Devrim Muhafızları Komutanı Muhammed Ali Caferi fitnenin son bulduğunu söylerken komutanlardan Abdurrahim Musa gerekirse eylemleri bastırmak için hazır olduklarını açıkladı.
Caferi’nin sivil toplum aktivistlerinin katıldığı eylemlerin sona erdiği açıklaması, İran Devlet Başkanı müsteşarlarından Hüsameddin Aşna tarafından eleştirildi. Aşna, Evin hapishanesi önünde ailelerin yaptığı eylemler 5. gününe girerken İran rejiminin göstericilere karşı takındığı tutumu şiddetle kınadı.
Gösteriler geçen hafta ülkenin en büyük ikinci kenti olan Meşhed’de lideri belli olmayan, yoksulluğa, işsizliğe, yolsuzluğa karşı kendiliğinden başlamıştı.
Hükümet binalarına özel kuvvetler konuşlandırıldı
Bir hafta sonra Meşhed’deki görgü tanıkları şehrin merkezinde ve hükümet binalarında özel kuvvetlerin konuşlandırıldığını ve mobil polis kuvvetlerinin şehirde devriye gezdikleri bilgisini aktardılar. Görgü tanıkları, hükümet açısından istikrarsız bir durum olduğu ve yeniden eylemlerin başlamasından endişe edildiğini ifade ettiler.
Bu arada hükümete bağlı medya organları sosyal medya hesaplarında bazı fotoğraflar yayınlayarak takipçilerinin karışıklıklarda rol alan bu insanları ihbar etmelerini istedi.
Edinilen bilgilere göre dün Tahran, İsfahan, Belucistan, Batı Azarbeycan’ın merkezi Urumiyye, Şiraz, Tebriz ve Kürdistan’daki Senendec şehirlerinde eylemler düzenlendi.
İranlı yetkililerden farklı açıklamalar gelmeye devam ediyor
Siyasi ve askeri düzeyde farklı açıklamalar gelmeye devam ediyor. İran ordu komutanı Tümgeneral Abdurrahim Musavi yaptığı açıklamada şöyle dedi; “ Polis gücünün bir kısmı, daha beşiğindeyken kör fitneyi yok etmeyi başardı.” Reuters haber ajansının aktardığını göre Musavi “Şundan emin olabilirsiniz ki ordumuz büyük şeytan Amerika tarafından kandırılanlarla yüzleşmeye hazırdır” dedi.
Hükümetin Telegram endişesi
Geniş İran toprakları ve bağımsız internet sitelerine konan yasak nedeniyle eylemlerin hacmini belirlemek zor. İran İşçi Haber Ajansı (İLNA) hükümetin dün Telegram’a ulaşım engelini kaldırdığını açıkladı. Telegram büyük toplulukları eylemlere çağırmada kullanılmıştı. Ancak en yaygın şekilde mesajlaşmak için kullanılan Telegram yine de sınırlı kaldı. Hükümet bu konuda hala endişe taşıyor.
İran Meclisi Başkanlık Heyeti sözcüsü Behruz Nimeti, Telegram uygulamasının yasaklandığı haberlerini reddederken eylemleri organize eden kişilerin Telegram hesaplarının kaldırıldığını söyledi. Sözcü,Telegram’ın engellenmesinin işsizlik krizini daha da kötüleştireceğine işaret etti.
Nimeti son günlerde iş bulma konusunda sorunlarla karşılaşıldığını söyleyerek hükümetin Telegram’a alternatif bir uygulama bulmaya çalıştığını vurguladı. Nimeti “Eğer Telegram bu şartlar altında çalışmaya devam ederse sorunlara sebep olur” dedi.
“Gösterilere en çok 42 bin kişi katıldı”
İran İçişleri Bakanı Abdurrıza Rahmani Fazli’nin İran Öğrenci Haber Ajansı’na yer alan açıklamasında şunları kaydetti; “ Gösterilere en çok 42 bin kişi katıldı. Bu nüfusu 80 milyon olan bir ülke için büyük bir sayı değil.”
Fazli’nin açıklamaları Devrim Muhafızları Komutanı Muhammed Ali Caferi’den farklılık arzediyordu. Zira Caferi, terör eylemlerine katılanların sayısının 15 bini aşmayacağını söylemişti.
“Artık Batı karşıtı söylemlerden bıktık”
Gösteriler küçük şehirlere doğru yaygınlaşan gösterilerinde şunları söylediler; “Artık Batı karşıtı söylemlerden bıktık. Hamaney ve Ruhani’nin gitme zamanı gelmiştir.”
Şu anda yapılan gösterilere daha çok işçiler katılıyor ancak 2009 reform taleplerinin ana dayanağını oluşturan orta sınıfı da gösteriler cezbetmeye başladı.
Gösterilerin 6. gününde açıklama yapan Devrim Muhafızları, en büyük eylemlerin olduğu üç bölgeye kuvvetlerinin dağıtığını açıkladı.
Aşna’dan, Caferi’ye “fitne bitmiştir” tepkisi
Ruhani’nin danışmanı Hüsameddin Aşna, Caferi’nin “fitne bitmiştir” sözlerini eleştirerek “ Bu sözler İran’ın küresel imajına hizmet etmiyor” dedi. Aşna sözlerine şöyle devam etti: “ Eylemcilere karşı koyma polisin görevidir. Açıklama görevi de İçişleri Bakanlığı’nın sorumlulukları arasındadır. Devrim Muhafızlarının değil.”
Bu açıklamalar hükümetin eylemleri ne kadar ciddiye aldığının göstergesi. Zira, seçimlere hile karıştırıldığı iddiasıyla çıkan 2009 eylemlerinin sert bir şekilde bastırılmasında onlarca kişinin ölmesinde Devrim Muhafızlarının rolü var.
Gösteriler ekonomik koşullara karşı başlamış olmasına rağmen protestocular Hamaney’in azlini istemeye kadar cesaretlendi. Hamaney, protestoları 29 yıldır yabancı unsurların en büyük meydan okuması olarak değerlendirdi. Hameney on yıldan fazla zamandır gösterilerde fitne unsurları dediği yabancılara dikkat çekiyor.
Rejim destekçisi gösteriler canlı yayınladı
Öte yandan devlet televizyonları Kaimşehr, Meşhed ve Şahinşehr’deki rejim destekçisi gösterileri canlı olarak yayınladı.
Göstericiler ellerinde “ Ayaklanmaya hayır”, “İran Suriye değildir”, “ Fitne çıkaranlara ölüm”sloganları yazılı pankartlar taşıdılar. Resmi haber ajansları şiddet eylemleri planlayan üç kişinin Irak sınırında çıkan çatışmada öldürüldüğünü açıkladı.
İstihbarat Bakanlığı çatışmada birkaç teröristin öldürüldüğünü bir kişinin de tutuklandığını duyurdu. Bölgede silahlı Kürtlerin faal olduğu biliniyor.
Şarku’l Avsat’a ulaşan bilgilere göre, Devrim Muhafızlarından bir grup ve yargıdan bazı gözlemciler Ruhani’nin önceki açıklamaları üzerinde inceleme yapacaklar. Bu durum İran’da patlak veren olayların kara kutusunun açılmasından bir kaç gün sonra ilan edildi.
Ruhani’nin tavrı İran basınında soru işaretlerine neden oldu
Eylemlerin üçüncü gününde Ruhani’nin bürosundan yapılan açıklamada İranlılar’a yönelik bir televizyon konuşması yapacağını açıklamıştı. Saatler sonra hükümete yakın ajanslar Ruhani’nin ses kaydını yayınladılar. Ancak televizyon programı yayınlanmadı. Aynı gün Ruhani’nin olaylarla ilgili düzenlenen hükümet toplantısında olduğu ajanslar tarafından bildirildi. Ruhani’nin bu tavrı İran basınında soru işaretlerine neden oldu.
İngiliz Yayın Kurumu (BBC), Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif de dahil olmak üzere İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı Hasan Ruhani’nin yakın dostlarının Devrim Muhafızları korsanlarından siber saldırıya maruz kaldıklarını gösteren belgeleri bulunduğunu açıkladı.
Televizyon kanalı, Carnagie Enstitüsü’nün yaptığı çalışmalara dayanarak Ruhani’nin yakınlarından Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, danışmanı Hüsamedin Aşna, kardeşi Hüseyn Feridun ve yardımcısı Şehin Mevlaverdi’nin siber korsanların hedefinde olduğunu söylediler.
İran Büyükelçiliği Londra’da Farsça yayın yapan basından şikayetçi
İSNA Haber Ajansı, İran Dışişleri Bakanlığından aktardığı bilgiye göre, İran Büyükelçiliği Londra’da Farsça yayın yapan basınla ilgili şikayette bulundu.
Bu konuyla ilgili olarak İran basını İşçi Partisi Genel Sekreteri Gulam Hüseyin Kerbasici ve “ Cebhet’ül Müşarakat” üyesi Hamid Celeyi Bur’un Hamaney’in Meşhed’deki temsilcisi Ahmed Hüda’ya yapılan şikayet neticesinde mahkemeye çağrıldığını açıkladı.
Kerbasici, Telegram hesabından Ahmed Hüda’nın kendisini İran Ulusal Güvenlik Konseyi’ne Meşhed’deki olaylarla ilgili çağırıdığını duyurdu.
Kaynak: Şarku'l Avsat Türkçe