildi.
İsrailli bir bilim adamının gizli belgeleri basına sızdırması ile ortaya çıkan işgalci İsrail’in nükleer gücü, uzmanlar tarafından onlarca atom başlığı olarak tahmin ediliyor.
Kana Katliamının Emrini Verdi
Peres, başbakanlığı döneminde Nisan 1996’da işgalci İsrail'in “Gazap Üzümleri Operasyonu” adıyla Lübnan topraklarına başlattığı saldırının emrini verdi. İşgal rejiminin Güney Lübnan’ı ağır bombardımana tutması sonucu 154 kişi hayatını kaybederken, çok sayıda sivil evlerini terk ederek ülkenin kuzeyine doğru kaçmak zorunda kaldı.
İşgalci İsrail’in Güney Lübnan’a düzenlediği bu saldırılardan en çok hafızalarda yer edeni ise Kana katliamı oldu. İşgal rejiminin Kana’daki Birleşmiş Milletler (BM) yerleşkesini bombalaması sonucu buraya iltica eden 106 sivil yaşamını yitirdi, çok sayıda kişi yaralandı.
İllegal Yerleşimleri ve Gazze Ablukasını Destekledi
Peres, iki milyona yakın Filistinlinin yaşadığı Gazze’ye 2006’dan beri uygulanan ablukayı ve sürekliliğini güçlü bir şekilde destekledi. Peres, “Gazze’den İsrail’e yönelik saldırıların önlenmesinin tek yolunun Gazzelilerin toplu olarak abluka altında tutularak cezalandırılması” olduğunu savundu.
İşgalci İsrail’in 2009 yılında Gazze’ye düzenlediği saldırı sırasında cumhurbaşkanı olan Peres, işgal rejiminin askerî operasyonlarının arkasında “birlik olma” çağrısı yaptı.
Filistinli direniş örgütü Hamas’ın sözcülerinden Hazım Kasım, yaptığı yazılı açıklamada, Peres’in halkın zihninde “Filistinlileri evlerinden zorla çıkararak ve öldürerek işlediği katliamlarla” hatırlandığını belirtti. Kasım, cumhurbaşkanı olarak görev yaptığı dönemde Peres’in, Filistinlilere karşı saldırılar düzenlediğini, ellerine kan bulaşmışken Gazze’deki İsrail savaşlarını aklamaya çalıştığını kaydetti.
Peres, işgal altındaki Filistin topraklarında yer alan illegal yerleşim birimlerini de savundu ve destekledi.
Oslo Antlaşması’na giden süreçte ise Dışişleri Bakanlığı görevini yürüten Peres, burada oynadığı rolden dolayı 1994 yılında Yasir Arafat ile birlikte Nobel Barış Ödülü’ne layık görüldü.
“Siz Öldürmeyi Çok İyi Bilirsiniz”
Cumuhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 7 yıl önce katıldığı Davos Zirvesi’ndeki Gazze oturumunda, dönemin İsrail Cumhurbaşkanı Peres’in sesini yükselterek Gazze’ye düzenledikleri saldırlar hakkında söylediklerine sert çıkarak, “Sesin çok yüksek çıkıyor. Benden yaşlısın, biliyorum ki sesinin benden çok yüksek çıkması bir suçluluk psikolojisinin gereğidir. Benim sesim bu kadar çok yüksek çıkmayacak. Bunu böyle bilesin. Öldürmeye gelince siz öldürmeyi çok iyi bilirsiniz. Plajlardaki çocukları nasıl öldürdüğünüz, nasıl vurduğunuzu çok iyi biliyorum.” ifadelerini kullanmıştı.
Peres’in eleştirilerini yanıtlarken panel yöneticisinin konuşmasını kesmesine tepki gösteren Erdoğan’ın, “Davos benim için bitmiştir. Daha da Davos’a gelmem.” diyerek salonu terk etmesi ve “one minute” sözüyle yaptığı çıkış tarihe geçmişti.
İki Dönem Başbakanlık, Bir Dönem Cumhurbaşkanlığı
İsrail parlamentosu Knesset’te 48 yıl milletvekilliği yapan Peres, savunma bakanlığı, iki dönem başbakanlık ve cumhurbaşkanlığı görevlerinde bulundu. Peres cumhurbaşkanlığı görevini Temmuz 2014’te Reuven Rivlin’e devretti.