Başbakan Davutoğlu, 103 gün boyunca PKK'ya yönelik operasyonların ve sokağa çıkma yasağının sürdüğü Diyarbakır'ın Sur ilçesini ziyaret ediyor. Başbakan Cuma namazını Ulu Camii'de kıldı. Davutoğlu, operasyonlar sırasında büyük hasar gören ilçede incelemelerde bulunacak.
Başbakan Davutoğlu önce, PKK operasyonlarının sona erdiği Diyarbakır’ın Sur ilçesindeki Ulu Camii önünde bir konuşma yaptı. Konuşmasından satır başları şöyle:
"Başbakan Ahmet Davutoğlu bu saldırılardan korkar Diyarbekir’e gelmeye ç.ekinir diye düşündüler. Ama biz bu alçakların tehditlerinden Ulu Camii’yi, Diyarbekir’i bırakır mıyız?"
"Konya ne kadar emniyet içinde, huzur içinde olacaksa Diyarbekir de o kadar emniyetli ve huzurlu olacak. Konya ne kadar benim evimse, Diyarbekir de o kadar benim evim olacak."
"Daha güzel evlerde oturacaksınız"
"Onların zarar verdiği her esnafın zararını karşılayacağız. Tahrip ettikleri her evi yeniden inşa edeceğiz. Kardeşliğimize halel getirmek isterlerse biz ebediyen kardeş olduğumuzu haykıracağız."
"Diyarbekir sana bunlara riayet etmediğin için teşekkür ederim. Bunların tuzaklarına, provokasyonlarına fırsat vermediniz."
"Diyorlarmış ki burayı insansızlaştıracaklar. Sur’u aziz Diyarbekirlilerle buluşturacağız. İnsanların barış içinde dolaştığı, ebediyen birbirleriyle selamlaştığı güzel bir mekân eyleyeceğiz. Bunlar diyorlarmış ki kentsel imar adı altında buradaki yapı değişecek. Hayır; hepsini koruyacağız, hepsini. Esnafımıza selam olsun, bütün zararlarını karşılayacağız. Eksiklerini, gediklerini tamamen gidereceğiz. Daha güzel evlerde oturacaksınız, daha barış ve huzur içinde yaşayacaksınız. Tahrip edilen okulların daha iyisini bu güzel genç ve çocuklar için yapacağız, söz veriyorum. Hiçbir çocuğumuzu barikatların, çukurların içinde kaybetmeyeceğiz. Anneler ağlamayacak."
"Yangın yerinde gül yetiştireceğiz"
Davutoğlu daha sonra tarihi Hasan Paşa Hanı'nda sivil toplum kuruluşu temsilcilerine bir konuşma yaptı. Başbakan burada, kentte şahsi bir evi olmasını istediğini söyledi. "Yangın yerinde gül yetiştireceğiz" diyen Davutoğlu, Sur ile ilgili imar planlarına dâir detayları paylaştı.
"Silopi'nin ihtiyacı Sur'dan farklı. Cizre'nin ihtiyacı Silopi'den farklı. Her birisi için ayrı ayrı çalışıyoruz. Amacımız çok açıktır. İnsanı, mekânı korumak, zamanın dokusuna uygun bir şekilde hayatı normalleştirmek. En iyi şartları vatandaşlarımıza sağlamak. İnsanı korumayan hiçbir plan, insana hitap etmeyen hiçbir proje hayatta karşılığını bulamaz. Tarihte de yer alamaz."
"Diyarbekirlilerin ve Sur'da yaşayan vatandaşlarımızın rızası hilafına tek bir adım atılmayacaktır. Her şeyi sizlerle konuşarak, sizlerle birlikte yapacağız. İstişare ederek, konuşarak yapacağız ama Sur’u da bu haliyle, teröristlerin yıktığı bu haliyle bırakmayacağız. En güzel şekilde inşa edeceğiz, yangın yerinde Allah'ın izniyle gül yetiştireceğiz."
"İnsanların rızası dışında adım atılmayacak. İlçeyi en güzel şekilde inşa edeceğiz."
"Vatandaşlarımız mağdur edilmeyecek. Mülkiyet haklarına kesinlikle riayet edilecek."
"Sizin rızanız olmadan adım atmayacağız"
"Hiç kimse tereddüt etmesin, burada mülkü olanlar ellerindeki imkanlarıyla neler yapabileceklerse mimari planlama içinde yapma hakkına sahip olacaklar. Kirada olanlar kira öder gibi, mülk sahibi olacak gibi düzenleme yapıyoruz. Kötü kentleşme esnasında gelip buralarda çok kötü şartlarda evlerde yaşayan vatandaşlarımız kesinlikle mağdur edilmeyecek. Gecekondu, işgalci gibi konumda olanlar dahi her biri en iyi şartlarda, çağdaş ev imkanlarına sahip olacaklar."
"Sur'un her taşı, her mimari eseri korunacak."
"Hiçbir bina yukarıdan bakıldığında Ulu Camii'nin minaresinden daha yüksek olmayacak. Bu bizim size taahhüdümüzdür. Diyarbakır'ı olduğu, olması gerektiği gibi inşa edeceğiz. Sizin rızanız olmadan adım atmayacağız. Çevre Bakanlığımız danışma ofisleri kuracak. Çünkü biz kul hakkını şehir hakkıyla birlikte düşünürüz."
"Sur'un mekânının korunması iki ana temele dayanacak: Birisi UNESCO Kültürel Mirası ilân edildiği için Dışişleri Bakanlığım döneminde bizzat takip ettiğim bir konudur, Sur ve Hevsel Bahçeleri'nin UNESCO Kültür Mirası olması. Oldu, kabul ettirdik. Bu kültürel miras çerçevesi dışında Sur ve Hevsel Bahçeleri ile ilgili tek bir adım atılmayacak. Kültürel miras korunacak. 2012'de uzun çalışmalar sonrasında kabul edilen Koruma Amaçlı İmar Planı esas alınacak. Sur içi mimari plan bu iki unsur üzerine inşa edilecek. Peki neden karşı çıkıyorlar? Çünkü istismar alanlarının yok olmasından korkuyorlar. Bu iki esas dışına çıkanlardan hesabını bizzat ben soracağım."
"Toledo örneği verince bana tepki gösterdiler. Öyle bir biblo şehir kuracağız ki herkes merkala burayı görmek isteyecek. Toledo bizim medeniyetimizin şehri olarak doğmuştu."
"UNESCO Kültürel Mirası çerçevesinde Diyarbakır Surları'nı aslına uygun şekilde koruyacağız. Her bir burç, tarihi özelliğine göre kültürel bir alan haline dönüşecek."
"UNESCO Kültürel Miras listesinde olması hasabiyle Hevsel Bahçeleri'ni hem koruyacağız hem de tanınır, bilinir kılacağız. Hevsel Bahçeleri'ni doğanın en güzel örneklerinden biri olarak insanlığın hizmetine, ziyaretine açık hâle getireceğiz."
"Ulu Camii’nin restorasyonunu yaptık. Ulu Camii ve civarını, Hasan Paşa da dâhil olmak üzere, binlerce Diyarbekirlinin buluştuğu meydanı da bir inanç turizmi alanı olarak herkesin ziyaretine açık halde muhafaza edeceğiz. Ulu Camii'yi gözümüzün nuru gibi koruyacağız."
"İçkale ve Hazreti Süleyman civarını aynı şekilde koruyacağız. İnanç turizminin ikinci ayağı ve kilisesiyle, camisiyle, İçkale'nin içindeki tarihi eserleriyle birlikte örnek bir tarihi mekân olarak, tamamiyle Diyarbakır tarihi eserlerinin dokusuna uygun olarak yeniden inşa edeceğiz."
"Gazi Caddesi ile ilgili özel bir plan uygulayacağız. Gazi Caddesi üzerindeki bütün binalar dış cepheleri itibariyle Diyarbakır'ın mimarisine uygun bir şekilde restore edilecek. Sokak sağlıklaştırması şeklinde binalar tek tek ele alınacak. Buradaki sosyal ve ekonomik hayat canlanacak."
"Bilinsin ki bundan sonra hiç kimse, hiçbir Diyarbekirlinin evine gelip de 'Kapını bundan sonra açık tutacaksın, ben istediğim zaman girebilirim' diyemeyecek."
Esnafa destek
"Diyarbekir'in kapanan iş yerleri, duran ekonomik hayatı tekrar canlandırılacak. Bu olaylar dolayısıyla maalesef 26 otel kapanmak zorunda kaldı, birçok esnaf dükkânını kapatmak durumunda kaldı. Bunların hepsinin tek tek açılmasına bizzat destek olacağız. Terörden mağdur olan esnafın borçlarıyla ilgili çalışma yürütülüyor."
"Dicle Vadisi projesiyle Diyarbakır’ın Dicle ile olan bağı güçlenecek."
"Diyarbakır’a en güzel kütüphanelerden birini hediye edeceğiz."
"Her ne suretle olursa olsun teröre karşı mücadele kararlılıkla sürdürülecek ve Diyarbekir'in her bir sokağı, Sur'un her bir evi huzur ve güvene kavuşuncaya, kamu düzeni ihyâ edilinceye kadar bir an bile durmayacağız."
Başbakan daha sonra projelerle ilgili kısa bir animasyon izlettirdi.
Davutoğlu'nun Sur'un yeniden inşası ile ilgili açıklamalar yapması bekleniyor. Davutoğlu iki ay önce yaptığı bir konuşmada, "Diyarbakır'ın Sur ilçesini öyle inşa edeceğiz ki aynen Toledo (İspanya'nın tarihi kenti) gibi mimari dokusuyla herkesin görmek istediği bir haline gelecek" demişti.
Davutoğlu öncesinde, dün Diyarbakır'da şehit olan yedi polis memurunun cenazelerinin memleketlerine uğurlandığı törene katıldı. Diyarbakır'da özel harekat polislerini hedef alan bombalı saldırıda 7 polis şehit olmuş, aralarında sivillerin de olduğu 27 kişi yaralanmıştı.
Yasak 103 gün sürdü
Sur ilçesinde hendeklerin kapatılması, barikatların kaldırılması amacıyla PKK'lılara yönelik operasyonlar için 2 Aralık'ta 6 mahallede sokağa çıkma yasağı ilân edilmişti. Güvenlik güçleri operasyonları 9 Mart'ta sona erdirirdi. Sokağa çıkma yasağı ise 103 gün sürdü.
Kaynak: Al Jazeera