Cumhurbaşkanı Abdullah Gül yasayı onayladı. Yasayla birlikte, Hâkimler ve Savcılar Kurulu'nda (HSYK) görev yapan Genel Sekreter, Genel Sekreter Yardımcısı, Teftiş Kurulu Başkanı, Teftiş Kurulu Başkan Yardımcıları, Kurul müfettişleri, tetkik hakimleri ve idari personel ile Adalet Akademisi'ndeki tüm personelin görevi sona erecek.
Kurul'daki hâkim ve savcılar, uygun görülecek yerlere atanacak. Kurul tarafından çıkarılan tüm genelgeler, kanunun yürürlüğe girmesiyle geçersiz hale gelecek.
Dairelerin yapısını bakan belirleyecek
Üyelerin dairelere dağılım esasları yeniden düzenlenecek. Adalet Bakanı isim isim hangi üyenin, hangi dairede görev yapacağına karar verecek.
HSYK 1.Dairesi hâkim ve savcıların atanmasına ve görev değişikliklerine karar vermekle görevli olduğu için kritik öneme sahip. Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’ın ilk defa başkan sıfatıyla katıldığı toplantıda HSYK 1. Daire üyeleri Bülent Çiçekli ile Ahmet Berberoğlu'nun yerine, 2. Daire üyesi Halil Koç ve 3. Daire üyesi Rasim Aytin getirilmişti.
Bu değişikliğin ardından 1. Daire, bazı hâkim ve savcılarla ilgili kararname çıkarılarak 17 Aralık soruşturmasını yürüten savcılar görevden alınmış ve yerlerine yeni isimler atanmıştı.
3. Daire'nin görevleri arasında bulunan, hakim ve savcılar hakkında inceleme ve soruşturma yapılmasına yer olmadığına ilişkin kararların oluru için Adalet Bakanı'na teklif zorunluluğu getirildi.
İdari personeli bakan atayacak
Kurulun idari personelinin atanmasındaki yetki, başkanvekili ve genel sekreterliğe aitti. Yeni düzenlemeyle bu yetki alınarak HSYK Başkanı sıfatıyla tek başına Adalet Bakanı'na verildi.
Yasa kapsamında idari personelin tamamını da bakan belirleyecek. Yasayla HSYK'daki işine son verilecek yaklaşık 600 kişi başka yerlerde görevlendirilecek. Yeni kadroyu Adalet Bakanı belirleyecek.
Beş genel sekreter yardımcısını da bakan seçecek. Bu isimler hazırladıkları raporları doğrudan bakana sunacak.
Türkiye Adalet Akademisi'nin başkan ve yardımcıları Bakanlar Kurulu yerine Adalet Bakanı tarafından görevlendirilip atanacak.
Teftiş Kurulu da bakana bağlanıyor
Kurul adına görev yapan Teftiş Kurulu, yeni yasayla Adalet Bakanı'na karşı sorumlu olacak ve onun verdiği görevleri yerine getirecek. Teftiş Kurulu Başkanı ve 3 yardımcısını Genel Kurul yerine Adalet Bakanı belirleyecek. Hâkim ve savcıları denetlemeke görevlendirilecek müfettişi ise Adalet Bakanı'nın seçtiği Teftiş Kurulu Başkanı belirleyecek.
Tek oy kullanılacak
Genel sekreter seçiminde de HSYK Genel Kurulu'nun etkisi azaltılıyor. Kurul'un çoğunluğunun istemediği bir adayı dahi Adalet Bakanı'nın seçebileceği bir sistem getiriliyor. Daha önce Kurul üyeleri, genel sekreter için her adaya oy verirken, yeni uygulamada tek adaya oy verebilecek. Bu uygulama Kurul üyelerinin seçiminde de geçerli olacak.
Kurul üyeliğine adaylık için meslekte 13 yıl çalışma şartı aranırken, yeni düzenlemeyle bu süre 20 yıla çıkarıldı.
Yasanın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 5 yıl içinde yapılacak seçimlerde 20 yılı doldurma şartı aranacak.
12 üyeyle karar alınacak
HSYK Genel Kurulu'ndan karar çıkması için 22 üyeden en az 15'iyle toplanması gerekiyor. Kararlar yarıdan bir fazla oyla alınabiliyor. Yeni yasayla HSYK 12 üyeyle toplanıp, 7 oyla karar alabilecek.
HSYK düzenlemesinin askıya alındığı günlerde HSYK Genel Sekreterliği ve Teftiş Kurulu Başkanlığı'ndaki değişiklikleri görüşmek üzere toplanan Kurul'da yeterli çoğunluk sağlanamadığı için karar alınamamıştı. Adalet Bakanı'nın olağanüstü çağrısına 14 üye uymuş, 15 üye şartı yerine getirilmemiş olduğundan karar alınamamıştı.
Yurt dışı görevlendirme
Yasanın yürürlüğe girmesiyle hakim ve savcıların yurt dışı görevlendirmesi de sadece Adalet Bakanı'nın izniyle gerçekleşecek. Hangi hakim ve savcının yurt dışına eğime gönderileceğine Adalet Bakanı tek başına karar verecek. Yasa değişmeden önce bununla ilgili kararı HSYK Genel Kurulu veriyordu.
HSYK’ya genelge düzenlemede sınırlama
HSYK sadece mesleğe kabul etme, meslekte kalmaları uygun görülmeyenler hakkında karar verme, disiplin cezası verme, görevden uzaklaştırma ile hâkim ve savcılar hakkında denetim, araştırma, inceleme ve soruşturma yapılmasına ilişkin genelge düzenleyebilecek.
Al Jazeera