Önümüzdeki bir ya da iki hafta içinde ABD'de bankaların kapılarına kilit vurabileceğini, hesaplara girişi önleyebileceğini, hesapların boşaltılmasının bu şekilde önüne geçmeye çalışabileceğini söylesek abartmış mı oluruz?
Ya da Temmuz ayının bankacılık sistemi için bu kadar ürkütücü tehlikeler içerdiğini, ay sonuna kadar ABD ve Avrupa'da, öngörülemeyen sürprizlerin yaşanabileceğini söylesek… Krizin kıtalar arası dalgalar halinde yayıldığı bugünlerde bile öngörülemeyen bir durum bu. ABD'nin en büyük bankası ile şubeleri arasında bu bilgiler dolaşıyor.
“O an geldiğinde, kontrol kaybedildiğinde kapıya kilit vurmaya hazır olun! Hesaplara girişi durdurun! Para çekilmesinin önüne geçin!” Söylenen bu!
Üstelik sadece o bankanın kendi özel tasarrufu da değil. Merkez'den bu bankalara iletilen gizli bir not olduğu iddia ediliyor. Öyleyse bütün bankalara gönderilmiş de olabilir.
Ne demiştik bir hafta önce?
İnsanlar paniğe kapılıp paralarını çekmek için bankalara hücum eder ve hesaplarını boşaltmaya başlar. Çünkü kriz yolsuzluğa dönüşmüştür. Bu hafta verilen devlet güvenceleri yeterli olabilir mi? Bankaların krizi hazine krizine dönüşebilir.
İnsanlar bankalara hücum ederse bankalar hesapları dondurur. Bankacılıkla ilgili aslında kimsenin hatırlamadığı o olağanüstü yasalar devreye girebilir.
Hesapları dondurulanlar deliye döner. Yer yer gösteriler başlar. Bir çeşit ayaklanma çıkar.
Sıkıyönetim yasaları devreye girer. Şimdi kimse bu konudaki değişiklikleri, hazırlıkları da hatırlamayacaktır. Ama bir kaç yıldır o hazırlıklar neredeyse günü gününe bu köşede tartışılmış, sorgulanmıştır. İzleyenler bilecektir.
Olağanüstü şartlar ortaya çıkar, sıkıyönetim yasaları devreye girerse kimse hesabından belli miktarın üstünde para çekemeyecektir.
Pazartesi günü ABD tarihinde ilk kez ordunun iç güvenlik için harekete geçirildiğini duyurmuştum. Bu görevlendirme 1 Ekim'de başladı.
Sıkıyönetim ve olağanüstü hal durumu krizin artık başka bir hal aldığı anlamına gelecek, ekonomik kriz tamamen sistem krizine dönüşecektir.
Böyle söylemiştik… Ardından gösteriler ve kontrolsüz hareketler için önceden hazırlanan yasalar gereği tatbikatların başladığını belirtmiştik. Bu hafta aynı hazırlıkların İngiltere'de de başladığını öğrendik.
Amerika'yı artık Sosyalist devlet olarak tanımlayan ve bugünlerde oldukça popüler olan ekonomi profesörü Nouriel Roubini, olayın finans krizi değil tamamen sistem krizi olduğunda ısrar ediyor. Ona göre daha en kötüyü görmedik. Bugünler kabus ama sistemin temelden çökme riski çok yüksek. Asıl korkulması gereken de bu.
Tam 12 aşamalı kriz analizi yapıyor. Bu aşamalar büyük oranda gerçekleşmiş. Şuan dokuzuncu ya da onuncu aşamadayız. Emlak balonunun patlamasını birinci aşama, kredi krizini ikinci aşama, diğer kredilerdeki krizlerin üçüncü aşama olarak gösteren Roubini, dokuzuncu aşamayı bankacılık sisteminin çöküşü olarak gösteriyor. Ona göre bu 12 aşamanın sonu “Finansal felaket” olacak.
850 milyar dolarlık paketin bile işe yaramayacağını, dolayısıyla Avrupa'daki kurtarma paketlerinin de akıbetlerinin aynı olduğunu, “ticari sistem”in çöküşün eşiğinde olduğunu söylüyor. Yani önümüzde tam anlamıyla bir ekonomik felaket beklentisi hakim.
Şimdi;
ABD'deki borsa verileri, Türkiye'deki döviz borsa hareketleri, Rusya'nın borsayı kapatması, Asya'daki hareketlilik gibi güncel veriler olayın vahametini anlatmakta yetersiz kalıyor. Biz, ısrarla olayın ekonomik sistemi çökertecek nitelikte olduğunu, bunun siyasi sorunlara yol açacağını, hatta toplumsal krizlere, yeryüzünün bir çok bölgesinde kaynak savaşlarına yol açacağını vurguluyoruz.
Daha şimdiden Avrupa Birliği, mali açıdan neredeyse dağıldı. Bugüne kadar siyasi bir cüce, askeri olarak bir hiç olan, sadece ekonomik güç kullanabilen AB, krizde ilk olarak birlik düşüncesini feda etti, “herkes başının çaresine baksın” demeyi tercih etti.
Olağanüstü günler geliyor. Ardından olağanüstü önlemler gelecek. ABD Merkez Bankası Başkanı'nın bile yarın sabahı göremediği bir belirsizlikler dönemi yaşıyoruz. Genel kanaate göre büyük çöküşe bir adım kaldı. Hepimizi şok eden kötü sürprizlere uyanabiliriz. Çünkü bugüne kadar yaşadıklarımız daha öncü depremler…
YENİ ŞAFAK