Sağlıklı gıda tüketimiyle ilgili düzenleme 1 Temmuz 2012'den itibaren yürürlüğe giriyor. Yeni düzenlemeye göre kasap ve manav gibi yerlerde ekmek satışı yasaklanırken, vatandaş ekmeğe elini süremeyecek. Ekmeğin gramajı düşerken tuz miktarı azalacak, kepek oranı ise artacak. Fırın ve bakkal, ekmeği ambalajlayarak ya da poşetin içine koyarak tüketiciye verebilecek. Tebliğ kapsamında ambalajsız olarak piyasaya sürülen ürünlerin satıldığı ekmek dolapları veya tezgâhları açıkta bırakılmayacak şekilde kapalı bir ortama konulacak.
Ekmeğin bakkala taşınması ve tüketiciye sunulmasının tüm aşamalarında hijyen kuralları ihlal edilemeyecek. Örneğin bir bakkal eline eldiven geçirmeden satış yapamayacak. Ekmeği arabayla fırından getiren kişi de eldiven takacak. Ürünlerin üretiminde, dağıtımında ve satışında çalışan tüm personelin hijyen eğitimi almasına ilişkin getirilen mecburiyet kapsamında Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile Türkiye Fırıncılar Federasyonu arasında ekmek üretiminde, dağıtımında ve fırınlarda ekmek satışında çalışan personelin gıda hijyeni eğitimlerine ilişkin protokol imzalanmıştı. Protokol kapsamında yapılan eğitimler devam ediyor. Tebliğin getirdiği yükümlülüklere aykırı davrananlara ise cezaî yaptırımlar öngörülüyor.
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın ekmek tebliği ambalajsız olarak piyasaya sürülen ürünlerin üretim, depolama, dağıtım ve satış aşamalarının taşıması gereken tüm kuralları yeniden belirliyor. Tebliğ kapsamında ambalajsız olarak piyasaya arz edilen ürünlerle temas eden malzeme, alet ve ekipman; gıda ile temasa uygun, yeterli temizlik ve dezenfeksiyona izin veren madde ve malzemeden yapılacak. Bulaşma riskini engelleyecek biçimde üretilecek, kullanıma hazır, bakımlı ve iyi şartlarda tutulacak. Ambalajsız olarak piyasaya arz edilen ürünler, kasap, manav ve pazar gibi yerlerde satılamayacak. Gıda işletmecileri ekmeğin ürün özellikleri ve tebliğde belirlenen kimyasal özelliklerine 1 Temmuz 2012 tarihinden itibaren uyacak.
Zaman'da yer alan habere göre obezite ile mücadeleye de destek verecek çalışma kapsamında sofraların vazgeçilmezi ekmek az tuzlu, bol kepekli olacak. Kepekli ekmek, tam buğday unlu ekmek, tam buğday ekmeği ve ekşi hamur ekmekleri 300 gram yerine en az 250 gram ağırlıktan başlayarak 50'şer gram artırılmak suretiyle piyasaya arz edilecek. Ekmekteki azami tuz oranı yüzde 1,5'e indirilirken kepek oranı da artırılıyor. Tebliğe göre ekmek Türk Gıda Kodeksi buğday unu tebliğinde yer alan tip 650 ve daha yüksek kepek içeren ekmeklik buğday unlarından yapılacak. Türkiye Fırıncılar Federasyonu verilerine göre Türkiye'de günlük üretilen 82 milyon ekmeğin, 77 milyon adedi tüketilirken, günlük 5 milyon ekmek israf ediliyor. Üretim aşamasında 1,5 milyon ekmek zayi olurken, Türkiye'de bir yılda israf edilen ekmek ortalama 450 bin ton buğdaya karşılık geliyor.
Ambalajsız satılan ekmekte aranacak yeni kriterler
- Piyasaya arz edilen ürünler ile temas eden malzeme, alet ve ekipman; gıda ile temasa uygun, yeterli temizlik ve dezenfeksiyona izin veren madde ve malzemeden yapılacak.
- Ürünlerin ekmek kasaları ve ekmek taşıma araçlarının içine bulaşma riskini engelleyecek biçimde yerleştirilmesi gerekiyor.
- Ekmeğin taşınmasında kullanılan aracın tavan, zemin ve duvarları su geçirmezken, mikroorganizmaların yerleşmesine imkân vermeyen pürüzsüz malzemeden yapılacak.
- Ürünler satış noktasına getirildiğinde, ekmek kasaları açıkta bırakılmayacak, zemin ve dış ortamla teması engellenerek palet üzerinde olacak şekilde temiz bir ortama konulacak.
- Satış yerlerinde alıcının el değmesini engelleyecek şekilde ekmek dolabında veya tezgâhında muhafaza edilir ve satıcı kontrolünde satış yapılacak.
- Ekmek uygun bir ambalaj malzemesine sarılarak veya içine konularak tüketiciye arz edilecek.
- Ürünlerin taşınması ve satışı sırasında çalışan tüm personelin, kişisel temizliğini sürdürmeye azami itina göstermesi, uygun ve temiz kıyafet giymesi ve eldiven kullanması mecburi.
- Tebliğ kapsamında yer alan ürünleri tüketiciye arz eden yerler; tam buğday ekmeği ve/veya tam buğday unlu ekmek ve/veya kepekli ekmek de bulundurmak zorunda.
- Ambalajsız olarak piyasaya arz edilen ürünler, kasap, manav ve pazar gibi yerlerde piyasaya arz edilemeyecek.