Ömer Bitlis, slayt ile desteklediği sunumunda özetle şu konulara değindi:
} Emanetin lügat manası: Geri alınmak üzere, geçici olarak bırakılan, teslim alan kişice korunması gereken eşya, kimse vb. Bir kimse aracılığıyla birine gönderilen para, eşya vb. Eminliğin zıddı, hıyanet. Yani, emaneti korumamak, onu emanet edenin değil de kendi nefsinin arzu ettiği gibi harcamak...
} İslâm fıkıh ilminde emanet; Allah’ın gerek kendi hukuku, gerekse yaratıklarının hukuku ile ilgili olarak insana yüklediği görevlerin tamamına verilen bir isimdir.
“ Dini tekliflerin tamamı”
“Farzlar”,
"İslam’ın emirleri”
“insana ihsan edilen her nimet”
“Akıl”
“Yer yüzüne halife olma kabiliyeti.”
} Emanet konusunda üç taraf bulunmaktadır. Birincisi, kendisine güvenilen, itimat edilen, emin bilinen alan taraf; İkincisi, ona herhangi bir şeyi gönül huzuruyla, güvenerek veren taraf. Emaneti veren de, kendisine emanet edilen de yaptıkların isin farkındadırlar. Üçüncüsü, emanet edilen mal-hizmet-yükümlülük vs..
Emanet ile ilgili bazı ayetler;
} Eğer yolculukta iseniz ve katip bulamazsanız, bu durumda alınan rehin (yeter). Şu durumda eğer birbirinize güveniyorsanız, kendisine güven duyulan, Rabbi olan Allah'tan sakınsın da emanetini ödesin. Şahidliği gizlemeyin. Kim onu gizlerse, artık şüphesiz, onun kalbi günahkardır. Allah, yaptıklarınızı bilendir. Bakara 283
} Kitap Ehlinden öylesi vardır ki, bir kantar emanet bıraksan onu sana geri verir; öylesi de vardır ki, ona bir dinar emanet bıraksan, sen, onun tepesine dikilip durmadıkça onu sana ödemez. Bu onların "ümmiler (zayıf ve bilgisizler veya Ehl-i Kitap olmayanlar) konusunda üzerinizde bir yol (sorumluluk) yoktur" demiş olmalarındandır. Oysa kendileri (gerçeği) bildikleri halde Allah'a karşı yalan söylemektedirler. Ali İmran 75
} Şüphesiz Allah, size emanetleri ehline teslim etmenizi ve insanlar arasında hükmettiğinizde adaletle hükmetmenizi emrediyor. Bununla Allah, size ne güzel öğüt veriyor!.. Doğrusu Allah, işitendir, görendir. Nisa 58
} Gerçek şu ki, biz emanetleri göklere, yere ve dağlara sunduk da onlar bunu yüklenmekten kaçındılar ve ondan korkuya kapıldılar; onu insan yüklendi. Çünkü o, çok zalim, çok cahildir. Neticede Allah, (emanete hiyanet eden) münafık erkekler ve münafık kadınlarla müşrik erkekler ve müşrik kadınları cezalandıracak, mü’min erkek ve mü’min kadınların tevbelerini ise kabul buyurup, onlara hususî rahmetiyle muamele edecektir. Allah, gerçekten çok bağışlayıcıdır, rahmet ve merhameti pek bol olandır. Ahzap 72-73
Birçok alim buradaki ‘emanet’i, İslâm’ın insanlara teklifleri, kulluk, ruhî ve bedeni kabiliyetler, marifetullah (Allah’ı hakkıyla tanıma), Allah’ın insanlara gönderdiği hak din ve onun yüklediği görevler, akıl, insanın yeryüzündeki halifeliği, emir ve yasaklar, adaleti yerine getirme, doğruluk (emin olma), Allah’a itaat şeklinde açıklanmıştır.
Emanet ile ilgili bazı hadisler,
} Sahabeden birisi Rasûlüllah'a (s) gelerek:"Kıyamet ne zaman" dedi. Rasûlüllah;''Emanet zayi edildiği zaman, sen kıyameti bekle" buyurdu. Adam: "Emanet nasıl zayi olur?" dedi. Resulullah: "Görev (yönetim) ehil olmayanlara teslim edildiği zaman sen kıyameti gözle" buyurdu.
} “Münafığın alâmeti üçtür. 1- Söz söylerken yalan söyler.2- Vaad ettiği, söz verdiği zaman sözünde durmaz. 3- Kendisine bir şey emanet edildiği zaman hıyanet eder.”
Emanet ile ilgili bazı özlü sözler,
} Yaşamın senin kendi ellerinde, onu başkasına emanet etme, özellikle de senin tarafından seçilmiş olan önderlerine. Kendin ol! Wilhelm Reich
} “Bilgi” insanı daha olgun, daha alim, daha uzman yapmaz her zaman. Bilgi bazen de perdeler çeker insanın gözüne ve gönlüne. Bilgi zor bir emanettir taşımasını bilmeyene. Elif Şafak
} Toprağa emanet edilmiş bir ağaç, mahalleye, semte, şehre hatta topluma ve bütün imana emanet edilmiş bir değerdir. Ahmet Hamdi Tanpınar
} Verilen emaneti yerine getirmek, en üstün doğruluk sayılır. Hıyanet olarak da en önde yalan gelir. Hz. Ebubekir (r.a.)
Seminer emanetle ilgili görsellerin paylaşımı ve soru, katkı değerlendirmeler ile, bir sonraki dersin “bilgi-vahiy-ilim” üst başlığındaki Fevzi Zülaloğlu’nun “Temel Kaynağımız Kur’an” konusunu anlatacağı hatırlatması ile son buldu.