Nureddin Yıldız, Yeni Akit gazetesinde yazdığı yazıda, müslümanların bazı iç sorunlarını yorumlamış:
Bir toplantıda kullanılan kaba bir söz, köy kafasıyla şehirde iş yapmaya çalışanların varlığı, geleneklerinden, ailesindeki kısır döngüden, izlediği haber bülteninden sıyrılamayanın, o anlayışla yönlendirmeye çalıştığı plan hangi iyi sonuçları üretebilir? İyi düşünmüş olmak yeterli değildir.
İslam’ın, kumar, faiz ve cinayet gibi zaten herkesçe bilinen yasakları ve o yasaklara getirdiği cezaları kolayca anlaşılıp yorumlanabilmektedir. Zinanın yasak olması, zina edene ağır cezaların verilmesi bir anlamda ortak amaca dönüşebilir. Aynı dinin, zina için kullandığı ‘haram’ kavramını, gıybet için neden kullandığını iyi düşünmek durumundayız. Gıybet, gözle izlenebilecek sonuçları olan bir eylem olmadığı halde, Kur’an ayetleri arasında ayıplanan, hadislerde ağır tedibe uğratılan tutumlar arasında geçmektedir. İftira, nemime, kaş göz işaretiyle eğlenmek gibi tutumlar da benzer üsluplarla tedip edilmiştir. Düşünmeye mecbur olduğumuz bir gerçekle karşı karşıyayız: Düşman füzesinin dağıttığı birlikteliğimiz kadar, bir gıybetin, iftiranın dağıttığı birlikteliğimiz de vardır.
Bu iki dağılma sebebinden birinin diğerine önemli bir farkı vardır. Düşmanın dağıttığı birlikteliğimizin ve o esnada gördüğümüz maddi veya manevi zararımızın, geçmiş birikimimizin hasenatımız arasında olacağı kesindir. Ama iki mü’min kardeşin, Şeriat’ın tahkir ettiği bir davranışa dayanan sebeplerden birinden ötürü, Allah için yapmaya çalıştıkları bir işe son vermeleri, en azından beraberliklerini sürdürememeleri, ne şehitlik, ne gazilik ne de herhangi bir hasene getirecektir. Mü’min olarak beraber bulunmak zorunda olduğumuz ortamları, hizmet adlı birlikteliklerimizi temiz havalarda tutmak mecburiyetindeyiz. Temiz havayı solumak, havamızı kirletecek tehlikelere karşı müteyakkız bulunmak vazifemizdir. Düşmansız olmak gibi bir talebimizin olması nasıl mümkün değilse, meselesiz, pürüzsüz olmamızı beklememiz de mümkün değildir. Muhtemel meselelerimize, önceden tedbir almak ve çareler üretmek, arızaları gidermek bizim görevimizdir.
Ashab üzerindeki dikkatli bir tahlil, bu hakikati çok canlı bir şekilde önümüze koyacaktır.
Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem efendimizin, Ebu Zer gibi bir sahabiye, Bilal’e kullandığı bir cümleden ötürü, ‘içinde cahiliyeden kalıntı bulunan biri olduğunu’ söylemesi oldukça düşündürücüdür. (Buhari, 30. Hadis)
‘Cahiliyeden kalıntı’ bulundurmak, Ebu Zer için, iman eksikliği, namaz ve benzeri taatlerde ihmal anlamında değildi. Özellikle, sıradan zannettiğimiz bir konuda, mü’min kardeşlerden birinin incitilmesi konusunda olması oldukça düşündürücüdür. Yarın için fetihlere hazırlanan bir cemaatin, kendi aralarında kabalık, kırıcılık sorunlarını çözememiş olması önemli bir meseledir.
Enfal süresindeki adlandırmanın da asla unutulmaması gerekir.
Bedir, katılımcılarının Allah’tan büyük mükâfatlar kazandıkları bir savaştı. Meleklerle beraber bulundular. Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellemin memnuniyetini en zirve noktasında elde ettiler. Bir gün içinde İslam’ın coğrafya ve tarih açısından yeni bir yön almasına vesile oldular. Övgü üstüne övgü gördüler. Ancak mesele, bir iki demir parçası, beş on altından fazla çok önemli bir değer ifade etmeyen ganimetlerin paylaşılmasına gelince, birbirlerini üzecek işler yaptılar, ayet inmesine sebep oldular.
Ashab konuşulduğu durumlarda geçerli olan önemli bir tutum burada tekrar etti elbette; ayet yön verince, hemen o yöne yöneldiler, özür beyan ettiler şüphesiz. Fakat bizim vurgulamak istediğimiz şey, onların bile Bedir gibi bir maneviyatın sema ile birleştiği bir ortamda, birkaç demir parçası engeline takılabildiği hakikatidir.
Çağlardan hangisi olursa olsun, Bedir, mükemmel bir örnek olarak Kur’an’da önümüzde durmaktadır. Çağın değişmesi veya gelişmesi, insan fıtratının değişmesi anlamına gelmemektedir. Biz buyuz. Ordu dizerken de, namazda safları dizerken de dikkatimizin dağılması halinde ortaya çıkarabileceğimiz insanî sorunlarımız kesinlikle vardır. Bunları yok saymak, düşmanı yok saymaktan daha hafif görülmemelidir. Tarihi bu gözle incelemek yeterli olacaktır.
Ashaba kadar gitmeye bile gerek kalmayabilir. İstanbul’u fetheden Sultan Muhammed’in, fetihten sonraki çalışma takvimi incelenirse bize önemli ipuçları verecektir. Bizans’ı kahretmekle, nefisleri ve şehvetleri kahretmek, aynı rahatlıkta olmayabilir.
Bu anlamı tefekkür etmemize yardım etmesi açısından -zayıf olsa bile- ‘küçük cihaddan büyük cihada dönüyoruz’ şeklindeki hadis, dikkatle tahlil edilmelidir. Müslümanların büyük çaplı nice yatırımları, insanî birikimleri; kişisel ihtiraslara, usul yordam bilgisizliğine, düzeltilebilir olduğu halde, ilgilenilmediği için beraberliği yakan kıvılcımlara heba edilmiştir. Mal israf ederken, israf titizliği gösterenlerin, en mükerrem varlık olan insanı israf etmeye, mü’minlerin emellerini eritmeye hakları olmadığını bilmeleri gerekmez mi?
Allah rızası eksenli hizmetler için, görkemli yapılar oluşturmak, lüks toplantılar yapmak yeterli olmuyor. Hizmetlerde ihlâs, kalıcılık ve tesir kesinlikle aranmalıdır. Allah’ın rızasını kazanmakla kendi kendimizi tatmin etmemiz aynı şeyler değildir. Elde ve amel defterlerinde nelerin bulunduğu çok önemli bir sorudur.
“İmanın en güçlü halkası Allah yolunda bağlılık ve Allah yolunda düşmanlık, Allah için sevmek, Allah için buğz etmektir.” (Ahmed, 4/286; Musannaf İbni Ebi Şeybe, 7/226)
Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellemin ümmetine nasihatindeki ölçü şudur:
“Sizden biriniz kendisi için istediğini kardeşi için de istemedikçe iman etmiş olamaz.” (Buhari, İman, Müslim, Tirmizi, Nesai, İbni Mace)
Eğer bir mü’min, Allah’ın kendisine karşılığında rızasını ve cennetini vaat ettiği kardeşliğini, şu veya bu dünyevi bir menfaat için zedeleyebiliyor ya da kökten atabiliyorsa bu hadisi defalarca tefekkür etmelidir. Hangi gerginlik, hangi bunaltma hadisteki tehdidi göze almaya değer? Kardeşliğin birinci düşmanı, dünya ve içindekilerdir. Kardeşliği korumayı düşünenler de dünyanın içlerine sinme ihtimali olan alanlara dikkat etmek, o konudaki ilahî emir ve uyarılara kulak vermek durumundadırlar. Mal eksenli buluşmalar bu açıdan oldukça hassas alanlardır.
Sevgili Peygamber Aleyhisselam Efendimizin şu hadisini unutmamak gerekir:
“Mü’min geçinir ve geçinilir kimsedir. Geçinmeyen ve geçinilemeyende hayır yoktur. İnsanların en hayırlısı insanlara en faydalı olandır.” (Beyhaki, Şuabu’l-İman, 7395)
Dinden taviz vermemeyi gerekçe gösterip, zevklerden ve özel prensiplerden kopmamak uygun değildir. ‘Hep benim dediğim gibi olsun!’ anlayışındakilerin, teheccüt kılan Müslüman olmaları, beraberinde bulundukları kardeşleri için bir yarar sağlamaz. Beraber olmak, ortak isteklere karşı uyumlu olmaktır. Yönetici konumunda olanlar için bile geçerli olan bu kuralı, Resûlullah sallallahu Aleyhi ve Sellem efendimiz, hayırlı mü’min olmak veya olmamakla kilitlemiştir. Bu da uyumluluğu ve uyumluluğun gereklerini imanla ilgili konular arasına koymaktadır.