Fatih Demir / HAKSÖZ HABER
Suriye'nin kuzeybatısı HTŞ'nin kontrolünde. Bu bölgede yer alan İdlib’e bağlı kasaba ve köyler sürekli elektrik kesintileri yaşıyor. Bölgeye hizmet veren daha önceki elektrik santralleri Mart 2015'te Esed güçlerine geçti. Esed güçleri de bölgeye elektriği düzenli göndermeyerek muhalif bölgelere karşı bir koz olarak kullanmaya devam ediyor.
İdlib sakinleri özel jeneratörlerden elde ettikleri elektrik ile hayatlarına devam etmeye çalışıyor. Jeneratörlü elektriğin maliyeti de ayda 50 ile 70 Lira arasında değişen bir pahalılığa sahip. Kimi hanelerde de güneş panellerinin kullanıldığı biliniyor ancak yeterince yaygın olmaması ve sanayi tipi elektrik ihtiyacını karşılayamaması onu tercih edilebilir kılmıyor.
HTŞ’nin himayesinde kurulan Suriye Kurtuluş Hükümeti'ne bağlı General Elektrik Şirketi, Mart 2020'de yerel Yeşil Enerji şirketi ile bu bölgelere elektrik sağlamak için bir anlaşma imzaladı. General Elektrik Şirketi de Türkiye'den elektrik alıp bölgeye dağıtmak için istasyonlar kurdu ve elektrik kablolarını döşedi. Ancak bombalamalar ve bombalama sonrası kimi yağmalamalar elektrik hatlarına büyük zarar verdi ve projenin gecikmesine neden oldu.
General Elektrik Şirketi’nden bir yetkili, kimliğinin gizli kalması kaydıyla Al-Monitor'a, “Suriye rejimiyle elektrik sorununu çözemediğimiz için İdlib iline Türkiye'den elektrik sağlaması için yerel bir enerji şirketi ile anlaştık. Bu proje ile şehir, günün 24 saati elektrik elde edecek ve bu da bölgede endüstriyel projeler kurmak için fırsatlar oluşturacak. Şirket, kilovat başı için beklenen 70 Türk kuruşluk fiyatla Türkiye'den 200 megavat alacak. Anlaşmaya göre proje önce Türkiye sınırında yer alan şehir ve kasabaları kapsayacak, daha sonra diğer bölgelere uzanacak. Projenin maliyeti yaklaşık 1 milyon dolar olarak tahmin ediliyor. Elektrik hizmeti, elektrik sayaçlarıyla ölçülecek ve her ailenin ihtiyacına göre bir ön ödeme yapılacak. Hanelerde ihtiyaçlarının bedeli olarak sayaçlardan ödemelerini gerçekleştirecekler."
Elektriğin 2020 ortalarında bölgeye ulaşması gerekiyordu. Ancak bazı engeller projeyi geciktirdi.
Elektrik trafolarının art arda defalarca bombalanması nedeniyle elektrik şebekelerinin çoğu hasar gördü ve yağmalandı. Onarım maliyetleri çok yüksek olduğu için anlaşmalar ve süreç uzadı. Diğer bir neden olarak da Türkiye'ye komşu olan ve elektrik hatlarının uzatılacağı sınır bölgelerinin dağlık araziye sahip olması gösteriliyor.
Yetkililer, elektrik transformatörlerinin ve ana arterlerinin tekrar hedef alınacağından korkuyor.
İdlib'e hizmet sunan ve bölgeyi yaşanabilir bir yer haline getirmeye çalışan Türkiye, elektrik hizmeti ile beraber bölgede kalkınmayı hızlandırmak istiyor. Bölgede kurulması planlanan işyerleri ve fabrikaların elektrik ihtiyacı bu proje ile karşılanacak.
İdlib gerilimi azaltma bölgesinde çok sayıda askeri üssü bulunan Türkiye, bölgede istikrar ve güvenliği sağlamaya Rusya, Esed ve İran’a rağmen sürdürmekte kararlı.
*Kimi bilgiler Al Monitor sitesinde Mohammed Hardan tarafından yazılan makaleden alıntılanmıştır.