Bilim Kurulu, koronavirüs (Covid-19) ile mücadelede son durumu ve tedbirleri görüşmek üzere video konferans yöntemiyle, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca başkanlığında toplandı.
Güncel can kaybı, vaka sayıları ve hastaların durumlarının ele alındığı toplantıda, Covid-19 tanısı ile tedavi konusunda dünyadaki ve Türkiye’deki gelişmelerin değerlendirildiği, yeni önlemlerin ele alındığı ve veriler doğrultusunda normalleşme sürecine ilişkin görüş alışverişlerinin bulunduğu belirtildi.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca toplantının ardından açıklama yaptı.
Bakan Koca'nın açıklamaları şöyle:
Dünya ölçeğindeki sağlık krizinde devlet olarak gücümüzün yettiğini gösterdik.
Sağlığımızı güvenceye alırken 83 milyon hayatın önünü açmaya devam edeceğiz. 1 Haziran'da başlayan yeni normalleşme süreci 1 aynını dolduracak.
Kontrol dışı gelişmeleri ayrı tututarsak, önümüzdeki günlerin bu yaz günleri gibi aydınlık olacağına güçlü gerekçelerimiz var.
Bugünkü hayatımız tedbirlere bağlı kalarak planlarımızı uygulayacağımız bir hayattır.
Geldiğimiz nokta çok şükür ileri bir noktadır. Mevcut durum korunması gereken bir kazanımdır.
Başarı "Her işin başı sağlıktır" prensibiyle kaldığımız yerdeki yaşama temposuna yaklaşacağız.
Ağız ve burun yoluyla bulaşan, mesafe kısaldıkça bulaşma riski bulaşan bu virüs, evimizin dışında başka insanlarla bulunduğumuz ortamlarda koruyucu maske kullanmamızı zorunlu kılıyor.
Bazı kontrol mekanizmalarını bir süre daha sıkı tutmaya mecburuz.
Bir ortamda 3'ümüz maske takıyor, 1'imiz takmıyorsa hepimiz az çok risk alıyor demektir.
Maske kullanmamak kişisel hukukun ihlalidir. Ortak mekanlarda herkesin bu kuralı uymaya davet ediyorum. Bu medeni davranışa aynı medeni davranışla karşılık verelim.
Maske tüm Türkiye'de ortak sorumluluğumuzdur.
Sokağa çıkma kısıtlamasının önemi neyse bugün aynı önemi maske ve mesafe taşıyor. Lütfen sıcaklara yenilmeyelim. Eğer sıcaklara yenilirsek, vaka sayının artışa geçeceğini bunlardan bir kısmının yoğun bakıma geçeceğini unutmayalım.
Bir uyarımız daha var. Yılın ilk aylarından kabul gören tahminler, korona virüsün kışın daha etkili olacağını yazın etkini kaybedeceğini söylüyordu. Virüsün yayılma hızında azalma olmamıştır. Virüsün hasta etme gücünde azalma olduğu konusunda bilimsel bir kanıt yoktur.
Mevcut şartlarda büyüklerimiz ve kronik hastalığı olanlar risk grubundadır. Onların ve çevresindekilerin ciddiyeti unutmamaları gerekiyor. Lütfen aynı hassasiyeti koruyalım.
Dünyada iyilik, özgürlük, güzellik adına ne yapılmışsa, insanlık adına hangi adım atılmışsa bunların hepsi sizin yaşınızda kalmayı başarabilenler tarafından yapılmıştır.
Bugünün dünyasını sizin yaşınıza yakın yaşlardaki insanlar değiştirdi. Gelecek bizi ileride beklemiyor, geleceği bizlere gençler getiriyor. 2 sınav günü var. Bu iki günün hayat boyu kutlamaya değer bulacağınız 2 başarı günü olmasını yürekten diliyorum. Bu yıl hekim olmak isteyen gençlerin sayısı her zamankinden fazla.
Pandemi boyunca toplumsal sorumluluğun gereklerini yerine getirmekle kalmadınız, örnek oldunuz. Sağlık yönünden sınava uygun şartların hazırlanması konusunda bizler elimizden geleni yaptık. Bilim Kurulumuz, sınav tedbir rehberimi hazırladı. Bugün itibariyle bizim de belirtmekte fayda gördüğümüz hususlar var. Örneğin okul girişlerindeki yığılmalarda ailelerin etkili olduğunu biliyorsunuz. Yığılmanın daha az olacağını umuyoruz. Yine de gençlere iştirak edecek aileler olursa, gruplar oluşturmamalarını rica ediyoruz. Sınav tarihi üzerinde yaşadığımız şartların sonucu olarak bazı gündemler oluştu.
BUGÜNKÜ VAKA SAYILARI
Bugünkü vaka sayısı 1492, vefat sayısı 24, iyileşen vaka sayısı 1386, yoğun bakımda olan hasta sayısı 914, entübe hasta sayısı ise 356.
Yurt dışından gelen turistlerin ve vatandaşlarımızın hangi tedbirlerle gelişini sağlamak üzere bir görüşmeydi. Önümüzdeki günler 7 merkezde Antalya Dalaman, İstanbul'da 2 merkez, Bodrum ve Trabzon olmak üzere test merkezlerini oluşturacağımız noktalar olacak. Sınır kapılarımızda da test merkezleri oluşturmuş oluyoruz. Süreçte semptomu olan kişilerin testlerini yapmak ve tedavilerini gerektiğinde sağlık kuruluşlarında geliştirmek.
Şu dönemde 1. dalganın devamı olan dalgalanmaları yaşandığımızı, yeni bir ikinci dalga şeklinde olmadığını vaka sayılarının yer yer bazen öngördüğümüzden fazla olduğunu görüyoruz ama eskiye göre hastane yükümüzün az olduğunu görüyoruz.
Burada da özellikle her geçen gün vefat eden vatandaşımızın da yaş ortalamasının giderek yükseldiğini görüyoruz. 16 Mayıs'tan önce 71 iken şuan vefat edenlerin ortalama yaş ortalaması 74'e çıkmış oldu.
Özellikle gençlerimizin kendilerini rahat hissetmemeliler. Ciddi bir durumla karşılaşmıyorlar olsa bile riskli olan büyüklerimize ve kronik hastalığı olanlara hastalığı bulaştırma potansiyel olduğu için hassasiyet göstermelerini istiyoruz.
Özellikle dünyada benzer şekilde büyük ölçekte yapılan çalışmanın olmadığını, 153 bin kişiyi hem PCR hem antikor testinden geçirdiğimizi, bu anlamda antikor bağışıklığını test etme açısından önemli olduğunu söylemiştim. 163 bin kişinin taranan 118 bin oldu. 118 bin içinde PCR taramasıyla pozitif bulduğumuz oran binde 2.8. Son derece düşük. Yine antikor testi yapıyoruz. Onda ise şu dönemde binde 8.1. Yani toplumun bağışıklığı yüzde 1'in altında. Bazı illerimizde bunun daha yüksek olduğunu biliyoruz. Adıyaman ve İstanbul'da yüzde 3'ün üzerinde Antep'te 2.8 gibi ama toplamda 0.86 yani binde 86.
Aşı gelişmedikçe bu tarz pandemi sonrası bağışıklıkla toplum bağışıklığının olmayacağını görüyoruz. O yüzden tedbirler konusunda dikkatli olmalıyız.
Virüsten korunmak istiyorsak, başkasına bulaştırmak istemiyorsak kendimizi virüs taşıyıcısı gibi görüp tedbirlere uyup hayatımıza devam etmeliyiz. Herkesin yaygın test yapma girişimi içerisinde olmaması gerekir. Dolayısıyla belirtisi olan, semptomu olan kişilerin test yaptırması daha önemli.
AŞI ÇALIŞMALARI
4 tane hayvan çalışmasına başlandığını biliyoruz. TÜBİTAK VE TÜSEP'in desteklediği. Hayvan çalışmalarının tamamlanmasının sonrası klinik çalışmaları dönemine girilecek. O nedenle şuan hayvan çalışmalarında sonuçların iyi olduğunu ama insan çalışmalarına Eylül ve Ekim'den önce gelmek zor görünüyor.
Türkiye olarak Rusya ile görüşmelerimiz olmuştu. Bilim Kurulu'nun 3. çalışmaları oldu bu hafta. Rusya ve Çin'le de aşı çalışmalarını birlikte klinik çalışma safhasında genel yaklaşım içerisindeyiz. Rusya ile daha ileride olduğumuzu söyleyebilirim.
VİRÜS MUTASYONA UĞRUYOR MU?
Şu ana kadar somut mutasyona uğradığına dair bilgi yok. Farklı virüs çeşitlerinin olduğunu biliyoruz. Bu virüsün mutasyon gibi yorumlanmaması gerektiğini söylemiştim. Mutasyon olamaz mı? Her zaman olabilir. Ama şuan somut bir bilgi yok.
KAN GRUPLARINDA FARKLI ETKİ GÖSTERİYOR MU?
Kan gruplarıyla ilgili yurt dışında 2 çalışma oldu. Orada da daha çok A grubunun biraz daha riskli 0 grubunun biraz daha az riskli olduğu bir çalışma. Ama bu çalışmanın daha geniş desteklenmesi gerekiyor. Biz de ülke olarak bu konudaki verilerimizi yayın safhasına getirmek üzere topladık. 1-2 hafta içerisinde yayınlanacak noktaya gelmiş olur.
YENİ KISITLAMA KARARLARI ALINACAK MI?
Şimdi vaka sayılarının binin üzerinde olduğunu görüyoruz. Vefat sayılarımızın eskiye göre çok düşük olduğumuzu görüyoruz. Biz önümüzdeki dönemde benzer şekilde yeni bir kısıtlamayı gündemimize almadık. Şu an düşünmüyoruz. Ama bu döneme kontrollü sosyal hayat dönemi demiştik. Bu hayatın tedbirlerle devam etmesini istiyoruz. Bu dönemde hayatımıza devam ederken virüsle karşılaşmamak için söylediğimiz maske mesafe ve el temizliğine özellikle dikkat ederek yasaklı dönemlerin olmamasını istiyoruz. Köyler ya da iller bazında bazı kısıtlamalar olabilir. Ülke anlamında şuan böyle bir gündemimiz olmadı.
KURBAN BAYRAMI'NDA KISITLAMA OLACAK MI?
Bununla ilgili rehber yayınlandı. Ama Bilim Kurulu'nda Kurban Bayramı'yla ilgili bir kısıtlama gündeme gelmedi. Ama 1 aydan fazla bir zaman var. Önümüzdeki süreçte salgının seyri bu dönem için belirleyici olacak. Önümüzdeki dönemde Kurban Bayramı'nda kısıtlılık olabileceğini, herhangi bir kısıtlama olabileceğini şimdiden söylemem zor. Ama büyük oranda Ramazan'da olduğu gibi olmayacağı kanaatindeyim.
Bilim Kurulu'nun 65 yaş üstünde var olan tedbir dışında yeni bir tedbir olmadı. Varolan tedbirin devamı konusunda oldu.
Biz bu sınavın yapılması için alınması gereken bütün tedbirleri Bilim Kurulumuz rehber olarak yayınladı. Bu anlamda alınması gereken tüm tedbirler alınmış oldu. Burada sorun olarak görünen velilerimizin okul önlerinde mesafe olarak uyum konusundaki hassasiyeti. Aracıyla evladını getirmek isteyenlerin olma durumunda mümkün mertebe araçlarından inmemesi. Hatta okula gelmeden 50-60 metre öteden evlatlarını yolcularlarsa gördüğümüz görüntüleri yaşamamış oluruz.