Çin’deki resmî yayın organlarından Global Times gazetesinin bugünkü başyazısında, ABD’de 20 Ocak’ta görevi Barack Obama’dan devralacak oaln Donald Trump’ın kabinesinde Dışişleri Bakanı adayı olan Rex Tillerson’ın “Çin’in, Güney Çin Denizi’ndeki adalara erişimini engellemeliyiz.” sözlerine sert tepki gösterildi.
Tillerson’ın “Senatörlerin desteğini kazanmak için Çin’e karşı sert bir tutum takınıyor gözüktüğü” savunulan başyazıda, “Çin’in mevcut ordu gücü ve bu konudaki hazırlığı göz önünde bulundurulduğunda, gelecek Washington yönetimi, büyük ölçekli bir savaşı göze almadığı sürece Çin’in Güney Çin Denizi’ndeki adalara erişimini engelleme konusunda başarıya ulaşamayacaktır.” ifadesine yer verildi.
“Savaş Hazırlığı Yoksa Bu Kalkışma Aptallık Olur”
Başyazıda, “Trump ve ekibi, göreve geldikten sonra böyle bir planları varsa askerî çatışmaya hazırlıklı olmalı. Aksi durumda böyle bir kalkışma aptallık olur.” yorumu da yer aldı.
Çinli yetkililer, ABD’nin yeni başkanı Donald Trump’ın geçen ay diplomatik teamüllere aykırı olarak Tayvan lideriyle doğrudan telefon görüşmesi yapmasına da tepki göstermişti.
Çin, Trump’ın, ABD’nin 1979 yılından bu yana Pekin yönetimini Çin halkının tek meşru temsilcisi olarak tanıma yönünde izlediği politikayı eleştirmesinden kaygı duyulduğunun altını çizmişti.
“İntikam” Uyarısı Yapılmıştı
Global Times gazetesi, hafta sonu yayımladığı başyazıda da “Trump’ın görevi devraldıktan sonra Tek Çin Politikası’nı reddetmesi hâlinde Çin halkının, Pekin yönetiminden intikam alınması talebinde bulunacağı” uyarısını yapmıştı.
Tek Çin Politikası, resmî ismi Çin Cumhuriyeti olan ve Çin’den ayrılan Tayvan’ı tanımama ve bu adanın Çin’e ait olduğunu iddia etme üzerine kurulu.
Milliyetçi bir gazeteci kadrosundan oluşan gazete, doğrudan Çin Komünist Partisi’ne (ÇKP) bağlı yayın yapıyor.
Güney Çin Denizi’nde Egemenlik Tartışmaları
Güney Çin Denizi’nde oluşturduğu yapay adalar üzerine hava üssü ve sivil tesisler inşa ederek ihtilaflı sularda konumunu güçlendirmeye çalışan Pekin yönetimi, yeraltı kaynakları açısından zengin Güney Çin Denizi’nde başta Filipinler olmak üzere Vietnam, Brunei ve Malezya’nın da aralarında bulunduğu bölge ülkeleriyle egemenlik tartışmaları yaşıyor. Bölge üzerinden yapılan gemi taşımacılığıyla dünya genelinde her yıl yaklaşık 5 trilyon dolarlık ticaret gerçekleşiyor.
Çin Devlet Konseyi’nce, önceki gün yayımlanan raporda “Güney Çin Denizi’ndeki egemenlik haklarını ihlâle yönelik provokatif eylemlere gereken cevabın verileceği” açıklanmıştı.
Pekin hükümeti, Güney Çin Denizi’nde yaklaşık üç milyon kilometrekare büyüklüğündeki bölgenin yüzde 80’i üzerinde hak iddia ediyor. Pekin, bu iddiasını 1940’lardan kalma bir haritaya dayandırıyor.
Tahkim Mahkemesi, Çin Aleyhine Karar Vermişti
Filipinler, Pekin yönetimi ile yaşadığı ihtilâflar sonucu geçen yıl konuyu Uluslararası Daimi Tahkim Mahkemesi’ne taşımıştı. Hollanda’nın Lahey kentindeki mahkeme, “Çin’in Güney Çin Denizi’ndeki egemenlik iddiasının hukuka aykırı olduğuna” hükmetmişti. Pekin bu kararı “tanımadığını” açıklamış, ABD yönetimi ise mahkemeden çıkan sonucu, meselenin “barışçıl” çözümü adına “önemli bir katkı” olarak nitelendirmişti.
Obama yönetimi, ihtilâflı Güney Çin Denizi’nin, seyrüsefer özgürlüğü olan uluslararası sulara dâhil olduğunu ileri sürerek, bölgeye askerî unsurlar gönderiyordu. ABD’li yetkililer, tartışmalı sulardaki yapay adalarda tesisler inşa eden Çin’e “uluslararası hukuku ihlâl ederek bölgeyi askerîleştirdiği” suçlamasında bulunmuştu.
Kaynak: AA, Al Jazeera