İran seçimlerinin 1. Etap sonuçları belli oldu. Şimdiden Ahmedi Nejat’ın seçimleri kaybettiği belli oldu. Kazanan ise haziran ortalarında belli olacak..
İran İçişleri Bakanlığı, Anayasa Koruyucular Konseyi, cumhurbaşkanlığı adaylığı için 8 kişiye izin verdi.. Oysa adaylık için 686 kişi başvuruda bulunmuştu..
İran’da 14 Haziran’da yapılacak seçimlerde cumhurbaşkanlığı için aday olan isimler şunlar:
1- İran Ulusal Yüksek Güvenlik Konseyi Sekreteri Said Celili
2- Meclis Eski Başkanı Gulam Ali Haddad Adil
3- Devrim Muhafızları Eski Komutanı Muhsin Rızai
4- Nükleer Eski Başmüzakereci Hasan Ruhani
5- Cumhurbaşkanı Eski Yardımcısı Muhammed Rıza Arif
6- Tahran Belediye Başkanı Muhammed Bakır Galibaf
7- Dışişleri Eski Bakanı Ali Ekber Velayeti
8- Petrol Eski Bakanı Muhammed Garazi
Bu isimler arasında Ahmedi Nejat’a yakın isimlerden hiç biri yok.. Daha şimdiden Ahmedi Nejat’ın seçimleri kaybettiği anlamına geliyor bu sonuç..
Rafsanjani de veto edilen isimlerden, Dışişleri eski Bakanı, Türkiye’deki İran’ın eski büyükelçisi Manuçehr Muttaki de listede yok..
Bu liste muhafazakar ağırlıklı..
Listeye şimdiden eleştiriler gelmeye başladı. İhtimallerden biri, katılımın çok düşük olması ihtimali. Bu da seçimden sonra sokakların ısınacağı şeklinde yorumlanabilir. Reform yanlıları, seçim sonucunu tartışmalı hale getirirlerse, bu onlar için, iktidarın meşruiyetini tartışmak açısından bir zemin oluşturabilir.
Eğer seçim olur ve belli bir çoğunluk sandığa gidecek olursa, sandıktan çıkacak isim, listedeki en entegresit, denge adamı olarak bilinen Tahran Belediye Başkanı Muhammed Bakır Galibaf olabilir..
Galibaf, denge siyaseti izleyen, ılımlı, Türkiye ile iyi geçinmenin İran’ın lehine olduğunu düşünen bir kişi. Ötekilere göre daha pragmatik bir politikacı..
Bu isimlerden biri cumhurbaşkanı olacak, ama bu listeden kimin seçileceğine ılımlılar ve reformistler karar verecek. Bu önemli bir nokta..
Eğer devrimcilere kalsa Said Celili’nin seçilmesi büyük bir ihtimaldi, ama yine Ahmedi Nejat gibi Tahran yerel yönetiminden gelen bir başka isim olan Galibaf’ın gelmesi büyük ihtimal..
Muhafazakârlar hem Ahmedi Nejat’a, hem de Rafsanjani’ye karşı idiler. Karşı oldukları her iki isimin desteklediği kişiler listeye giremedi..
Benim anlamaya çalıştığım, şimdi bu durumda Hüccetiye ne yapacak? Eğer Mehdi’den gaybi bir mesaj alıyorlarsa (Ki aldıkları söyleniyor), herhalde seçimi kaybettik diye köşelerine çekilmeyecekler..
Yine bir diğer konu, yönetim değişikliğinden sonra yeni İran yönetiminin Şii dünyası ile olan ilişkisi, Suriye ve Türkiye ilişkisi ne olacak? Arap dünyası ile ilişkisi ne olacak, Irak’la ilişkiler ne olacak?
Tabii Rusya ile ilişkiler, batı ile ilişkiler ve İsrail ile ilişkilerin istikametinin ne olacağı soruları cevabını arıyor..
Humeyni sonrası Rafsanjani, Hatemi döneminden sonra en sancılı dönem öyle anlaşılıyor ki, Ahmedi Nejat sonrası dönem olacak..
Bana kalırsa İran’ın geleceği açısından bu seçimler bir son değil, yeni bir başlangıç olacak..
Adayların açıklanması ile içeride gergin bir süreç başladı bile.. Siyasi anlamda gergin bir dönem başlayacak ve gerginliğin seçimlerden sonra da devam edip etmeyeceğini gelişmeler gösterecek..
Seçimler sert diyaloglara, rejimin kavram ve kurumlarına, sembol isimlerine yönelik sert eleştirilere sebeb olabilir.. Ve tabii bu süreç ilk olarak da Irak, Lübnan ve Suriye’de etkisini gösterecektir..
Şimdi gelişmeleri izlemek gerek. Bundan sonra her şey olabilir.. Sessiz bekleyiş,
Öfkeli tepkilere dönüşebilir. Dilerim kardeş İran halkı, sorunlarını barış içinde çözer ve ülkenin geleceğini riske sokacak maceracı politikalara geçit vermez. Dilerim yeni dönemde, İmam Humeyni’den günümüze kadar uzanan karşılıklı sevgi ve saygı daha fazla yıpratılmaz ve Ahmedi Nejat döneminde, özellikle Suriye konusunda kaybedilen karşılıklı güven, karşılıklı olarak yeniden tesis edilir.. Selâm ve dua ile..
YENİ AKİT