40 yıldan fazla süredir Moro İslamî Kurtuluş Cephesi'yle çatışma halinde olan Filipinler'de taraflar barışa imza attı. Anlaşma onbinlerce kişinin ölümüne yol açan savaşı resmen sona erdirdi.
Manila'da gerçekleşen törene Malezya Başbakanı Necib Razak, Filipinler Devlet Başkanı Benigno Aquino, Moro İslami Kurtuluş Cephesi (MILF) Lideri Hacı Murat İbrahim, tarafların temsilcileri ve çok sayıda politikacı katıldı. Uluslararası Temas Grubu üyesi olan Türkiye'den de temsilci olarak Dışişleri Bakanı Yardımcısı Büyükelçi Naci Koru toplantıda yer aldı. Türk Dışişleri Bakanlığı, Malezya’nın süreçte oynadığı 'yapıcı ve kolaylaştırıcı' rolü takdirle karşıladığını açıkladı. Törende konuşma yapan MILF Lideri Hacı Murat İbrahim ise anlaşmayla birlikte Bangsamoro halkının 'nihayet' hak ve özgürlüklerine kavuşacaklarını söyledi.
İbrahim'in ardından söz alan Malezya Başbakanı Necib Razak ise, "Bu barış anlaşmasıyla taraflar artık, geçmişteki problemlere değil, ileriye dönük sözlere bakıyor. Her iki taraf da çok büyük kayıplar yaşadı. Ama artık bu tarihi anla birlikte barışa sahip çıkılmalı" dedi.
Savaş sürecini 'Filipinler üzerindeki karanlık' olark niteleyen Razak, "Bugün artık yüzümüzü ışığa döndük. Bu yüzden barış her tarafından korunmalı ve onurlandırılmalı" ifadelerini kullandı.
Müslümanlara geniş haklar
Müslümanlara geniş bir özerklik getirmeyi hedefleyen anlaşmaya göre, Mindanao Adası içişlerinde tamamen bağımsız, dışişleri ve güvenlik konularında Manila yönetimine bağlı olacak. Metnin imzalanmasının ardından şeriat hükümlerine göre bir anayasa hazırlanacak ve şeriat mahkemeleri olacak.
Hristiyanlar için de Filipinler hukuku devam edecek. Siyasi parti ve parlamento oluşturulacak, bakanlıklar belirlenecek. Bundan sonraki süreçte 12 binden fazla direnişçisi olan MILF’in silahları bırakması ve eş zamanlı olarak ordunun bölgeden çekilmesi gerekecek.
Yaklaşık 40 yıldan fazla zamandır bağımsızlık mücadelesi veren MILF ile Filipinler devleti arasındaki iç savaşta 120 bin civarında kişi hayatını kaybetti.
Taraflar arasında aralıklı olarak 17 yıldır devam eden müzakereler sonucunda ilk anlaşma 2012 yılında imzalanmıştı.
(Al Jazeera)