Dava, Hollanda birliğinde elektrikçi olarak çalışan Rizo Mustafiç'in yakınları ve katliamda babasını ve erkek kardeşini yitiren çevirmen Hasan Nuhanoviç tarafından açılmıştı.
Bosnalı Sırpların 1995 yılı Temmuz'unda Srebrenitza'ya baskın düzenleyerek 8000 Bosnalı Müslüman yetişkin erkekle erkek çocuğunu öldürmeleri sırasında, Hollanda birlikleri "güvenli bölge"nin sorumlusuydu.
Son yıllarda Hollanda'da Srebrenitza katliamıyla bağlantılı birçok dava açıldı. Hollanda hükümetiyse, öteden beri kendi askerlerinin BM tarafından terkedilmiş ve Hollanda birliklerine gereken desteğin verilmemiş olduğunu savunuyor.
Mahkeme, Srebrenitza'nın düşmesinden sonra, Hollanda askerlerinin BM komutası altında hizmet veriyor olmasına rağmen, Hollanda hükümetinin bölgedeki askerleri ve tahliye işlemleriyle daha fazla ilgilenir duruma girdiğini, dolayısıyla da ölümlerden sorumlu olduğunu kaydetti.
Sürpriz karar
Mahkemenin, Hollanda hükümetini ölümlerden sorumlu tutan böyle bir karar alması hiç beklenmiyordu ve bunun, daha başka tazminat davalarına emsal oluşturabileceği düşünülüyor.
Temyiz mahkemesinin yargıçları, Hollanda hükümetinin ölen şahısların yakınlarına tazminat ödemesini kararlaştırdı.
Hollanda'da bir mahkeme, 2008 yılında, "Bosna'daki Hollanda askerleri, BM tarafından belirlenen bir görevi yerine getirdikleri için, Hollanda birliğinde görevli Bosnalıların ve ailelerinin ölümlerinden, Hollanda devletinin sorumlu sayılamayacağını" kararlaştırmıştı.
Srebrenitza katliamı Hollanda'da hala hassas bir konu olmaya devam ediyor. 2002 Yılında, Hollandalı askerlerin 1995 katliamı sırasında benimsedikleri tutumu sert şekilde eleştiren resmi rapor ardından, hükümet iktidardan düşmüştü.
Olay nasıl gelişmişti?
Elektrikçi Mustafiç'in yakınlarıyla, çevirmen Nuhanoviç, Hollanda devletine karşı açtıkları davada, Hollanda birliğinin iki şahsın akrabalarını Bosnalı Sırplara teslim ettiğini savundular.
Davacı iki şahıs, olaylar sırasında Hollanda birliğinin karargahına sığınmış, ancak Mustafiç karargahtan zorla çıkarılmış, karısından ayrılmak zorunda bırakılmış ve yöreden uzaklaştırılmış, bir daha da kendisinden hiçbir haber alınamamıştı.
Hasan Nuhanoviç'in karargahta kalmasına izin verilmiş, ama yakınları ayrılmak zorunda bırakılmıştı. Nuhanoviç'in babasıyla erkek kardeşinin cesetleri 2007 ve 2010 yıllarında ortaya çıkarıldı.
Mahkeme, Bosnalı Sırpların askeri üstünlüğü üzerine bölgeyi terkeden Hollanda askerlerinin, General Mladiç'e bağlı askerlerin, söz konusu Bosnalıları ve yakınlarını öldüreceğini tahmin etmiş olması gerektiğini kaydetti.
Davada söz konusu olan üç Boşnak, Hollanda askeri karargahına sığınan 5000 kişinin son grubundaydı.
General Mladiç, halen Lahey'de, Bosna-Hersek ile Srebrenitza'daki Boşnaklara ve Bosnalı Hırvatlara soykırım uygulamak da dahil olmak üzere, 11 suçtan yargılanıyor.
BBC