Bir milyarı aşkın nüfusla sekiz Müslüman ülkenin 1997'de Türkiye'nin liderliğiyle oluşturduğu Gelişen Sekiz (D-8) Ekonomik İşbirliği Örgütü, ilkeleri ve kapsadığı coğrafi alanla bölgesel olmaktan çok küresel bir oluşum özelliği taşıyor.
D-8, merhum Başbakan Necmettin Erbakan'ın öncülüğünde Türkiye, İran, Pakistan, Bangladeş, Malezya, Endonezya, Mısır ve Nijerya arasındaki iş birliğini geliştirmek, ekonomik ve sosyal ilişkileri zenginleştirmek amacıyla 15 Haziran 1997'de İstanbul'da kuruldu.
Örgüt, logosundaki 6 yıldızda ilkelerini, "Savaş değil barış, çatışma değil diyalog, çifte standart değil adalet, kibir değil eşitlik, sömürü değil iş birliği, baskı ve tahakküm değil insan hakları, hürriyet ve demokrasi" olarak tanımladı.
3,7 trilyon dolarlık ekonomik büyüklük
Kuruluşundan bugüne küresel bazda bir ekonomik blok haline gelen D-8, kendi yayımladığı verilere göre, 20 yılı aşkın sürede 3,7 trilyon dolarlık ekonomik büyüklüğe ulaştı.
D-8 ülkelerinin ihracat hacmi aynı dönemde 693 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Söz konusu ticaret hacmi, 16,4 trilyon dolarlık küresel ticaretin yaklaşık yüzde 4'ünü oluşturdu.
Kurulduğu tarihte ortalama 2 bin 207 dolar olan üye ülkelerdeki kişi başına düşen gayri safi yurt içi hasıla, 2016'da 4 bin 645 dolara yükseldi.
Sekiz ülke, dünyanın yaklaşık 1,1 milyarlık nüfusu ve kanıtlanmış petrol rezervlerinin yüzde 15'e yakınına sahip. Bu ülkeler yıllık petrol üretiminin yaklaşık yüzde 10'unu, tüketiminin de yüzde 6'sını yapıyor.
Kanıtlanmış doğal gaz rezervlerinin yüzde 23'üne sahip olan D-8 ülkeleri, doğal gaz üretiminin yüzde 13'ünü, tüketiminin ise yüzde 11'ini gerçekleştiriyor.
Genç ve dinamik nüfus, dayanıklı ekonomik büyüme, kuvvetli ticari ilişkiler ve sanayi, tarım, turizm, ulaşım ve enerji gibi stratejik sektörlerdeki iş birliği, D-8'i iktisadi kalkınmanın çekirdeği konumuna getiriyor.
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulunda D-8'e gözlemci statüsü verilmesine ilişkin tasarı, 2014'te kabul edildi.
İlk zirvesini 1997'de İstanbul'da düzenleyen örgüt, sırayla Mart 1999'da Dakka'da, Şubat 2001'de Kahire'de, Şubat 2004'te Tahran'da, Mayıs 2006'da Bali'de, Temmuz 2008'de Kuala Lumpur'da, Temmuz 2010'da Abuja'da, Kasım 2012'de İslamabad'da ve en son zirvesini de Ekim 2017'de İstanbul'da olmak üzere şu ana dek 9 zirve düzenledi.
Örgütün 10. zirvesini bu yıl Bangladeş'te düzenlemesi planlanıyor.