Suriye'de 13 yıl süren savaş sadece ülkeyi değil ekonomisini de enkaza çevirdi.
Esed rejimi yönetiminde döviz alım satımı yapanlar, para cezasının yanı sıra 7 yıla varan hapis cezasına çarptırılıyordu.
Geçici yönetim, döviz alım satımındaki yasağı ve cezayı kaldırdı. Aynı şekilde, ihracat ve ithalata getirilen kısıtlamaları serbestleştirdi, kamu çalışanlarının maaşlarına yüzde 300 artış yapıldığını duyurdu.
Rejim unsurları mafya gibi hareket ediyordu
Temel ihtiyaç maddelerinin fiyatlarında da 8 Aralık'tan bu yana düşüş yaşandığı belirtiliyor.
Devrik Esed rejiminde askerlerin 35 dolarlık maaşlarıyla geçinemedikleri için mafya gibi hareket ettiği, esnaf ve halktan haraç toplayarak geçimlerini sağladığı aktarılıyor.
Rejimin üst kademelerindeki kişilerin de kısıtlanan ithalat, temel ihtiyaç maddelerinde tekelleşme ile tüccarı ve halkı sömürdüğü dile getiriliyor.
Geçmişte gerek yaptırımlar gerek devrik rejimin ithalata getirdiği kısıtlamalar nedeniyle temel ihtiyaç maddelerinin karaborsadan elde edildiği, Esed rejimi unsurlarının ürünlerin son kullanıcıya ulaşana kadar her aşamada aldığı rüşvet ve haraçlar karşısında fiyatların sürekli arttığı ifade ediliyor.
Marketlerde temel gıda ürünlerinin fiyatı düşüyor
Suriye'deki yeni yönetimin döviz rejimini ve ithalatı serbest bırakması, rüşvet ve haracın ortadan kalkmasıyla piyasanın canlandığı, fiyatların düştüğü belirtiliyor.
Şam'da temel ihtiyaç maddelerinin perakende satışının yapıldığı süpermarket, kasap, manav gibi işletmelerde de ekonomik alandaki olumlu hava etiketlere yansıdı.
Suriye'nin Miydan bölgesindeki süpermarket işletmecisi Hassan Asse, AA muhabirine, rejimin devrilmesinin ardından fiyatların düştüğünü ve satışlarının arttığını söyledi.
Asse, "Rejim zamanında bize her şey yasaktı. Dolar, yabancı menşeli mallar satmak yasaktı. Tedarik, gümrük bu ikisinde de baskı ve soygun vardı. Tam manasıyla bir kaos vardı." dedi.
Her kalemde rüşvet olduğunu, her şeyi kurallarına göre yapmalarına rağmen devrik rejimin müfettişlerinin "hırsızlık ve rüşvet için" denetime geldiğini vurgulayan Asse, yabancı ürün getirdiklerinde "hapis ve ağır para cezaları olduğunu", şimdi istedikleri ürünü getirebildiklerini, "rüşvet ve soygunun ortadan kalktığını" belirtti.
Asse, "Fiyatların düşüşünden halk çok ümitli, gelecek günlerden daha da olumlu beklenti içinde. Her geçen gün durum daha iyiye gidiyor." ifadesini kullandı.
Dükkanlarının eskiden camla kaplı olduğunu ancak devrik rejimin adamları ve kötü şöhretli paramiliter gücü karşısında beton güvenlikli kapı koymak zorunda kaldıklarını anlatan Asse, Beşşar Esed'in Suriye'den kaçması ve rejiminin yıkılmasının ardından Türkiye'ye ve Türk iş adamlarına yeniden Suriye'nin yanında yer almaları çağrısında bulundu.
Asse, eskiden olduğu gibi ticarete devam etmek istediklerinin altını çizdi.
Temel gıda maddelerinde gözle görülür düşüş
Suriye Merkez Bankasının açıkladığı rakamlara göre 1 dolar yaklaşık 13,000 Suriye Lirası'ndan işlem görüyor.
Şam'da sebze ve meyve fiyatlarında da yüzde 50-60'a varan oranlarda düşüşler kaydedildi.
Bunun yanı sıra kimyasal ya da diğer hammaddelerin kullanıldığı hijyen ürünleri ve hızlı tüketim kalemlerindeyse henüz ithalatın üreticilere ulaşmadığı dolayısıyla fiyatların yatay seyrettiği ya da çok düşük oranda indirime gidildiği belirtildi.
Şam'da, bir kilo unun 8 Aralık'tan önce 12 bin 500, bugünse 10 bin Suriye Lirasından satıldığı aktarıldı.
Etiket fiyatlarının paket litrelik sütte 14 binden 10 bin, bir kilogram pirinçte 21 binden 14 bin, bir kilogram şekerde 14 binden 11 bin, bir kilogram ette 250 binden 150 bin, bir bütün tavukta 80 binden 40 bin, bir paket ekmekte 10 binden 4 bin, bitkisel yağda 28 binden 21 bin, 15'lik yumurtada 35 binden 15 bin Suriye Lirasına düştüğü kaydedildi.
Sebze meyve fiyatlarında da aynı şekilde düşüş gözlendi. Örneğin, bir kilogram domatesin fiyatı 12 binden 6 bin, bir kilogram patatesin fiyatı ise 16 binden 6 bin Suriye Lirasına geriledi.