HAKSÖZ HABER
20 Ocak tarihinde İran, Türkiye’ye doğalgaz akışını sonlandırma kararı aldığını duyurdu. Benzer durum Irak için de yaşandı ve Irak’ın var olan borçları sebebiyle doğalgazın durdurulduğu ilan edildi.
Bu durum Türkiye’nin de doğalgaz borcu olduğu iddialarının dile getirilmesine sebep oldu. Öncelikle İran makamlarından Türkiye’ye doğalgaz akışının neden durdurulduğu hakkında kapsamlı bir açıklama yok!
Söylentiler ise İran’ın iç piyasa ihtiyacını karşılamakta zorlandığı yönünde. Yani kendi halkına yeterli doğalgaz iletemeyen İran bu söylentiler doğruysa Türkiye’ye vaat ettiği doğalgazı kesti!
Pek dostane gözükmeyen bu adım hakkında Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, “İran'a herhangi bir borcumuz söz konusu değil” diyerek borç iddiasını reddetti. “İran'da iç talebin arttığı ve böyle bir kesinti olduğuna dair duyumları aldık ama resmi olarak bunu doğrultma durumumuz yok. İran da iç tüketimini planlamaları gerekiyor. Eğer mücbir sebep yoksa alıcının sözleşmeden kaynaklı bir takım yaptırım ve müeyyide hakları var. Karşı taraf kabul etmediğinde uluslararası tahkime taşınıyor konu. İnşallah o boyuta gelmeden çözülür. Sözleşmede her iki tarafın yükümlülüğü var. Bunlara uyulmadığı takdirde hangi yaptırımlar uygulanacağı belli. Hem aradaki yazışmalar, hem de görüşmelerde İran tarafı 10 gün içinde bu işin çözüleceğini deklare etti. Biz daha da kısa sürede yapılması uyarısını yaptık. Biz ülkenin gelişmesi, kalkınmasına paralel olarak talep artışı olduğunu yıllar önce öngörmüştük. Yeraltı depolama kapasitelerinin arttırılmasına ilişkin bir dizi hazırlık yapmıştık. Şu anda iki tane FSRU yüzer gemimiz var. Burada depolama hacmi kadar önemli olan ne kadarını basabiliyor? Biz normal akışımızı yapıyoruz."
İç talebi bahane ederek Türkiye’nin doğalgazını kesen İran’a Türkiye’nin yaptırım hakkını kullanması gerekiyor. Geçtiğimiz senelerde doğalgazdaki fahiş fiyat sebebiyle İran uluslararası anlaşmalara uymadığı gerekçesiyle cezalandırılmıştı. Bu bağlamda borç iddialarını dile getirenlerin iyi niyetli olmadıklarını da bir kere not etmek lazım! Karşımızda yeterli bir açıklama dahi yapmadan var olan antlaşmayı çiğneyen bir ülke söz konusu...
Yaşanan bu hadise Türkiye’nin enerji konusunda alternatiflere ihtiyacı olduğunu bir kere daha gösterdi. Yanı başımızdaki İran kış şartları zorlaştırdığı vakit anında doğalgazı keserek çok daha ciddi bir sorun yaşandığı vakit nasıl bir tavır alacağının sinyallerini de vermiş oluyor!