2017 yılının başından itibaren İdlib ve çevresinde çok sayıda organizasyon gerçekleştirildi. Bu gönüllü organizasyonlara psikolojik destekten, meslek kazandırmaya, sağlıktan, medyaya, aile ve çocuk ilişkilerine kadar pek çok alanda faaliyet yürütüyorlar. Bu bağlamda kadınları eğitmek ve kültürel farkındalığı artırmak hedefiyle İdlib’te 21 Ocak’ta Kadın ve Çocukları Destekleme Hanımlar Komitesi kuruldu.
Aslında Kadınlara yönelik eğitim çalışmaları 2016’da kurulan organizasyonlarla başlamıştı. Faaliyetler İdlib çevresine de taşındı. Maaret’el-Numan’da 25 Mayıs’ta Suriye Kadınlar Birliği oluşturuldu. Kefer Nabil’de ise Balsam Kadın Destek Merkezi 5 Mayıs’ta kurulmuştu. Bu merkez Suriye Yardım ve Kalkınma Vakfı’nın desteğiyle faaliyet sürdürüyor.
Suriye Yardım ve Kalkınma Vakfı Eriha’da da 1 Kasım 2016 tarihinde El-Emel adlı kadınlara ve genç kızlara yönelik çalışmalar yürüten bir organizasyon kurmuştu. Cisr’es-Şuğur’da faaliyet yürüten Nessim Merkezi ise 3 Ocak’ta çalışmalarına başlamıştı.
Suriye devriminin başından beri kadınlar rejim karşıtı etkinlikler içinde aktif olarak yer aldılar. Bu süreçte doktor olarak, öğretmen olarak, yardım görevlisi olarak ve elbette protesto eylemlerinin organizasyonunda yer aldılar. Erkekler gibi binlercesi öldürüldü ve tutuklandı.
Kadınlar ayrıca eşlerini kaybetmelerinden ötürü de büyük sıkıntılar çektiler. Bu yüzden İdlib’te sayısız kadın evinin iaşesini temin etmeye mecbur kaldı. Çocuklarını büyütebilmek için çeşitli şekillerde çalışmaya başladılar. Bu durum mesleki eğitim vermeye yönelik kuruluşların önemini artırdı.
Örneğin İdlib’li 35 yaşındaki Şima Muhammed 2016 ortasında bir hava saldırısında kaybettiği kocasının ardından beş çocuğuna bakabilmek için Eğitimli Kadınlar Cemiyeti’nin organize ettiği 2 aylık bir dikiş kursuna devam etti. Bu yılın Mart ayında eğitimini bitirerek kendi mahallesinde kadınlar için elbise dikip adedini 2 bin Suriye lirasından satmaya başladı. Cemiyet aynı zanda Muhammed ve çocukları için yardım kuruluşlarının sağladığı gıda paketleri de temin ediyor ve böylece aile geçimini sağlayabiliyor.
Bu tür çabalar pek çok kadının iş bulmasına yardımcı oldu. Örneğin 22 yaşındaki Sare Abbas Cisre’eş-Şuğur’da Nessim Merkezinin açığı kuaförlük kursuna devam etti Şu anda kendi evinin bir odasını bilhassa düğünlerde saçlarını yaptırmaya gelen kadınlar için bir kuaför salonuna çevirmiş durumda. Her yaptığı iş için 4.000 Suriye lirası alan Sare bu parayla babasına bakabiliyor ve evin masraflarını karşılayabiliyor.
Suriyeli Hanımlar Birliği’nin başkan Serjawi bu tür çalışmalarla kadınların enerjilerini ve çabalarını ortak bir potaya yönlendirmeye çalıştıklarını söylüyor. Kadınları aile içindeki pozisonları, yeni neslin eğitimi ve toplumun kalkınması yönünde daha donanımlı kılmaya çalıştıklarını ifade eden Serjawi geleceğin Suriyesinin daha güçlü olmasına çalıştıkların söylüyor.
25 Mayıs’ta Suriye İnsan Hakları Merkezi’nin desteğiyle geniş katılımlı bir konferans tertip ettiklerini de ekliyor. Maaret’el-Numan’da faaliyet yürüten Eğitimli Hanımlar Cemiyeti’nden Neriman el-Halife de çalışmalarının kadınların eğitimi ile birlikte iş hayatına yönelik boyutlar ve ayrıca çocukların okul başarısını da içerdiğini ekliyor. Sivil toplum kuruluşlarının desteğiyle çalışmalarını yürüttüklerini belirten Halife, İhsan Mübeyyed Koruma Merkezi, Bereket İnsani Yardım ve Türk Kızılayı gibi kuruluşların da kendilerine destek verdiklerini belirtiyor.
Kuruluşlarının İdlib Şehir Konseyi ile koordineli çalışma yaptıkların söyleyen Halife Katar Kızılayı’nın da kendilerini desteklediğini, 200’den fazla gönüllü ile birlikte bu çalışmaları yürüttüklerini, her eğitim kursuna 50 kişinin katıldığını ifade ediyor.
Tüm bu faaliyetlerin savaşın yol açtığı yaraları kadınlar cephesinden kapatmaya yönelik önemli bir işlev yüklendiği görülüyor.
Al-Monitor’dan Kısaltarak Çev: Hasan Soylu / Haksöz-Haber