Hopa'daki İslami kesimin önde gelenlerinden Bahattin Yılmaz'ın sunumuyla konuşmasına başlayan Hamza Türkmen öncelikle "Sünnetullah" kavramı çerçevesinde Kur'an'daki toplumsal değişim yasalarına dikkat çekti. Bu çerçevede Rad Suresi'ndeki "Bir toplum yani kavim kendi nefsindekini değiştirirse Allah da onların halini değiştirir" mealindeki ayeti hatırlattı ve değişimin olumluya da olumsuza da yönelik olabileceğini izah etti.
Kur'an'ın amacının hayat yolunda insanı ve insanlığı ölçü ve rehbersiz bırakmamak; ayrıca insanları gaybi, ameli, siyasi, ekonomik, kültürel her türlü karanlıktan fıtri ve tevhidi aydınlığa çıkartmak olduğunu hatırlatan konuşmacı, Resulullah döneminde de en büyük karanlığın Mekke cahili sistemenin itikadi ve siyasi işleyişi ve değerleri olduğunu belirtti. Mekke'deki o zamanki işleyiş ve sistemin cahiliyyeyi ifade ettiğini gaybi konulara zanni yaklaşımın, Allah'a rağmen hüküm konulmasının, farklı asabiyelerin, giyim-kuşam ve yaşama tarzının gayri müslimlere benzemesinin karanlığı ifade eden cahiliyye olduğunu ilgili ayetler eşliğinde anlatan Türkmen, içinde yaşadığımız yerel ve küresel sistemin de benzer alanlarda bir cahiliyyeyi ifade ettiğini belirtti. Yerel ve küresel cahiliyye.
Maalesef ki tarihi süreç içinde akidevi, siyasi ve eğitimle ilgili algılarımızda fıtri ve vahyi ölçülerden uzaklaştığımız için bu aktüel cahiliyyelerle ulus toplumlara bölündüğümüz belirtildi. Ulustan yeniden adalet ve özgürlük toplumu olan ümmete yani Kur'an toplumuna yürüyebilmek için Kur'an'ın Resulullah (s)'ın örnek uygulamalarıyla da işaret ettiği istikamette yürüme, arınma, ıslah ve inşa faaliyetleriyle sorumlu olduğumuz belirtildi. Müddesir Suresi'ndeki elbisemizi temizleme ve her türlü kirlilikten hicret etme yükümlülüğü ile salat'ın insanları fahşadan koruması ve her türlü fahşaya karşı tavır alınması fonksiyonu anlatıldı. Ama bütün bu yükümlülüklerde yaşadığı cahili toplumu uyarmak için çaba sarfeden Hz. Muhammed'in cahili kimlikten kopan, şahitlik ve basiretli bir tebliğ öncülüğü yapan seyrinin bugünkü sünnetullahı kavrama boyutunda iyi algılanması üzeride duran Türkmen, tüm Resullerin hayat mücadelesi içinde bilgi-iman ve eylem bütünlüğünü Tevbe Suresi'nin 122. ayetinin doğru anlaşılması ekseninde ele aldı.
İslami esaslarla ve pratiğimizle ilgili sünnetullahı doğru kavrama yükümlülüğümüzle cahiliyye karanlığı içinde nasıl bir tebliğ ve toplumsal dönüşüm stratejisi takip edildiğinin doğru anlaşılması gerekliliği üzerinde duran Türkmen, Resulün örnekliği ile vahyi anlama ve anlatmada "tertil fıkhı", şahitlik, basiretli tebliğ, toplu şahidlik ve şura esaslarının birbirini tamamlayan en önemli faktörler olduğunu belirtti.
Türkmen vahyi çağrıyı idrak, vahyi eğitim, tebliğ ve tanıklık; ayrıca her türlü zulümata karşı La demenin formunu tespit ve sergileme çabalarıyla öncü bir mümin ve ıslah edici nesil olunabileceğini vurguladı.
Tarihi süreç içinde vahyi nimetten uzaklaşma nedeniyle tersine bir toplumsal değişim yaşandığını ve bunun da bozulma anlamında ifsadı ifade ettiği belirtildi. Yeniden fıtratla ve vahiyle buluşup asla ve öze köklü ve bilinçli bir dönüşüm yapmanın Kur'an'daki kavramsal karşılığının ıslah olduğunu bu uğurda öncü bir nesil olarak da muslihler olmamız gerekliliği üzerinde duruldu.
Kur'an’da toplumsal ıslah aşamaları ve Türkiye'de içinde yaşadığımız batıcı-ulus toplumu nasıl dönüştüreceğimiz mukayesesi ile anlatıldı. Önce vahiy karşıtı her türlü zihni ve ameli kirliliklerden arınma ve tavır alma hali. Bununla birlikte tertilen Kur'an okuma ve bilinçlenme süreci. Vahyi tanıklık yani şahidlik düzeyine ulaşan müminlerle istişari birliktelik ve toplumu gereğince uyaracak merhaleci bir mücadele. Ümmeti yeniden oluşturabilmek için vahye çağırıcıların kendi aralarında ümmet nüvesi olma örnekliğini fikri planda da, şura uygulaması ve yaşama tarzında da göstermeleri.
Toplantı konunun günümüz pratiği içinde nasıl açılacağı ve yaşadığımız sorunlarla ilgili soru ve cevapları ekseninde geç vakitlere kadar devam etti.