Twitter'dan Melih Gökçek'e hakaret ettiği gerekçesiyle telefonuna ve bilgisayarlarına el konulan öğrenci dava açtı. Yargıtay işlemin ölçüsüz şekilde yapıldığını belirterek İdare'nin tazminat ödemesine hükmetti. Avukat Ömer Kavili kararı bianet'e değerlendirdi.
Dönemin Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek'e 2015 yılında Twitter üzerinden hakaret ettiği gerekçesiyle hakkında "Sesli, yazılı veya görüntülü bir iletiyle hakaret" suçundan soruşturma açılan üniversite öğrencisi Duygu Yiğit'in evi polis tarafından basıldı.
Ankara 5. Sulh Ceza Hakimliği'nce verilen karar sonrası 22 Ocak 2015'te evi basılan Yiğit'in evindeki bir telefon ve iki bilgisayara teknik inceleme yapılması ve kopya çıkartılması için el konuldu. El konulan cihazlardan imaj alma işlemi ise 5 Şubat 2015'te yapıldı.
Hakkında savcılık tarafından takipsizlik kararı verilen Yiğit'e telefonu ve bilgisayarları 16 Şubat 2015'te iade edildi.
Kararın kesinleşmesinin ardından Yiğit'in avukatı Kenan Maçoğlu, yapılan aramanın ve el koyma işleminin usulsüz yapıldığı gerekçesiyle, Ankara 9. Ağır Ceza Mahkemesi'ne (ACM) maddi ve manevi tazminat talebiyle dava açtı.
Yerel mahkeme reddetti, yargıtay bozdu
Mahkeme Yiğit'in talebini reddetmesi sonucu karar Yargıtay'a taşındı. Yargıtay 5 Temmuz 2018'de emsal bir karar vererek Ankara 9. ACM'nin kararını 'aramanın ölçüsüz yapıldığı' gerekçesiyle oybirliği ile bozdu. Yargıtay kararında şu ifadelere yer verdi:
"...tarihinde davacıya iade edilmesi suretiyle arama kararının ölçüsüz şekilde gerçekleştirilmesi nedeniyle davacı lehine makul bir miktar manevi tazminata hükmolunması gerekirken, yazılı şekilde davanın reddine karar verilmesi...kanuna aykırı olup, davalı vekili ve davacı vekilinin temyiz itirazları bu itibarla yerinde görüldüğünden hükmün bu sebeplerden dolayı isteme aykırı olarak bozulmasına oybirliğiyle karar verildi."
Yargıtay'ın kararı üzerine Ankara 9. ACM'si, 29 Ocak'ta görülen duruşmada Yiğit'e 500 TL tazminat ödenmesine hükmetti.
Kavili: İmaj ve kopya arama sırasında alınmalıydı
Yargıtay'ın kararını bianet'e değerlendiren avukat Ömer Kavili kararın emsal değer taşıdığını belirterek, telefona ve bilgisayarlara el konuluş şeklinin CMK 134'e aykırı olduğunu söyledi.
"Tazminat davasını yerel mahkeme reddediyor ve karar Yargıtay'a taşınıyor. Yargıtay da telefona ve bilgisayarlara el konulması hukuka aykırıdır ve uygun bir tazminat verilmelidir diye kararı bozuyor. Yerel mahkeme de Yargıtay'ın kararına uyarak İdare'nin 500 TL tazminat ödenmesine hükmediyor. Yargıtay'ın kararının özü bu şekilde.
"Şahsa isnat edilen suç, sosyal medyadan hakaret içerikli bir mesaj yolladığı şeklinde. Yargıtay sırf bundan dolayı, telefona el konulmasını ağır bir uygulama olarak olarak görmüş.
"Suç hangi cihazla işlendiyse bir tek o alınabilir"
"Yasaya göre telefon ve bilgisayar kütüklerinde arama yapılabilir ama söz konusu suçun o cihazla işlenmiş olması gerekiyor. Eğer suç telefonla işlendiyse bilgisayara el konulamaz veya tam tersi, bilgisayarla işlendiyse telefona el konulamaz.
"Kaldı ki imaj ve yedek alınma işleminin arama sırasında yapılması ve bir suretinin de hak sahibine teslim edilmesi gerekiyor. Polis burada öyle yapmamış, cihazları doğrudan doğruya almışlar, el koymuşlar.
"Yargıtay buradaki aramanın tedbiri aşırı şekilde kullanmak olduğunu ve kişiye zarar verdiğini söylüyor. Zaten soruşturmadan bir ay sonra savcılık tarafından takipsizlik kararı verilmek suretiyle de kişinin haklılığı ortaya çıkıyor. Yargıtay öyleyse kişiye neden tazminat ödenmedi diye soruyor.
"Yani kısaca dijital cihazlar el konulmaz değil ama cihaza fiilen el konulup usuller çiğnenemez.
Ceza Muhakemesi Kanunu ne diyor?
Madde 134 - Bir suç dolayısıyla yapılan soruşturmada, başka surette delil elde etme imkânının bulunmaması halinde, Cumhuriyet savcısının istemi üzerine şüphelinin kullandığı bilgisayar ve bilgisayar programları ile bilgisayar kütüklerinde arama yapılmasına, bilgisayar kayıtlarından kopya çıkarılmasına, bu kayıtların çözülerek metin hâline getirilmesine hâkim tarafından karar verilir.
-Bilgisayar, bilgisayar programları ve bilgisayar kütüklerine şifrenin çözülememesinden dolayı girilememesi veya gizlenmiş bilgilere ulaşılamaması halinde çözümün yapılabilmesi ve gerekli kopyaların alınabilmesi için, bu araç ve gereçlere elkonulabilir. Şifrenin çözümünün yapılması ve gerekli kopyaların alınması halinde, elkonulan cihazlar gecikme olmaksızın iade edilir.
-Bilgisayar veya bilgisayar kütüklerine elkoyma işlemi sırasında, sistemdeki bütün verilerin yedeklemesi yapılır.
-İstemesi halinde, bu yedekten bir kopya çıkarılarak şüpheliye veya vekiline verilir ve bu husus tutanağa geçirilerek imza altına alınır.
-Bilgisayar veya bilgisayar kütüklerine elkoymaksızın da, sistemdeki verilerin tamamının veya bir kısmının kopyası alınabilir. Kopyası alınan veriler kâğıda yazdırılarak, bu husus tutanağa kaydedilir ve ilgililer tarafından imza altına alınır.
Kaynak: Bianet