KENAN ALPAY'ın yazısı:
Daha geçen hafta merkezi Washington'da bulunan Freedom House (Özgürlük Evi)’un açıkladığı 2014 insan hakları raporuna göre Türkiye ‘kısmen özgür’ ülkeler kategorisinde yer alıyordu. Yılın en kötü insan hakları olayları arasına Türkiye’yi dâhil eden ihlallerin başında malum olduğu üzere internete getirilen kısıtlamalar başta yer alıyor. Hatta Cumhuriyet’in tasnifine göre söyleyecek olursak “Türkiye, Boko Haram ve IŞİD’le aynı listede” yer alıyor.
Human Rights Watch (İnsan Hakları İzleme Örgütü)’ın hazırladığı rapora göreyse "Türkiye insan hakları konusunda endişe verici bir gerileme yaşıyor”du. Rapora göre AKP Hükümeti siyasi muhalefete, protestolara ve eleştirel medyaya giderek artan bir hoşgörüsüzlük sergiliyor. Hükümetin hızla otoriterleşen çizgiden dönüp acilen atması gereken adımların hangileri olduğu da hatırlatılıyor elbette.
Batı’da hazırlanan, hızla ve sansasyonel bir biçimde kamuoyuna lanse edilen raporlarda sık sık yolsuzluk soruşturmalarının bastırılması, yargı bağımsızlığının engellenmesi ve hukukun egemenliğinin zayıflatılması gibi sebeplerle adalet sistemine güvenin zayıfladığı ve siyasi kutuplaşmanın derinleştiği de vurgulanmakta. Bu sebeple Washington’daki siyasi-entelektüel kadroların nabzını tutma, orada oluşan kanaat, endişe ve beklentileri Türkiye’ye tercüme etme hususunda en önemli isim sayılan Cengiz Çandar’a göre Türkiye demokrasi ve insan hakları açığı bakımından zaten ‘küme düşürülmüş’ durumda. Ama söz dinlememekte ısrar ederse ‘batabilir’ de.
İleri, Daima İleri
Tabii ki insan hakları raporlarını değersizleştirmemek hatta bu raporlarda tespit edilen ihlallerin giderilmesi, sorumluların cezalandırılması için istikrarlı bir siyasi irade koymanın gerekli olduğu aşikârdır. Ancak bu meselenin modern sömürgeciliğin soft power versiyonları arasında son derece kullanışlı bir araç olduğunu da unutmayalım. Meseleye kestirmeden girelim. Afganistan ve Irak kaç senedir ABD ve müttefiklerinin işgali altında? Filistin’deki İsrail işgalini de bu bağlamda düşünelim. Suriye’deki katliam rejimini ve Mısır’daki askeri cunta yönetimini ayakta tutan uluslararası ‘denge’ politikasıyla birlikte mütalaa edelim. Özellikle İslam coğrafyası için söz konusu olan fotoğraf şu: Bir yanda işgal diğer yanda despotizm.
Şimdi ABD ve müttefiklerinin insanlığa karşı işlediği büyük ve tiksinti verici suçlar meselesini es geçerek yapılacak demokrasi ve insan hakları söylemi ne manaya gelir? Herhalde ya bir çadır tiyatrosu ya da sömürgecilik adına sürdürülen bir psikolojik harp seferberliği olarak değerlendirilebilir. Bakın daha iki hafta önce ABD Senatosu’nda CIA’nın işkencelerini anlatan ilk resmi belge niteliğindeki raporunun bir kısmı yayınlandı.
ABD resmi belgelerine göre dahi “CIA hiçbir uluslararası yasaya dayanmadan” Guantanamo başta olmak üzere Avrupa ve Asya kıtalarındaki sorgu odalarında binlerce insanı işkenceden geçirdi. Üstelik 6 bin sayfalık raporun henüz 525 sayfası Senato’ya sunuldu. Üstelik herkes biliyor ki Beyaz Saray, Pentagon ve CIA’nin ileri sorgulama tekniği adını verdiği sistematik işkenceler rapor edilenlerden kat be kat daha fazla. Bu durum Senato tarafından “CIA'in teknikleri halka ve siyasetçilere gösterdiğinden çok daha acımasızcaydı” şeklinde bir itiraf olarak kamuoyuyla paylaşılacaktı. (...)