Libya'da General Halife Hafter'in başkent Trablus'a saldırı başlatmasının ardından, ülkede Fransa'nın bu saldırılardaki rolüne tepkiler her geçen gün artıyor.
Son olarak Tunus’a sürpriz bir ziyaret gerçekleştiren Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) İçişleri Bakanı Fethi Başağa, Fransa'yı başkent Trablus’a saldıran General Halife Hafter’e destek vermekle suçladı ve desteğin sonlandırılması çağrısı yaptı.
Tunus İçişleri Bakanı Hişam Fevrati ile düzenlenen ortak basın toplantısında konuşan Fethi Başağa, "Fransa demokraside ilkeli duruşu olan bir ülke. Hafter ve ona bağlı güçlere destek vermesi bizi şaşırttı. Özgürlük ve demokrasi konusunda köklü bir tarihe sahip olan bir devletin, her gün sivilleri öldüren ve bir savaş suçlusu olan Hafter'i desteklemesini akıl almıyor” ifadelerini kullandı.
Fransa karşıtı protestolar
Geçtiğimiz günlerde de Libya’nın başkenti Trablus’ta toplanan yüzlerce kişi, Fransa ve Cumhurbaşkanı Emanuel Macron’u Hafter’e verdiği destekten dolayı protesto etmişti.
Protestoculardan bazılarının Fransa’da uzun bir süredir devam eden gösterilere atıfla sarı yelek giydikleri görülmüştü.
Hafter'e yabancı ülke desteği
Ulusal Mutabakat Hükümeti İçişleri Bakanı Fethi Başağa ayrıca Trablus'a düzenlenen hava saldırılarının, yabancı ülkelere ait savaş uçakları tarafından gerçekleştirildiğine dair kanıtları olduğunu söyledi.
Trablus'u bombalayan savaş uçaklarında bulunan özelliklerin, bilinen bazı ülkelerde mevcut olduğunu aktaran Başağa, "Libya yabancı dış saldırılara maruz kalıyor" dedi.
Başağa, "Libya'nın içişlerine müdahale eden ülkelerden birinin sağladığı füzeyle" dün Trablus'a düzenlenen hava saldırısında 5 kişinin hayatını kaybettiğini, 27 kişinin de yaralandığını belirtti.
Fransız vatandaşlarının Tunus'ta yakalanması
Tunus Savunma Bakanı Zubeydi basına yaptığı açıklamada, diplomatik pasaport taşıyan 13'ü Fransız 24 Avrupa vatandaşının 2 ayrı grup halinde Libya üzerinden Tunus'a girmeye çalıştığını söylemişti.
Zubeydi, ilk grupta Libya'dan hareket eden 2 botla Tunus kara sularına girdiğini tespit ettiklerini, bottaki 11 diplomatik pasaport taşıyan Avrupa vatandaşını Cerbe Adası'na çıktıklarında silahlarıyla teslim aldıklarını duyurmuştu.
UMH, Fransa ile anlaşmaları askıya aldı
Buna karşın, basına yansıyan haberlerin ardından Libya'daki Ulusal Mutabakat Hükümeti, Halife Hafter'i desteklediği için Fransa ile güvenlik ve eğitim başta olmak üzere birtakım anlaşmaları askıya almıştı.
Tunus'tan yayın yapan bir haber sitesi de Libyalı kaynaklara dayandırdığı haberinde, Fransız askeri danışmanların Halife Hafter'in Trablus'a yönelik askeri operasyonuna destek verdiğini ileri sürmüştü.
"Tunus'ta yakalanan silahlı 13 Fransız diplomat değil, ajan"
Daha sonra Uluslararası Fransız Radyosuna (RFI) konuşan ve isminin açıklanmasını istemeyen Tunus Cumhurbaşkanlığından bir kaynak, Libya sınırından kara yoluyla ülkeye girmeye çalışırken yakalanan silahlı 13 Fransız vatandaşının, Fransız istihbarat teşkilatı üyesi olduğunu iddia etmişti.
İnsansız hava araçları başkentte pek çok noktayı bombalamıştı
"Libya el-Ahrar" televizyon kanalının askeri bir kaynağa dayandırdığı haberde ise, kime ait olduğu belirtilmeyen bir insansız hava aracının başkentteki pek çok noktayı bombaladığı aktarılmıştı.
Hava saldırılarında BAE ve Mısır şüphesi
Askeri kaynaklar, General Halife Hafter'in elinde eski Libya lideri Muammer Kaddafi döneminden kalma eski Rus savaş uçakları bulunduğunu belirterek, Hafter güçlerinin gelişmiş savaş uçağı ve helikopterlerden yoksun olduğuna dikkat çekiyor.
Diğer yandan Mısır ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE), General Halife Hafter'in Libya'nın doğusunda giriştiği operasyonlara destek verdikleri biliniyor. ABD'li yetkililer, söz konusu iki ülkenin 2014 yılında Hafter'e bağlı güçlere destek vermek için hava saldırıları düzenlediklerini açıklamıştı.
Birleşmiş Milletler (BM) raporları, BAE ve Mısır'ın 2014 yılından beri Hafter güçlerine askeri malzeme, savaş uçağı ve helikopter sağladığını ortaya çıkarmıştı.
BM: BAE askeri hava üssü inşa etti
2017 yılında yayımlanan bir BM raporu da BAE'nin, Libya'nın doğusundaki Hadim bölgesinde askeri hava üssü inşa ettiğine işaret etmişti.
Hafter, Trablus'a saldırı başlatmıştı
Libya'da, ülkenin doğusundaki askeri güçlerin lideri General Halife Hafter, başkent Trablus'u ele geçirmek için 4 Nisan'da saldırı emri vermişti.
Başkent Trablus'ta konuşlu ve uluslararası toplum tarafından tanınan Ulusal Mutabakat Hükümeti birlikleri ise karşı operasyon başlatmıştı.
General Hafter’in darbesiyle kurulan Tobruk merkezli Temsilciler Meclisi'nin arkasında Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Rusya ve Fransa var.
UMH ise, Türkiye başta olmak üzere Birleşmiş Milletler (BM), Avrupa Birliği (AB) ve birçok üye ülke tarafından destekleniyor.
Kaynak: France24, AA, Reuters