Amerikan ordusundan beş askerin Afganistan'da sivilleri 'eğlence için' öldürmekle suçlandığı dava, orduda Ebu Gureyb skandalından bu yana en ciddi skandal olarak nitelenen cinayetlerin ayrıntılarını ortaya çıkardı.
Çavuş Calvin Gibbs, bununla birlikte bu kişilerin öldürülmesinde rol oynamadığını savundu. 26 yaşındaki çavuş kendisine yöneltilen 16 suçlamayı da reddetti. Ancak Gibbs, yargılanan beş sanığın elebaşı olmakla suçlanıyor.
Mart ayında, bir grup askerin Afgan sivillerin cesetleriyle poz verdiği fotoğraflar ortaya çıkmış; bu kişileri öldürür öldürmez kamera karşısına geçtikleri öne sürülmüştü.
Alman Der Spiegel dergisinde yayınlanan fotoğraflarda, askerlerin bir cesedin başını ellerinde tutup gülümsediği görülüyordu. Bu fotoğraflar mahkemeye delil olarak sunuldu.
Seattle yakınlarında yapılan duruşmada, avukatı, Gibbs'in üç kurbanının parmaklarını kesip bunları savaş anısı olarak sakladığını ve başkalarına hediye ettiğini kabul etti.
Ancak avukat Phil Stackhouse, Gibbs'in bu üç kişinin çatışma sırasında meşru gerekçelerle öldürüldüğünü düşündüğünü, davadaki diğer sanıkların onu bir komplonun içine sürüklediğini öne sürdü.
'CİNAYET TİMİ' SUÇLAMALARI
Askeri savcı Yüzbaşı Dan Mazzone ise Gibbs'in sırf öldürme isteğini tatmin için cinayet işlediğini savundu.
Buna göre, Gibbs Kandahar yakınında görevli takımın liderliğini, 2009'da liderlerinin çatışmada yaralanması ardından üstlendi ve saldırılar 'intikam' adı altında başladı.
İddialara göre, askerler iki ayrı vakada karşılaştıkları sivilleri yanlarına çağırıp üzerlerine el bombası atarak sonucu izledi.
Mazzone, Gibbs'in ayrıca birlikte uyuşturucu kullanıldığını ihbar eden bir askere saldırılmasına da öncülük ettiğini, bu askeri tehdit ettiğini anlattı.
Soruşturmalar da 18 ay önce uyuşturucu suçlamaları üzerine başlamıştı.
Savcı Mazzone, "Bu takım tamamen kontrolden çıkmış" dedi.
"(Gibbs) Burada zayıf liderler görüyor; bir fırsat seziyor ve çizgiyi aşmaya istekli askerler buluyor" diye konuştu.
Basında 'cinayet timi' diye nitelenen takımın üç mensubu suçlamaları kabul etti ve ifadelerinde sivilleri öldürme fikrinin Gibbs'ten çıktığını; daha sonra olay yerini çatışma sırasında öldürülmüşler görünümü vermek üzere düzenlediklerini söyledi.
Buna göre, askerler çalıntı silahları sivillerin yanına bırakıp onlara saldırgan görünümü veriyorlardı.
Çavuş Gibbs, 2010'un Ocak ayında Kandahar'da silahsız bir çiftçi olan ilk kurbanın ölümüne yol açan el bombasını sağlamakla; Şubat ve Mayıs aylarında da iki kişiyi silahla ya da el bombasıyla öldürmekle suçlanıyor.
Gibbs, beş üyeli askeri mahkeme tarafından suçlu bulunursa, af olanağı olmaksızın müebbet hapis cezasına çarptırılabilir.
Duruşmanın bir hafta sürmesi bekleniyor.
Amerikan Savunma Bakanlığı, suçlamaların ve fotoğrafların utanç verici olduğunu kaydediyor; ancak 'sapkınlık' diye nitelenen bu gibi davranışların ülkede görev yapan 100 bin askere mal edilmemesi gerektiğini vurguluyor.
Ancak suçlamalar Irak'taki Ebu Gureyb cezaevinde ortaya çıkan kötü muamele skandalından bu yana askerler arasında disiplin bozukluğuna ilişkin en ciddi skandal olarak niteleniyor.
BBC Türkçe Servisi