Bitkilerin ihtiyaç duyduğu besin elementleri toprak yerine özel olarak hazırlanan besin çözeltilerinden karşılanan ve topraklı tarıma göre bitkilerin daha hızlı büyümesini sağlayan hidroponik (topraksız) tarım Gazze'de ilk olarak 2016'da geliştirildi. Ancak bu ilk denemede sadece yapraklı sebze yetiştirildi.
Gelişmiş ülkelerde geniş alanlarda kullanılan bu yöntem İsrail ablukası nedeniyle bazı özel ekipman ve maddelerin Gazze'ye girişine izin verilmemesinden ötürü yaygın olarak kullanılamıyor.
Filistinli ziraat mühendisi İrade ez-Zeanin ise tüm bu zorluklara rağmen evinin bahçesinde kendi imkanlarıyla kurduğu topraksız tarım serasında domates, karpuz, biber, kabak, fasulye ve salatalık yetiştirerek bir ilke imza attı.
Ziraat mühendisliği alanında iş imkanlarının kısıtlı olması nedeniyle bu işe yönelen Zeanin, yeşil teknoloji alanında aldığı 10 günlük bir eğitimin akabinde uluslararası kuruluşlardan finansman desteği alarak breath (nefes) ismini verdiği projesini hayata geçirdi.
Projenin zorlukları
Zeanin, topraksız tarım yönteminin artıları ve eksilerini, karşılaştığı zorlukları AA muhabirine anlattı.
Filistinli ziraat mühendisi, topraksız tarım yöntemiyle yetiştirilen sebze ve meyvelerin toprakta yetiştirilenlerde olduğu gibi farklı aşamalardan geçtiğini ve bu süreçte bitkilerin topraktan alması gereken besin ve minerallerin çözeltiler yoluyla verildiğini söyledi.
Plastik bardakları sebze saksısı haline getiren Zeanin, bu bardak-saksıların zirai amaçlarla üretilmiş özel ürünler olmamasından dolayı sürekli değiştirilmesi gerektiğini aktardı.
Sebze köklerinin beslendiği suyu harekete geçirerek oksijen ihtiyacının yüzde 5'lik kısmını karşılayan büyük hava pompalarının Gazze'de bulunmadığını belirten Zeanin, "Bu pompaların girişi çok uzun zaman alıyor ayrıca maliyeti de bin 500 şekeli (416 dolar) buluyor." dedi.
Zeanin, İsrail'in tarım sektörüne pek çok kısıtlama getirdiğini bunların başında da besin çözeltilerinin Gazze'ye girişine izin verilmemesinin yer aldığını kaydetti.
Çevreye dost "nefes" projesi
Seranın kesintisiz elektriğe ihtiyaç duyduğunu ifade eden Zeanin, bu enerjiyi üretmek için ise güneş pili kullandığını dile getirdi.
Projeyle, topraklı tarımda bitkilerin ihtiyaç duyduğu su miktarından yüzde 90 tasarruf sağladığına işaret eden Zeanin, suları gittikçe kirlenen ve tuzluluk oranı yüksek olan Gazze için su tasarrufunun önem arzettiğini vurguladı.
Söz konusu projeyle, topraklı tarıma göre 3 kata kadar daha fazla verim alınabiliyor. Bu yöntemle bitkiler erken geliştiği için aynı alanda yıl içinde birkaç kez ürün elde edilebiliyor.