Halim Taşdelen, ‘besmele’ ve dualarının ardından farklı Kur’an meallerinden surenin anlamını vererek programına başladı.
Surenin sebebi nüzulü ve tasnifi ile nüzul sırası hakkında bilgiler aktardı. İlk dört ayetteki yeminler (dile gelsin, şahit olsun, dikkat ediniz’ anlamlarında birer dikkat çekme olarak alınmalıdır dedi. Yine buralarda geçen meyve isimlerinin (incir ve zeytin) de mekan olarak alınmaları gerektiğin söyledi.. Vahiylerin birbirini tasdik eden, sürdüren, türedi olmayan (Şura 13. ayetteki gibi) devamlılık arz eden boyutuna değindi. Nuh, İbrahim, Musa, İsa ve nihayet Muhammed (aleyhimusselam) peygamberlerin vahyin köşe taşları olarak, insanlığın aynı İlahî kaynaktan kılavuzlanmalarını izah etti. Vahye konu olan insanların mekânı olarak dile getirildiklerini belirtti. ‘Mekânın şerefi orada yerleşenlerin şerefinden kaynaklanır’ sözünü aktardı ve irdeledi.
Modernizmin (avm’ler, bayrak, marş, anıtkabir, milli/seküler/ulusal günleri) ve gelenekçiliğin (türbeler, yatırlar, tekkeler vb.) de kendilerinden menkul kutsalları, dokunulmazları olduğunu, burada meselenin referans noktası olduğunu, Allah’ın nitelemesinin dışında bu tarz bakışların yoldan sapmak olacağını, yanlış olduğunu ifade etti. Peygamberin dahi ayrıcalıklarını bu ilahî aidiyetten aldıklarını söyledi. Mesaj ve elçilikle alakalı olarak bunu düşünmemiz gerekiyor dedi. Buradan hareketle yanlış peygamber tasavvurlarına değindi.
B yeminlerin aslen sonraki gelen ayete atıfla, önemini vurgulamak, ona dikkat çekmek amacını da içerdiğini anlattı. Yaratılış olarak eksiksiz, mükemmel kıvamda yaratılmayı, beşerden insanlığa süreci anlatarak, ‘aşağılara atılmayı’ da insanın kendi irade ve tercihine bağlı olarak sonuçların yaratılması anlamına geldiğini belirtti.
İmanın boyutları, kapsamı ve ‘salih amalle’ ilişkisini aktardı. İmansız salih amelin bir değer ifade etmeyeceği gibi, amelsiz/ibadetsiz/salih amelsiz bir imanın da sorunlu olduğunu açıkladı. ‘Kurtuluş’un yegane yolunun bu oluşuna izahat getirdi. İnfitar suresinin 6. ayeti çerçevesinde ve ‘aşağılara atılmak’ anlamında ‘din/hesap gününü’ yalanlatanın neler olabileceğinin izahını yaptı. ‘Borcunu ödemekten kaçınmak’, borçlu olduğunu inkar etmek, unutmak, müstağni olmak olarak okunabilir dedi.
Son ayetle ilgili olarak; ‘Allah’ın hem bu dünyada hayatın her alanına müdahale etmek, kurallar, ilkeler koymak, düzenlemek ve denetleyip hesaba çekmek gerçeğine hem de ahirette tek hâkim, tek söz sahibi otorite oluşuna, (tolerans, şefaat, kayırma vb.) beklentilerin boş oluşuna vurgu vardır’ dedi.
Dinleyicilerin katkılarının alınmasının ve sorularının cevaplandırılmasının ardından program sona erdirildi.