HAKSÖZ-HABER
Hükümete bağlı bir İran televizyonunda geçtiğimiz günlerde yayınlanan 23 dakikalık bir video Afgan Şiilerin Suriye’deki varlığını belgeliyor. Muallim adlı videoda 3 yıldır Suriye’de rejimin yanında savaşan bir Afgan vatandaşının yaptıkları bir kahramanlık hikayesi şeklinde anlatılıyor.
İran’ın Beşşar rejimine destek için başka ülke vatandaşlarını organize ettiğine dair yayınlanan bu video bir ilk sayılabilir. Devrim muhafızlarının gayrı resmi kanalı Ufuk TV’de yayınlanan videoda Devrim Muhafızları’nın Şam’da Fatimun Birliğini oluşturması hikayesi de aktarılmakta.
Muallim adlı videoda Şam kırsalındaki Meliha’nın nasıl ‘kurtarıldığı’ da anlatılıyor. Anlatıcı yedi ay boyunca uğraştıklarını çok şehid verdiklerini ama Seyyide Zeyneb’e verdikleri sözü tutarak Fatimun Birliği’nin Meliha’yı kurtarmayı başardığını ifade ediyor. Anlatıcı stratejik bir konumda olan Meliha için ilk harekatı Suriye ordusunun yaptığını, ardından Iraklı milsilerin ve Hizbullah güçlerinin de bölgeye geldiğini ama şehri kurtaranın Fatimun Birliği olduğunu söylüyor.
İran medyası bu olayı Ekim 2014’te “Suriye ordusu Meliha’yı kurtardı” diye verirken, Pakistan, Afganistan, Lübnan ve Irak’tan gelenleri “Harem’in koruyucuları” şeklinde tavsif etmiş ve Seyyide Zeyneb türbesini yıkmaya çalışan teröristlere karşı dünyanın her yerinden savaşçıların geldiğini belirtmişti.
Muallim videosu Fatimun Birliğinin kurucusu ve komutanı Ali Rıza Tevassuli’ye de atıf yapmakta. Tevassuli’nin Kasım Süleymani’nin en çok güvendiği isimlerin başında geldiği biliniyor. Ebu Hamid lakabıyla anılan Tevasssuli Afganistan’da Sovyet işgaline karşı ve İran-Irak savaşında savaşmış bir isim. Geçtiğimiz kış Suriye’de öldürülmüştü. Meşhed’deki cenazesi büyük bir katılıma sahne olmuştu.
Son iki yıldır Meşhed, Kum ve Tahran gibi İran şehirlerin mezarlıklarına çok sayıda Pakistan ve Afganistanlı Şii gömüldü. BM rakamlarına göre İran’da 1 milyon Afgan göçmen yaşıyor. Suriye’de ölen Afganlıların çoğu İran’da göçmen olarak bulunanlar ama Afganistan’dan gelenler de var.
İran yönetimine muhalif kimliğiyle bilinen Kayhan Londra adlı gazete Suriye’de savaşmış bir Afganlı ile röportaj yaptı. Bu röportajda adı gizlenen şahıs Afganlı Şiilerin Devrim Muhafızlarına bağlı camilerde imalarca ikna edildiklerini, Tahran’da askeri garnizonda 4 ay eğitildikten sonra uçakla Şam’a götürüldüklerini anlatıyor.
Kendisinin Suriye’ye gidiş amacının iyi bir maaş almak ve İran’dan sınırdışı edilmemek olduğunu söylüyor. 10 senedir ailesiyle birlikte Kum’da yaşıyormuş. Suriye’de bulunduğu her 3 aylık devre için 6 milyon tümen, yani yaklaşık 2.115 dolar maaş alıyor ve ayrıca 20 günlüğüne ailesini ziyaret edebiliyormuş.
Önceleri Afgan ve Pakistanlı güçlerin Suriyelilerle aynı birliklerde görev yaptıklarını ama sonradan ayrıldıklarını söylüyor. Bunun nedenini bilmediğini, kendilerinin yakaladığı savaş esirlerini Suriyeli güçlere teslim ettiklerini fakat bu kişilerin üst makamlara teslim edilmediğini, akibetlerinin belirsiz olduğunu sonradan fark ettiklerini söylüyor.
İran’da yaşamak hayatını riske atmaya değer mi sorusuna “cihada iştirak ediyoruz, para kazanıyoruz ve ayrıca deport edilmeme garantisi elde ediyoruz” diye cevap veriyor.
Bazı Arap kanalları 2012 sonundan itibaren Beşşar güçlerinin zayıflamasına bağlı olarak Afgan savaşçıların Suriye’ye sevkedildiklerini iddia ediyor. Buna karşın Afgan Dış İşleri Bakanlığı Afgan vatandaşlarının Suriye’de savaşmaya kendilerinin karar verdiği, İran’ın zorlamasının söz konusu olmadığı şeklinde bir açıklama yaptı.
-------------------
Al Monitor’dan Farahmand Alipur / 4 Mayıs 2015
(Çev. Hasan Soylu / Haksöz-Haber)