Etiyopya’da inşa edilen Nahda (Rönesans) Barajı ile ilgilenen teknik ve yasal komiteler, Hartum’da gerçekleştirilen toplantılar sonucunda üç havza ülkesi olan Sudan, Mısır ve Etiyopya arasındaki anlaşmazlıkları çözmek için ortak bir mekanizma oluşturulması konusunda anlaştılar.
Etiyopya’nın başkenti Addis Ababa’dan yapılan açıklamada, baraj rezervuarını bu yılın sonunda doldurmaya başlanacağı duyuruldu.
Komiteler, barajın doldurulması ve işletilmesi ile ilgili kurallara ilişkin bir anlaşmaya ulaşamadı. Konuyla ilgili kararların 28-29 Ocak tarihlerinde Washington’da yapılması planlanan bakanlar toplantısına bırakılması konusunda fikir birliğine varıldı.
Sudan’ın başkenti Hartum’da iki gün süren toplantılar, geçen perşembe akşam saatlerinde sona ermişti. Toplantıların sonucunda geçtiğimiz günlerde ABD’nin başkenti Washington’da gerçekleştirilen görüşmelerde üzerinde anlaşılan öneriler sunuldu. Washington’daki toplantılara ABD Hazine Bakanlığı ve Dünya Bankası’ndan temsilciler de katılmıştı. Toplantıda Nahda Barajı’nın doldurulması ve işletilmesi ile ilgili bir taslak üzerinde anlaşmaya varmanın yolları tartışıldı. Sudan Sulama Bakanlığı Sözcüsü Salih Hamad yaptığı basın açıklamasında, teknik ve yasal konularda anlaşmazlıklar olmasına rağmen toplantıların görüşlerin yakınlaşmasını sağladığını söyledi. Önümüzdeki hafta Washington’da gerçekleştirilecek toplantıya hazırlık olarak her üç ülkenin dışişleri bakanları ve sulama bakanları için de ayrı teklifler hazırlandığı ifade edildi.
Etiyopya Resmi Haber Ajansı’nın (ENA) haberine göre Su, Sulama ve Enerji Bakanı Sileshi Bekele yaptığı açıklamada, “Havza ülkeleri yağmur mevsimi olan Temmuz- Ağustos aylarında barajı kademeli olarak doldurmayı kabul etti. Henüz netleşmeyen bazı şartlar oluştuğu takdirde dolum Eylül ayında da devem edebilir” dedi.
Etiyopyalı Bakan’a göre ülkesi, yaklaşık 74 milyar metreküp kapasiteli baraj rezervuarını 4 ila 7 yıllık bir sürede doldurmayı planlıyor.
Sudan Sulama ve Su Kaynakları Bakanı Yasir Abbas, toplantının ardından Geçici Egemenlik Konseyi’ne verdiği brifingde, görüşmelerde barajın Sudan üzerindeki ‘etkileri’ üzerinde durulduğunu, bunların arasında Sudan barajlarında artan elektrik üretiminin de bulunduğunu belirtti. Sudan'ın Nil suyu payından faydalanmasının yanı sıra su güvenliği üzerindeki olumsuz etkilere ek olarak ve Mavi Nil Nehri'nin her iki tarafındaki taşkın sulama alanlarının azaltılması konularının da ele alındığı bilgisini verdi.
Etiyopya, 2011 yılında dünyanın en büyük barajlarından olan Nahda Barajı'nı inşa etmeye başladı. İnşaatın 8 yıl içinde tamamlanması, dolumun da 2019'un sonunda başlaması bekleniyordu. 145 metre yüksekliğindeki baraj bin 800 metre uzunluğa sahip. İlk dolum maliyeti 4,7 milyar dolar olarak tahmin ediliyor.
Kaynak: Şarkul Evsat