FEHMİ UR / Zaman Gazetesi
İnsanlığın İftihar Tablosu (sas), “Cemaatle kılınan namaz tek başına kılınan namazdan 27 derece daha üstündür.” buyurarak ümmetine cemaatle kılınan namazın daha faziletli olduğunun müjdesini veriyor. Peki, namaza geç kalıp, imama farklı rekâtlarda yetişen kimse, nasıl hareket etmeli, namazını nasıl tamamlamalı?
Yarın on bir ayın sultanı Ramazan-ı Şerif’in ilk günü. Bütün hazırlıklar yapıldı. Temizlikler, iftarlıklar… Tüm bunlar günah ve kirlerden temizlenecek ruhlar için psikolojik hazırlık. Bir de işin diğer boyutu olan manevî hazırlık var. İşte bunların başında da müminin miracı olan namaz geliyor. İnsanın ruhunun ve kalbinin temizlenmesi, Allah’ın huzuruna kabul edilmeye hazır hale gelmesi namazın kuvvetiyle oluyor. Bu yönüyle o, insanın manen inşiraha kavuşmasını temin eden müstesna ve hususi bir kulluk görevi. Onun sayesinde kul, hem kalbî huzura kavuşur hem de Yüce Allah’ın (cc) rızasını kazanmış olur. Namaz, insan hayatında günde beş defa bu inşirahı temin eder. Beş vakit namaz, kalbi hayatında yükselmek isteyen gönüller için, günde beş defa miraç yapmak ve Allah’a ulaşmak için merdiven vazifesi görür. Bize düşen görev ise namazı hakkıyla kılmayı öğrenmek ve onu eda edebilmek. Dinimiz, Allah yolunda yapılan ibadet ve ferdî başarıların, mutlak manada karşılık göreceğini, ancak sonuç itibariyle cemaat halinde eda edilme sevabına ve keyfiyetine ulaşamayacağı hakikatini öğretiyor. Öteden beri cemaatle namaz kılarken cemaate sonradan yetişen kişinin namazı nasıl tamamlayacağı hususu kafaları daima karıştırır. Öncelikle birkaç prensibi net olarak kavramak gerekir:
* İmama, rükûdan kalkmadan önce yetişen ve en az bir defa ‘subhâne rabbiyel azim’ deme süresinde imamla birlikte rükû yapan kimse o rekata yetişmiş olur. Dolayısıyla bu rekatla ilgili herhangi bir işlemi kaza etmesi gerekmez.
* İmama sonradan uyan kimsenin kaçırmış olduğu rekatlar ilk rekatlar olduğu için, imamdan sonra kılınacak olan rekatlar namazın ilk rekatları olur. Bu nedenle, tek başına namaz kılarken ilk rekatta neler okunuyorsa, imam selam verdikten sonra kılınacak rekatlarda da ona göre okuma yapılmalı. Bundan kastedilen ise; İmam selam verdikten sonra kılınan ilk rekat, namazın ilk rekatının kazası olduğuna göre, sübhaneke okunarak başlanır ve tek başına kıldığımız şekilde kılınmaya devam edilir.
Müdrik: Cemaat ile kılınan namaza, imam ilk rekâtın rükûsundan doğrulmadan önce yetişen kişidir.
Mesbuk: Cemaat ile kılınan namazda birinci rekatın rükusuna yetişemeyip sonradan imama uyun kimsedir.