İki ay önce, İngiltere’de faaliyet gösteren bir düşünce kuruluşu Cordoba Vakfı, Londra'nın merkezinde Tunus'taki siyasi gerilimler hakkında bir forum düzenliyordu. Ancak faturalarını öderken banka reddiyle karşılaştılar. Grubun başkanı Anas Altikriti, "Bağışçılardan NatWest hesabımıza yapılan ödemeler reddedildi, mekan sağlayıcısına ve tedarikçilere ödeme yapmak için yapılan birden fazla girişim reddedilmeye devam etti" dedi.
“Birdenbire ticari hesaplarımızın kapatıldığını fark ettik. Herhangi bir tebligat ve açıklama yapılmadı.”
Bankanın kendisine herhangi bir mektup göndermediğini ve NatWest'i aradığında bir müşteri temsilcisinin ayrıntıları açıklama yetkilerinin olmadığını, yalnızca hesabın kapatıldığını söylediğini söyledi.
Birkaç hafta sonra, İslam dünyası ile Batı arasındaki sorunları kapatmayı amaçlayan düşünce kuruluşu için daha fazla kötü haber geldi. Kurum başkanı Altikriti'ye, vakfının NatWest Group'a ait Royal Bank of Scotland'daki ticari ve kişisel hesaplarının da kapatılmakta olduğu bilgisi verildi. Banka bir kez daha ayrıntılı nedenler sunamadı. Ve Pazartesi günü işler daha da kötüye gitti. Bir başka büyük banka olan Barclays'in hesaplarını kapattığını söyledi.
Al Cezire’ye yaptığı açıklamada “Banka hesabımın kapatıldığına dair bir bildirim aldığımda artık şaşırmıyorum bile. Yaşanması şok edici bir şey” dedi.
Altikriti'nin ve aile üyelerinin kişisel HSBC hesabı, birçok Müslüman kuruluşun “banka hesaplarının boşaltıldığı” bir yıl olan 2014'te kapatıldı.
Son araştırmalar, Birleşik Krallık'taki bankaların günde 1.000'e kadar hesabı kapattığını ortaya çıkardı.
Bankalar, genellikle finansal veya yasal olarak riskli kabul edilen kişileri, işletmeleri ve kuruluşları reddetmek anlamına gelen bir terim olan "riski azaltma" adını verdikleri bir nedenle bunu yapar. Bazen, sahibi bankanın itibarına zarar verebilecekse hesaplar kapatılır.
Ancak İngiltere'de geçen ay patlak veren manşetlere konu olan olayın ardından, pek çok kişi artık büyük finans kurumlarının hesaplarını şüpheli nedenlerle kapatacaklarından endişe duyuyor.
Brexit'i savunan sağcı popülist politikacı Nigel Farage, hesapları kapatıldıktan sonra Temmuz ayında İngiliz bankalarına karşı hukuk mücadelesine başladı ve sonunda kazandı.
Haziran ayı sonlarında, "kuruluşun" kendisini Birleşik Krallık'tan çıkarmaya çalıştığını söyleyerek kapanışları duyurdu. Kısa bir süre sonra BBC, NatWest'in sahibi olduğu Coutts'un servet gereksinimlerini karşılamadığı için hesabını kapattığını yanlış bir şekilde bildirdi. Kısa süre sonra NatWest patronu Alison Rose'un BBC'ye yanlış bilgi verdiği ortaya çıktı. Daha sonra Coutts'un başkanıyla birlikte istifa etti.
Başbakan Rishi Sunak tarafından soruşturma çağrıları ve bankaların kınanmasına yol açan istifalar ve serpintiler, Farage ve kişisel mali sıkıntılarından bahseden diğerleri tarafından memnuniyetle karşılandı.
Altikriti ve Farage siyasi görüşlerinde yakın olmasalar da Vakıf Başkanı, bu skandalı banka hesapları kapatılmış İngiliz Müslümanlara yönelik muameleyi vurgulamak için bir fırsat olarak görüyor.
"Evet, biz [Müslümanlar] kesinlikle hedef alındık ama bu bizi aşar" dedi.
"Nigel Farage istediğini alırsa ve NatWest'in tüm yönetim kurulu istifa ederse, mutlu olacağım."
“Nihayetinde, onun inancına veya siyasi görüşüne inanmadığınız için birinin elektriğini kesiyor. Bu kesinlikle saçma.”
Altikriti, bankalar hesaplarını ne zaman kapatsa, parayı çek şeklinde alıyor ya da nereye havale edilmesi gerektiği soruluyor.
“En basit şeyler birdenbire düşünmeniz gereken bir şey haline geliyor… mesela cebimde bir fincan kahve için yeterince param var mı? İmkansız bir durum” dedi.
HSBC, Altikriti'nin hesaplarının kapatılması hakkında yorum yapmayı reddetti.
NatWest, El Cezire’den dava hakkında yorum yapmak için Altikiriti'den izin almasını istedi. Altikiriti'nin onayını göndermesine rağmen, yazının yazıldığı sırada El Cezire hala bankadan haber bekliyordu.
El Cezire’ye gönderilen bir bildiride Barclays, bireysel hesaplar hakkında yorum yapamayacağını, ancak "siyasi veya dini görüşler veya inançlar temelinde dışlamama dahil olmak üzere hükümetin yaklaşımı bankalar genelinde standartlaştırma girişimlerini" desteklediğini söyledi.
Londra'daki Müslüman Yardım Kuruluşları Forumu başkanı Fadi Itani, El Cezire'ye en az 50 kuruluşun banka kapanışlarıyla karşı karşıya kaldığını söyledi.
Birleşik Krallık Müslümanlarını temsil eden bir şemsiye grup olan Britanya Müslüman Konseyi, geçtiğimiz günlerde Sunak, İşçi Partisi lideri Keir Starmer ve Şansölye Jeremy Hunt'a Müslüman bireylerin ve kuruluşların "bu sorundan orantısız bir şekilde etkilendiğini" belirten bir mektup yazdı.
2014'te Altikiriti'nin yanı sıra en az iki kişi daha etkilendi: Londra'daki Finsbury Park Camii ve Filistin ve Afganistan da dahil olmak üzere bir düzineden fazla ülke için yardım toplayan Birleşik Krallık merkezli Ummah Welfare Trust.
Başkanı Mohamed Kozbar, El Cezire'ye verdiği demeçte, HSBC'nin Finsbury Park Camii'nin hesaplarını kapattığında, Müslüman cemaat üyeleri için "çok zor" bir duruma soktuğunu söyledi.
O sırada HSBC, hareket için net nedenler sunmadı.
BBC, bankadan camiye gönderilen ve "bankacılık hizmetlerinin sağlanması ... artık riskli görünüyor" yazan bir mektuptan alıntı yaptı.
Kozbar, "İnsanlar güvenilirliğimizi sorgulamaya başlıyor" dedi. “Onlara göre, endişelenecek bir şey yoksa bankalar hesabınızı kapatmamalı. Ve eğer kapatırlarsa, bu, yanlış bir şey yaptığınız anlamına gelir... ve sorun da bu - bir cevabımız yok.”
Bankaların eylemlerinden İngiltere'deki “kurumsal İslamofobiyi” sorumlu tuttu.
Al Cezire’ye "Medyadaki insanlar, bankalar veya politikacılar olsun, çok azı bize [Müslümanlara] destek göstermeye geldi" dedi. "Açık bir çifte standart gösteriyor."
2017 yılında cami, daha önce World-Check'in sahibi olan Thomson Reuters Vakfı'ndan tazminat ve özür aldı.
İşletmeler tarafından mevcut ve potansiyel müşteriler tarafından ilan edilen olası itibar ve finansal riskleri belirlemek için kullanılan küresel veri tabanı, caminin "terörizm" ile bağlantılı olduğunu belirlemişti.
Ancak özrün ardından bile Kozbar, caminin banka hesabı başvurularının birçoğunun başarısız olduğunu söyledi.
Bugün itibariyle caminin bir dijital bankada hesabı var.
Altikriti, İngiliz bankalarından hesabının kapatılmasıyla ilgili yanıt alamayınca, aktivizmi nedeniyle hedef alındığı sonucuna vardı.
“Ben politik bir aktivistim. Filistin konusunda çok net bir duruşum var. Irak'taki savaşa karşı çok net bir duruşum var" dedi ve bankaları mahkemeye vermeyi göze alamayacağını da sözlerine ekledi.