TBMM Genel Kurulu’nda dokunulmazlıkların kaldırılmasıyla ilgili maddelerin görüşülüp görüşülmeyeceğinin belirleneceği oylamada 348 “evet” oyuna karşı 155 “hayır” oyu verildi. Gizli oylamada 25 “boş” oy ve 8 “çekimser” oy verildi. Bu sonuç, dokunulmazlıkların kaldırılmasıyla ilgili tekliflerin görüşülmesini sağlarken asıl oylama sonucunda teklifin referanduma götürülebileceğini gösterdi. 330 ile 367 arasındaki “evet” oyu teklifi referanduma götürürken, 367 ve üstü direkt kabûl edilmesini sağlıyor.Oylama sonucunda “evet” ve “hayır” oylarından çok verilen 25 “boş” oy ve 8 “çekimser” oy dikkat çekiyor.
Cuma Günü Tekrar Oylama Yapılacak
Teklifin birinci maddesinin oylamasında ise 350 “evet”, 148 “hayır”, 5 “çekimser”, 27 “boş” ve 1 “geçersiz” oy kullanıldı. Toplam oy kullanan milletvekili sayısı ise 531 oldu.
İkinci maddede ise 357 “evet”, 149 “hayır”, 17 “boş” ve 6 “çekimser” oy kullanıldı. Toplam kullanılan oy sayısı 529 oldu.
Bu maddeler için cuma günü tekrar oylama yapılacak ve teklifle ilgili kabûl, ret ve referandum yönünde nihai sonuç ortaya çıkacak.
Gidişata CHP Yön Veriyor
Bu sonuç CHP milletvekillerinin büyük oranda “hayır” oyu verdiği, AKP Parti'den de bir miktar fire olduğuna işaret ediyor. Oylama öncesi AK Parti, CHP ve MHP yönetimi teklife “evet” oyu vereceklerini açıklamıştı.
AK Parti ve MHP milletvekillerinin tümü blok hâlde oylamaya katılsa ve “evet” oyu kullansa bile bu, teklifin direkt kabûl edilmesi için gerekli 367 sayısına yetmiyor ve 356'da kalıyor. Yani dokunulmazlıkların kaldırılması için CHP'nin “evet” oyu vermesi gerekiyor.
Kılıçdaroğlu daha önce yaptığı açıklamada bu teklifin Anayasa'ya aykırı olduğu belirse de, “evet” oyu kullanacaklarını açıklamıştı.
İlk oylamaya AK Parti'den, oy kullanamayan Meclis Başkanı ve Meclis BaşkanıVekili dâhil 3 milletvekili katılmadı. HDP'den 7, CHP'den ise 4 milletvekili oy kullanmazken MHP'nin tüm milletvekilleri oylamaya katıldı. Yani oylamaya AK Parti'den 314, CHP'den 129, HDP'den 52 ve MHP'den 40 milletvekili katıldı.
Hangi Suçlamalar Var?
Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, genel kurulda dokunulmazlıkları kaldırılmak istenen milletvekilerine yöneltilen suçlamaların bir kısmını açıkladı. Bu göre yöneltilen suçlamaların ve bu suçlamaların yöneltildiği milletvekili sayılarının önemli bir kısmı şu şekilde:
* Terör Suçlarından: 216
* Hakaret: 201
* Yaralama: 11
* Görev Suçları: 38
* Sahtecilik: 6
* Tehdit: 18
* Gizliliğin İhlali: 11
* Suçu ve Suçluyu Övmek: 55
* Halkı kin ve Düşmanlığa Tahrik: 54
* Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na Muhalefet: 119
* Seçim Kanunu’na Muhalefet: 11
* Siyasî Partiler Kanunu’na Muhalefet: 3
* İftira: 13
* Askerlikten Soğutmak:2
İkinci Tur Oylamada Âkıbet Belli Olacak
İkinci tur oylamada teklifin referandum konusundaki âkıbeti belli olacak. Eğer ikinci tur oylamada 367’nin üzerinde oy çıkarsa teklif referanduma gitmeyecek, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın onayının ardından yürürlüğe girecek. Milletvekillerinin oyları 367’nin altında kalırsa anayasa değişikliği için referandum yolu görünecek.
CHP ve MHP genel başkanları dokunulmazlıkların kaldırılması için oy kullanacaklarını daha önce açıklamıştı. Mevcut sandalye dağılımına göre Meclis’te AK Parti’nin 317, CHP’nin 133, HDP’nin 59, MHP’nin 40 milletvekili bulunuyor.
Ret kararı çıkmaması için 330’un üzerinde oy yeterli ve bu sayıya ulaşılmasında sorun yok. Ancak referanduma gidilmeden düzenlemenin yürürlüğe girmesi için gereken 367 oya ulaşılmasında sorun yaşanabilir.
En Fazla Dosya HDP'liler Hakkında
Anayasa değişikliği 138 milletvekilini etkileyecek. Bunların 27'si AK Parti, 51'i CHP, 50'si HDP, 9'u MHP’li milletvekili. Hakkında fezleke bulunan bir isim ise bağımsız milletvekili Aylin Nazlıaka.
Bu 138 vekil hakkındaki dosyaların toplam sayısı ise 667. Bunların 46'sı AK Parti, 192'si CHP, 405'i HDP, 20'si MHP milletvekillerine, 5'i ise Bağımsız Ankara Milletvekili Aylin Nazlıaka'ya ait.
Teklif İçeriği
Başbakan Ahmet Davutoğlu ve AK Parti Grup Başkanvekilleri başta olmak üzere 316 AK Parti milletvekilinin imzasını taşıyan, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nda Değişiklik Yapılmasına Dâir Kanun Teklifi, Anayasa'ya geçici bir madde eklenmesini öngörüyor.
Buna göre, bu düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihte; soruşturmaya, soruşturma ya da kovuşturma izni vermeyen yetkili mercilerden, cumhuriyet başsavcılıklarından ve mahkemelerden Adalet Bakanlığı'na, Başbakanlık'a, TBMM Başkanlığı'na veya Anayasa ve Adalet Komisyonu üyelerinden kurulu Karma Komisyon Başkanlığı'na intikal etmiş, yasama dokunulmazlığının kaldırılmasına ilişkin dosyaları bulunan milletvekilleri hakkında, bu dosyalar bakımından, Anayasa'nın “yasama dokunulmazlığı”nı düzenleyen 83. maddesinin, “Seçimden önce veya sonra bir suç işlediği ileri sürülen bir milletvekili Meclis’in kararı olmadıkça tutulamaz, sorguya çekilemez, tutuklanamaz ve yargılanamaz.” hükmü uygulanmayacak.
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 15 gün içinde; Anayasa ve Adalet Komisyonu üyelerinden kurulu Karma Komisyon Başkanlığı'nda, TBMM Başkanlığı'nda, Başbakanlık'ta ve Adalet Bakanlığı'nda bulunan yasama dokunulmazlığının kaldırılmasına ilişkin dosyalar, gereğinin yapılması amacıyla yetkili merciine iade edilecek.
İki maddeden oluşan teklif, düzenlemenin yayımı tarihinde, yürürlüğe girmesini ve halk oylamasına sunulması hâlinde oylanmasını da içeriyor.
Kaynak: Al Jazeera