Ahmet Varol / Yeni Akit
G20 Liderler Zirvesi
G20 daha çok ekonomik boyutlu bir uluslararası ittifaktır. Adı İngilizcedeki Group of 20’nin kısaltmasıdır. Bunlar da dünyanın en zengin ülkeleri arasında yer alan 19 ülke ile Avrupa Birliği’nden oluşuyor. Ancak söz konusu 19 ülke içinde dünyanın zengin ülkeleri yer almakla birlikte zenginlik sıralamasına göre ilk 19’u oluşturmuyorlar. İlk 31 ülke içinde yer aldıkları söyleniyor. Yani bu gruba üye olmadıkları halde bu gruba üye ülkelerin bazılarından daha zengin ülkeler de var. Bununla birlikte grup dünyanın ileri gelen zenginlerinin yanı sıra Avrupa Birliği’ni de içinde bulundurduğundan dünya ekonomisinin %85’ini kontrol ediyor. Toplantılarında üye ülkelerin ekonomik politikalarına ağırlık vermekle birlikte gerek üye ülkelerin siyasi sorunlarını ve gerekse küresel boyuttaki sorunları da gündemine alıyor.
Geçen yıl Endonezya’nın Bali şehrinde düzenlenen G20 Liderler Zirvesi bu yıl teşkilatın dönem başkanlığını yürüten Hindistan’ın başkenti Yeni Delhi’de, 9-10 Eylül tarihlerinde gerçekleştirildi.
Bilindiği üzere son dönemde, uluslararası alanda bu tür ittifaklar geçmiştekine nispetle daha etkili durumda. Küresel politikalarda da dünyayı kendi egemenliği altına almak isteyen kutupların yerine ortak zeminde uluslararası sorunların ele alındığı ve bütün üyelerin ortak zeminde söz söyleme, kararlara ortak olma imkanları elde edebileceği bölgesel ya da küresel ittifaklar tercih ediliyor.
Hindistan’daki G20 Liderler Zirvesi’ne Çin Cumhurbaşkanı’nın katılmaması dikkat çekti. Bunda Çin ile Hindistan arasındaki sınır meselesinin veya ABD ile Çin arasında devam etmekte olan ekonomik sorunların neden olduğu yönünde farklı yorumlar yapıldı. Rusya Cumhurbaşkanı Viladimir Putin’in katılmamasında ise hakkındaki takibin rolü olduğu tahmin ediliyor.
Bu yılki zirvenin öne çıkan konularının başında yine Ukrayna’daki savaş yer alıyordu. Zirvenin sonuç bildirgesinde de Karadeniz üzerinde tahıl sevkiyatıyla ilgili anlaşmanın uzatılması konusunda Türkiye ve BM’nin çabalarını takdir eden ifadelere yer verildi.
Ancak savaşla ilgili olarak sonuç bildirgesinde yer alan ifadeler Ukrayna’yı yeterince memnun etmedi. Ukrayna adına yapılan açıklamaya göre bunun sebebi sonuç bildirgesinde, Rusya’ya yönelik belirgin bir eleştirinin yer almamasıydı. Aslında zirvede Ukrayna’nın toprak bütünlüğünün korunmasının önemi üzerinde duruldu. Ancak o daha fazlasını ve işgalci tutumundan dolayı Rusya’ya karşı daha net tavır sergilenmesini istiyordu.
Ukrayna Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Oleg Nikolenko konuyla ilgili mesajında metni kabul ettiklerini, ancak Rusya’nın saldırganlığı açısından G20’nin gurur duyacağı bir şeyin bulunmadığını belirtti. Savaş konusunda Rusya’ya karşı açık bir tavır sergilenememesinde teşkilatın üyeleri arasında Rusya’yla ilişkilerini önemseyen ülkelerin tavırlarının önemli rolü olduğu tahmin ediliyor. Bu da küresel politikalarda değerler ve ilkelerden ziyade çıkarlar ve ilişkilerin daha belirleyici bir etken olduğunu ortaya koymaktadır.
Zirvede üzerinde durulan konulardan biri de gıda ve enerji güvenliği idi. İnsanlık şimdi tükenen enerji kaynaklarının yerine dönüştürülebilen, yenilenen enerji kaynaklarına yönelmek istiyor. Aslında bu, insanlığın yararına sonuçlar doğuracaktır. Dünya üzerinde hayatın devamını sağlayan temel kaynakların tükenmemesi de dönüşüm sayesinde mümkün olmaktadır ki bu da yüce yaratıcının kurmuş olduğu ilahi nizamın büyük bir mucizesidir.
Gıda güvenliği konusu son dönemde biraz daha fazla gündemi meşgul etmekte ve sadece Afrika’da değil bütün dünyada bu konuda sorunlar ve sıkıntılar yaşanabileceği endişesi muhtelif platformlarda dile getirilmektedir. Onun için sorun çok büyümeden çözüm formülleri üzerinde çalışılmasına ihtiyaç var.
G20 Liderler Zirvesi’nde ele alınan konulardan biri de uluslararası alanda demir yolu ve deniz ulaşımının daha etkin bir şekilde kullanılmasına imkan sağlayacak kapsamlı bir proje üzerinde çalışılması konusu idi ve çalışmaların başlatılması yönünde karar alındı.