Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Batman'daki sondaj kulelerinin Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'na (TPAO) devriyle ilgili, "Batman'daki işçi kardeşlerimizle ilgili herhangi bir çıkarım olmamıştır. İşten çıkarma söz konusu değil" dedi.
TPAO ve Shell'in Batı Karadeniz'de petrol ve doğalgaz arama çalışmalarına başlaması dolayısıyla düzenlenen etkinlikte, bölgeye giden sondaj gemisinin Boğaz'dan geçişini izleyen Bakan Yıldız, petrolün, doğalgazın ve kömürün dünyadaki önemine değinerek, gelinen noktada Türkiye'nin petrol ülkesi olamamasına karşın TPAO'nun özel şirketlerle birlikte petrol olabileceği düşünülen yerlerde teknik çalışmalarını sürdürdüğünü aktardı.
Bakan Yıldız, 2014 yılında 28'i yerli 17'si yabancı olmak üzere 45 petrol şirketinin Türkiye'nin kara ve deniz alanlarında yaklaşık 301 bin kilometrekarelik alanda 226 adet sondaj gerçekleştirdiğini, yine 2014 yılında 90 adet arama ve tespit yapıldığını, 98 adet de üretim olmak üzere 188 tane kuyu açıldığını belirtti.
Bir önceki yılla karşılaştırıldığında kuyu sayısında yüzde 9'luk, metrajda ise yüzde 26'lık artış olduğunu kaydeden Yıldız, Türk sismografik araştırma gemisi Barbaros Hayrettin Paşa'nın yalnızca fonksiyon açısından değil prestij açısından da son derece önemli bir görevi ifa ettiğini vurguladı.
Bakan Yıldız, şöyle devam etti:
"Şu ana kadar, satın aldığımızdan bu yana boş kalmaksızın bütün sismikleri ortaya çıkardı. Biz bununla yetinmeyeceğiz, şu an da MTA'nın ihale ettiği ve hemen hemen tamamının yerli olarak üretileceği Tuzla'da bir sismik arama gemimiz daha inşa ediliyor. En fazla Mart ayında denize inmiş olacak ve Eylül-Ekim ayında da tamamen denizlere açılıp görevini ifa edecek. Yerli olması açısından son derece önemli. Petrol buluyor olmamız halinde, sondaj kuyusu ve platformuyla ilgili de yine yerli kabiliyetlerimizi kullanarak bir sondaj platformu da gerçekleştireceğiz. 1 milyar dolarlık bir rakamdan bahsediyoruz ve Türkiye'de üretilecek olması da bunun daha da ucuz olmasına sebep olacak ama özellikle yüzde 100'ünün yerli olmasına son derece dikkat ediyoruz."
Daha sonra gazetecilerin sorularını yanıtlayan Yıldız, petrol fiyatları düşmesine karşın dün akaryakıta yapılan zamma ilişkin soruya şu yanıtı verdi:
"Otomatik fiyatlama mekanizmalarıyla birlikte ne varsa biz onu uygulamak zorundayız. Dolarla alıp TL ile satıyoruz. Doların dalgalanışı faz farkıyla otomatik fiyatlama mekanizmasıyla, düştüğü ve çıktığı kadar yansıtılıyor. Bununla ilgili hiç bir vatandaşın endişesi olmasın. Son 6 ayda vergi hariç bütün indirimler vatandaşa birebir yansıtıldı. Ham petrolün düşüş fiyatları aynı zamanda benzin ve motorinin düşüş fiyatlarıyla aynı oranda değil. Her birinin ayrı klasmanı var ve o klasmana göre değerlendiriliyor."
Rusya'nın Türkiye'ye yapacağı doğalgaz indirimiyle ilgili iki görüşme yapıldığını, üçüncüsünün de yapılacağını belirten Yıldız, indirimin vatandaşa yansımasıyla ilgili şunları kaydetti:
"Öncelikle BOTAŞ'ın 6 milyar zararıyla ilgili konuşuyoruz. Vatandaşa indirimi çok daha önceden yansıttık. 100 liraya alıp 90 liraya sattığımızı söyledim. Alım fiyatımızdan daha düşüğe satıyoruz. İlk defa doğalgazla ilgili geldiğimiz rakamda, satış fiyatımızın altına inme imkanı çıktı. İlk defa bunu yakalayacağız. Hemen hemen 6 yıl önceki fiyatlarla aynı fiyata doğalgaz satılıyor Türk Lirası'nda... Petrol fiyatları daha yeni düştü ama biz 6 yıl önceki fiyatlarla satıyoruz. Hem sanayide, hem elektrik hem de doğalgazda Avrupa'nın en düşük fiyatları Türkiye'de..."
Yıldız, İran Tahkimi ile alakalı yaptığı bilgilendirmede, konuyla alakalı her türlü duruşmanın bittiğini hatırlatarak, "Artık tahkim heyetinin bununla ilgili kararı açıklamasını bekliyoruz, Şubat-Mart ayında da olabilir dediler. Bundan sonra herhangi bir müzakere ya da görüşme söz konusu olmayacak. Tahkim heyetinin vereceği kararı göreceğiz" dedi.
Havaların soğumasıyla enerji kullanımının arttığını ve artmaya devam edeceğini belirten Yıldız, talep artsa da şu anda öngörülen bir sıkıntı olmadığını vurguladı.
Batman'da işten çıkarılan yok
Batman'daki sondaj kulelerinin Turkish Petroleum International Company'den (TPIC) Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'na (TPAO) devri kapsamında oradaki işçilerin durumuna yönelik Yıldız, "Batman'daki işçi kardeşlerimizle ilgili herhangi bir çıkarım olmamıştır. İşten çıkarma söz konusu değil ama bazı faaliyetlerinde kısıtlamalar TPAO'nun 2015 yılı programında gerçekleşecek. Stand by dediğimiz bir geçici dönemle arkadaşlarımız o statüde çalışacak ve işten çıkarma da söz konusu olmayacak" diye konuştu.
Taner Yıldız, bir gazetede yer alan Soma Kömür İşletmeleri AŞ tarafından devlete satılan kömürün yarısının taş çıktığı iddialarına da yanıt verdi.
Yapılan haberin, hem haberi yapan hem de yaptıranlar açısından mahcup olacakları şekilde sonuçlandığı değerlendirmesini yapan Yıldız, şunları kaydetti:
"Tüm Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ) çalışanları, orada görevlendirilen arkadaşlar, sözleşmenin dışında bir tasarrufta bulunamaz. Hiç kimse taş olduğunu görmüyor, bir tek haberi yapan gazete mi görüyor? Böyle bir şey olamaz. Rakamların önemli bir kısmı yanlış, bir sürü teknik detayı var. '800 bin ton civarında bu kömür taş olarak dışarı atılmıştır' deniyor. Hayır, her kalorifik değerin karşılık geldiği rakamlar ve kullanılacağı yerler ayrı. Bir kısmı termik santralde kullanılıyor. Haberde yaklaşık 1 milyon tonluk kısmın termik santralde kullanıldığı falan yazmıyor. Sanırım işine gelmediği için yazmıyor ama bu o kadar önemli bir ayrıntı ki... Sanayiide kullanılıyor ve diğer kısımlarda kullanılıyor. 3 temel yerde kullanılıyor bunlar. Aslını astarını bilmeden bir haber yapıp, 'Neyse bunu toparlaması gerekenler toparlasın' derseniz bu habercilik anlayışına da aykırıdır. Kalorifik değerleri itibariyle tasnif edilir ve her kalorifik değerin karşılık geldiği para miktarı da vardır orada..."
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, bütün kömürlerin aynı bedelle satın alınmadığını, bu nedenle müteahhide 3,8 milyon lira eksik ödeme yapıldığını belirterek, sözleşmede aykırı bir durum varsa bunun tespit edileceğini dile getirdi.
Yıldız, "Kömürün yarısının çöpe gittiği gibi, taş alındığı gibi abuk sabuk haberciliği, ben o yayını yapan yayın organına, gazeteye yakıştıramadım. Bütün bu haberler kendisi açısından tartışılabilir hale geliyor. O gazeteye inanıp da okuyanlar var. Biz 2 gün sonra bu açıklamayı yaptığımızda mahcup duruma düşeceklerini bilmeleri lazım" dedi.
TKİ'nin oradan zarar ettiğinin de yazıldığını aktaran Bakan Yıldız, şöyle devam etti:
"Bir yılda 159 milyon lira kar etti. Buna karşılık siz nasıl zarar yazıyorsunuz anlamış değilim ama bunun hangi amaçla yapıldığını, perde arkasını bildiğim için benim açımdan izahı son derece kolay ama sizin açınızdan izahının son derece zor olduğunu görüyorum. Özellikle bunların işlenesi, ayıklaması ve tasnifi ile alakalı oran, yüzde 40-60 diye verilen aralığın daha üzerinde çıkmıştır. Soma'da altında da çıkabilirdi o zaman onun da para karşılığı ona göre verilecekti. Biz her zaman insana dayalı her konuda sözleşmeye uyulup uyulmadığının üzerinde dururuz. Burada rakamların ve yaklaşım şeklinin yanlış olduğunu söylemem lazım."
Petrol fiyatlarındaki düşüşü de değerlendiren Taner Yıldız, vatandaşın petrol ve petrol ürünlerine her ay 1 milyar dolar civarında daha az ödediğini kaydederek, "Bunun 1 yıl devam ediyor olması halinde yaklaşık 12-13 milyar dolarlık bir rakama karşılık gelecek. Vatandaşlarımız bunu birebir hissetmiş olacak, aynen şu an hissettikleri gibi" dedi.
Bakan Yıldız, Boğaz'dan geçen sondaj gemisinin uzunluğu göz önüne alındığında, geçiş sırasında Boğaz Köprüsü ile geminin tepesi arasında yalnızca 6 metrelik bir mesafenin açıkta kaldığına işaret etti.