Yeni Şafak'ın Haberi;
Doğan Grubu medya organlarının Türkiye'nin karşı karşıya bulunduğu terör saldırılarına yaklaşımı tartışmalara neden olurken, bu tavrın arkasında ilginç petrol bağlantıları çıktı. Aydın Doğan'ın özellikle Kuzey Irak'taki petrol anlaşmaları, kurulan şirketler ve Lübnan'dan İran'a uzanan ortaklıklar Türkiye'deki medya operasyonu hakkında çarpıcı ipuçları veriyor. Aydın Doğan'ın, Arap-Amerikan işadamı Jamal Daniel ile Kuzey Irak'ta ortaklaşa petrol sahası işlettikleri ortaya çıktı. Beşşar Esed rejiminin yurtdışındaki parasını yönettiği iddia edilen Daniel, Türkiye aleyhine yoğun bir kara propaganda yürüten Al Monitor haber sitesinin de sahibi.
ORTAKLAŞA PETROL ÇIKARIYORLAR
Doğan'ın kara para cenneti Jersey adasında kurduğu paravan şirketleri aracılığıyla Kuzey Irak'ta gizli petrol arama ve üretim anlaşmaları imzaladığı belirtiliyor. Beşşar Esed'ın aile dostu Jamal Daniel'e ait Kanada merkezli Range Energy Resources Inc. şirketi ile işbirliği yürüten Aydın Doğan'a ait Gas Plus Khalakan Limited firması; Erbil ile Süleymaniye arasında 82 milyar dolar değerinde petrol ve gaz rezervi bulunduğu tespit edilen Khalakan sahasında ortaklaşa petrol çıkarıyorlar. Derin Ekonomi dergisi de, son sayısında bu ilişkileri ortaya çıkaran ilginç bir dosya yayınladı.
İLK BAĞLANTI AL MONİTOR'LE
Aydın Doğan'ın, petrol kardeşliği kurduğu Jamal Daniel ile ilişkisini ortaya koyan ilk bağlantı Daniel'in 2012'de kurduğu Al Monitor haber sitesi. Doğan grubunda çalışan veya çalışmış bazı yazarların da Al Monitor'e yönlendirildiği belirtiliyor. Son dönemde Türkiye'de iç savaş ve darbe olacağı yönünde kara propagandaya başlayan Al Monitor'de paralel yapıya yakın yazarlar da boy göstererek Türkiye aleyhine yayınlara katkı veriyor. Fethullah Gülen ile eşzamanlı olarak, 1999'da dinler arası diyalog sektörüne de giren Jamal Daniel'in, biri Texas'ta biri de İsviçre'de olmak üzere iki farklı dinler arası diyalog vakfı kurması dikkat çekiyor.
PARALAR YURTDIŞINDA
Daniel'in babası, Hafız Esed'in Suriye'de iktidarı ele geçirmesine yardım eden kilit isimlerden biriydi. Suriye muhalefetine göre bu referansla Esed rejiminin yurtdışındaki 40 ila 60 milyar dolarlık parası Jamal Daniel ve Othman Al-Aedi gibi işadamlarınca yönetiliyor. Daniel'in 80'lerde ABD'ye yerleştiği, 90'lı yıllardan bu yana da Texas'lı Bush ailesinin yakın dostlarından biri olduğu biliniyor. Kardeş Bush'un ikinci evlilik düğününü Daniel'in malikanesinde yapması, ABD enerji ve finans çevrelerinde nasıl bir etkinlik anlamına geleceği tahmin edilebiliyor. Halen Al Monitor'de Daniel'den sonra en yetkili kişi olan avukat Viet Dinh ise, oğul George Bush döneminde 2003-2004 yıllarında Beyaz Saray'ın Hukuk İşleri Bölümünde yöneticilik yapıyordu.
TEMEL TÜRKİYE KARŞITLIĞI
Al Monitor'un Türkiye masasına bakan Timur Göksel 20 Haziran 2013'te Tabletmag internet sitesinin sorusuna sınırlı cevaplar verirken, “Türkiye'den 5 gazete ile ortaklığımız var. Gazetecilere birçok Türk gazetesinden daha iyi para ödüyoruz” ifadelerini kullanmıştı. Al Monitor'de Türkiye'den Cengiz Çandar, Mehmet Çetingüleç, Zülfikar Doğan, Mustafa Akyol, Sibel Utku Bila, Metin Gürcan, Pınar Tremblay yazıyor. Doğan Grubu'ndan ismi bizde saklı olan, son dönemde Suriye rejimine övgüler dizen bir gazeteci bu yazarların organizasyonunda görev alıyor. İran'ın Almanya büyükelçiliğinde çalışan İranlı diplomatlar ve Hizbullah yanlısı gazetecileri de istihdam eden Al Monitor'ün yayın çizgisinin temelini Türkiye karşıtlığı oluşturuyor.
GİZLİ ORTAKLIK DEŞİFRE OLDU
Doğan'ın 2009 yılında girdiği Khalakan sahasındaki ortaklardan biri Kanada Ulusal Borsasında halka açık bir şirket olan Range Energy Resource idi. Range Energy'nin yayınladığı faaliyet raporuna göre, Aydın Doğan'a ait olan Doğan Enerji Yatırımlar A.Ş., bu sahada 2009 yılında yüzde 50 oranında ortaklık tesis etmişti. Range Energy firması, 2010'dan sonra hisse oranı kademeli şekilde yükseltilmek suretiyle peyderpey Jamal Daniel'in firmalarına geçti. Bunlardan biri olan Gulf Energy America LLC, Kanadalı Range Energy firmasının şu an yüzde 65'ine sahip. Daniel, Range Energy Resources Inc.'deki ilk etapta yüzde 10 görünen payını 2011'de yüzde 24'e, 1 Kasım 2013'te ise yüzde 55'e çıkardı.
Türkiye'ye sopa gösterdi
Aydın Doğan'ın paralel yapı ile sıkı ilişkiler içinde bulunduğu henüz kamuoyuna yansımamıştı. Boy boy Halkbank fotoğrafları yayınlayan Doğan gazeteleri, konuyu parallel savcıların tutukladığı Halkbank genel müdürünün ötesine taşıyor, David Cohen'in ziyaretini 17 Aralık ile de ilişkilendiriyordu. Kısaca Aydın Doğan Washington üzerinden Türkiye'ye sopa gösteriyordu. Oysa tüm bu gelişmeler, Türkiye'nin Kuzey Irak yönetimi ile 29 Kasım 2013'te imzaladığı bir anlaşmadan sadece iki hafta sonra başlamıştı. Gezi denemesinden sonra Hükümet 2'nci ve 3'üncü kez devrilmek isteniyordu. Kuzey Irak'ın 5 trilyon dolar değerindeki 45 milyar varillik petrol ve gaz rezervinin akış yollarına dair geleceği Türkiye'ye emanet edilemezdi. Bu nedenle adeta bir kutsal ittifak harekete geçmişti. ABD Hazine Müsteşarı ve Finansal Görev Gücü FATF'nin Başkanı David Cohen tam 25 Aralık 2013'te Türkiye'yi ziyaret etmesi ve Doğan grubunun tehdit dolu haberleri eşliğindeki açıklamaları herşeyi ortaya koydu.
Dolarları yönetiyor
Irak'ın ABD tarafından işgal edilmesinin hemen ardından Birleşmiş Milletler tarafından Irak Kalkınma Fonu hesabını yönetmek üzere bankalara yönelik bir ihale açıldı. İhaleyi Haziran 2003'te JP Morgan kazandı. Irak Merkez Bankası ve Irak'ın tüm ticari hayatını kontrol eden Irak Ticaret Bankası'nın para yönetimleri de fiili olarak JP Morgan'a bağlandı. Haziran 2003 ile Ağustos 2015 dönemindeki 12 yılda JP Morgan'ın kasasına bu işten girip çıkan para tam 672 milyar dolar oldu. Banka bu 672 milyar dolardan yüzde 5 oranında yönetim ücreti aldı, ayrıca kredi piyasasındaki işlemlerden komisyon ve faiz gelirleri elde etti.
İlginç para hareketleri
JP Morgan Türkiye'nin 2011 yılı finansal raporlarına göre, bankanın bilanço dışı işlemler bölümündeki türev işlemleri ile para ve faiz swap işlemleri kalemi 7 milyar TL'yi aşmıştı. Daha önceki yıllarda en fazla 1.4 milyar TL'ye varan swap işlemi gerçekleştiren JP Morgan, ülkedeki 25 yıllık geçmişi boyunca hiç görülmedik şekilde 7 milyar TL'lik swap işlemi yapmıştı. Swap, kur fiyatlarında ve faiz oranlarında aşırı dalgalanma beklentisi oluşması halinde, dövizde ve mevduat faizlerinde spekülatif amaçlı yapılan alım-satım işlemleri anlamına geliyor. Bu 5 kat yüksek işlem hacminin Dolar/TL kurunun 1,54 ile 1,89 arasında dalgalandığı 2011'e denk gelmesi dikkat çekti. Jp Morgan, dolar kurunun çok hareketli olduğu 2015'in ilk yarısındaysa 1 milyar 303 milyon liralık swap işlemi gerçekleştirdi.
Başpiskopos'tan Gülen'e övgü
Daniel'in diyalog vakfında yönetim kurulu üyesi olarak çalışan Başpiskopos Michael Fitzgerald aynı zamanda Gülen'in kontrolündeki ABD merkezli vakıf Rumi Forum'un düzenlediği dinlerlarası diyalog toplantılarının önemli konuklarından biri. Vatikan kontrolündeki Dinlerarası Diyalog Pontifik Konseyi Başkanlığı da yapan Başpiskopos Fitzgerald, 25 Mart 2015'te Todays Zaman'a verdiği röportajda şu ifadeleri kullanması dikkat çekti, “Fethullah Gülen birçok Müslümana dinlerarası diyalogla ilişki kurmaları için ilham verdi ve bu çok iyi bir şey. Bu bağlığın taşıdığı meyveleri Avsuturalya'da gördüm.”
Geliri 8 yılda 32 kat arttı
Aydın Doğan, Petrol Ofisi'ni bedava denilebilecek bir yöntemle satın almadan önceki 2000 yılında 389 milyon TL satış gelirine sahipti. Bu tutar 2008'e gelindiğinde 32 kat artışla 12,5 milyar liraya yükseldi. Aynı dönemde aktif büyüklüğünü de 37 kat artarak 283 milyondan 10,6 milyara ulaştırdı. Ak Parti hükümetlerinin işbaşında olduğu 2002-2008 döneminde ise satış gelirlerini 2,4 kat artırarak 5,1 milyar liradan 12,5 milyara çıkardı.
Barzani ile arabulucu Amerikalı
Aydın Doğan'ın Kuzey Irak'ta petrol arayışına girmeden önce Barzani'den randevu istediği, Barzani'nin Doğan medyasının kendisi aleyhine uzun yıllardır sürdürdüğü olumsuz yayınlara binaen randevu vermediği, Aydın Doğan'ın bunun üzerine Amerikalı bir generali ikna ederek Mesut Barzani'yle görüşmeye gittiği iddia ediliyor. Doğan'ın o dönemde Ertuğrul Özkök'e, Barzani'ye övgülerle dolu bir yazı yazdırdığı, görüşmede bu yazıyı Barzani'ye göstererek “geçmişi unutalım” dediği de belirtiliyor.
82 MİLYAR FIŞKIRACAK
Erbil sahasında halen 7 kuyusu bulunan Doğan'ın bu kuyularda 170 milyon varil petrolü mevcut. İran'lı işadamı Bijan Mossavar-Rahmani'ye ait DNO International firmasıyla ortak olduğu Bastora ve Benenan sahalarında ispatlanmış 10 milyar dolarlık petol rezervi bulunuyor. Aydın Doğan, Khalakan sahasında Suriye'li Jamal Daniel'in yanısıra Dubai merkezli Alzarooni ailesiyle de ortak. Kuzey Irak toprakları 56 petrol arama sahasına bölündü. 20'den fazla ülkeden 50'ye yakın şirket sondaj operatörü veya yatırımcı olarak bu sahalarda faaliyet gösteriyor. Türkiye'den ortaklığı bulunan şirketler ve işadamları, Türkiye Petrolleri (TPAO), Petoil, Petroquest, Genel Enerji (Mehmet Emin Karamehmet) ve Doğan Enerji bölgede petrol ve gaz arıyor. Aydın Doğan'ın işletmeye başladığı Khalakan, 1920'den bu yana işletilen Kerkük'teki eski devasa petrol sahasının 50 kilometre kuzeydoğusunda yer alıyor. Saha, birkaç yıl önce büyük çaplı petrol rezervinin tespit edildiği, Rothschild ailesine ait Genel Enerji tarafından işletilen TakTak sahasına 20 km, zengin gaz rezervlerinin bulunduğu Miran sahasına ise 40 km uzaklıkta bulunuyor. Doğan Grubu Türkiye içinde Aytemiz'in yüzde 50'sini aldı, Total'e talip oldu.
Gözdağı haberleri
Türkiye'nin Kuzey Irak petrollerine önce kamyonlarla sonra boru hattıyla doğrudan müdahil olması, ABD yönetimini çılgına çevirdi. 2013'teki bu gelişmenin ardından Türkiye gündeminin son 2 yılını meşgul edecek operasyonlar için ardı ardına düğmeye basıldı. Önce 17 Aralık gündeme geldi. Bir gün sonra Hürriyet ABD Hazine Bakanlığı Müsteşarı ve Finansal Görev Gücü Başkanı David Cohen'in Türkiye'ye geleceğini gözdağı verir ifadeler eşliğinde duyurdu. İlginç haberde Türkiye'nin Suriye'deki cihatçılara yardım ettiği, 47 ton silah ve mühimmat satışı yaptığı iddia ediliyor ve şu ifadeler kullanılıyordu: “Türkiye'nin Halkbank Genel Müdürü'nü de kapsayan operasyonlarla sarsıldığı hafta, ABD'nin İran'a yaptırımları denetleyen Hazine Bakanlığı Müsteşarı yarın İstanbul'a geliyor. Konu, İran'a yönelik ekonomik yaptırımlar ve Suriye'deki cihatçılara sağlanan bağışçı desteklerini de içine alan yasadışı finans hareketleri.”