Özgür-Der Diyarbakır Şubesi, Memur-Sen, Ay-Der, Öze Dönüş gibi kurumların da aralarında bulunduğu 21 ilden yaklaşık 600 sivil toplum kuruluşu Diyarbakır-Şeyh Said meydanında “Tek ses tek yürek” vurgusuyla bir araya gelerek taraflara çatışmaları durdurma çağrısında bulundu.
Aslan Değirmenci’nin yönettiği eylemde Memur-Sen Genel Başkanı Ali Yalçın da kısa bir selamlama konuşması yaptı.
Türkçe ve Kürtçe yapılan açıklamanın ardından STK temsilcileri vatandaşlara karanfil dağıttı.
Şeyh Said meydanında 600 STK adına bildiriyi Türkçe olarak Eğitim-Bir-Sen Genel Başkan Yardımcısı Ramazan Çakırcı okurken, Kürtçesini ise Özgür-Der Diyarbakır Şube Sekreteri Mehmet Deniz okudu
Türkçe açıklamanın tam metni:
Coğrafyamız kan ağlıyor.
Bölgemiz kan ağlıyor.
Anaların ağıtları yürekleri dağlıyor.
Yeter Artık!
Artık kardeşliğimizi sağlam bir zemine oturtmak zorundayız. O zemini hep birlikte Ümmet bilinciyle hareket ederek oluşturabiliriz. Sorunlarımızı hak ve adalet çerçevesinde ele alırsak çözüm üretebilir, akan kardeş kanını durdurabiliriz. Kandan beslenen, çatışma kültürünü geliştiren, aramızdaki bağı güçsüzleştiren ve statükocu, tek tipleştirici zihniyetle mücadelenin yolu İslam kardeşliğidir. Yüreklerimizi dağlayan elim hadiselerin yaşandığı şu zorlu günlerde hepimize düşen, bir kez daha birbirimize sımsıkı kenetlenmektir.
Amacımız eşit yurttaşlık.
Davamız herkes için özgürlük.
Çabamız ebedi kardeşlik.
Silah hak arama yöntemi olamaz, var olan sorunları derinleştirmekten başka işe yaramaz.
Vesayet hiç bir derdimize çözüm üretmez, çare bekleyen dertlerimizi iyileştirmez.
Bugün normalleşemiyorsak bunun ana nedeni şiddet ve vesayet arayışlarıdır. Her iki arayışın amacıda "Temel hak ve özgürlüklerimizi" elimizden almak, kardeşlik hukukunu rafa kaldırmaktır. Bize düşen görev ise her şartta bize dayatılanı reddetmek, bütün farklılıklarımızı bir kenara koyarak irademize sahip çıkmaktır.
Çağrımızdır;
*Barışın en temel şartı silahların susmasıdır. Barışın taçlandırılması için örgüt derhal silah bırakmalı, sivil siyasetin önü açılmalı, korku ve baskıya neden olan dayatmalardan vazgeçmelidir. Kalıcı barış, PKK'nın hem şiddet dilini, hem şiddet aparatlarını hem de şiddet aracı olan silahı bırakmasıyla mümkündür.
*Siyaset, tek tipçi, dışlayıcı anlamlar içeren çağrılardan vazgeçmeli, çözüm olarak sokağı değil TBMM'yi görmelidir. Sorun güvenlik bürokrasisine havale edilmeden çözüme kavuşturulmalıdır. Kardeşlik süreci ile elde edilen kazanımların heba edilmesine izin verilmemeli, vesayetçiler eliyle getirilen uygulamaların son bulduğu bir süreçte geçmişe özlem duyan yapıların tuzaklarına siyaset düşmemelidir.
Devletin özgürlüğü esas alan dönüşümü için atılan adımlardan vazgeçilmemeli, Özgürlükçü bir anayasanın yapımı için sorumluluk alınmalıdır. Ve siyaset; adalete, hukuka ve ahlaka dayalı değerleri kendine refarans yapmalıdır. Siyaset fitne, kin ve yalandan uzak durmalı, illegal yapıların değil milletin sözcülüğüne soyunmalıdır. Yeni Türkiye’nin çok kültürlü toplumsal hayat, eşit yurttaşlık ve adalet üzerine bina edilmesi zorunluluğu karşısında, Çözüm Süreci yeniden canlandırılmalı, Meclis’te temsil edilen siyasi partiler başta olmak üzere bütün siyasi partiler sürece destek sağlamalıdır. Çözüm paydaşlığı kitlesi genişletilmeli, sürece bölgedeki tüm değerlerin katkısı ve katılımı sağlanmalıdır.
*Devlet, güvenlik/özgürlük dengesi ilkesine bağlı kalmalı, sorunla yüzleşmekten çekinmemelidir. Devlet otoritesinin varlığı “ceberrut” bir kimlik olarak değil “özgürlüklere garantör bir tutum” olarak ortaya konmalı ve bu amaçla özgürlüklerin devlet otoritesi kaynaklı ihlali sonucunu doğuracak uygulama ve düzenlemelerden de özenle kaçınılmalıdır. Çözüm İradesine ve Çözüm Sürecine yönelik millet desteğine devlet sahip çıkmalıdır.
* Millet, önce sağduyulu olmalıdır. Karşımızda bulunan mesele; siyasi, iktisadi, etnik ve hepsinden de önemlisi psikolojik yönleri olan karmaşık bir sorun alanıdır. Bu sorundan nemalananlar birliğimizi hedef almaktadır. Biz kararlı bir duruş sergileyip, sorunun çözümüne her şartta destek sunabilirsek, meseleyi özgür bir ortama çeker kalıcı çareler üretebiliriz. Yaşanan acı, gözyaşı, ıstırap, şiddet ve çatışmaları sona erdirmek için tek ses, tek yürek olmalı, aramıza fitne tohumları ekmeye çalışanları deşifre edip, ortak değerlerimizi zaafa uğratanlara karşı ortak mücadele vermeliyiz.
Hepimiz Hz. Adem'in çocuklarıyız.
Hepimiz doğuştan gelen eşit haklara sahibiz.
İnsanlar, renk, cinsiyet, dil, coğrafya, v.b. yönlerden bir ayrıma ve ayrımcılığa tabi tutulamazlar. Tutmaya çalışanlara karşı da direnmeliyiz. Her türlü provokasyona karşın kin, nefret ve düşmanlığı men etmeli, her koşulda hak, hukuk, adalet ve barışı öncelemeliyiz.
Gün, farklılıklarımızı, zenginliğimiz bilme vakti.
Gün, hukuken meşruiyeti bulunmayan oluşumları reddetme, değerlerimizi kuşanarak, doğuştan verilen haklarımızı savunma vakti.
Gün, birlik ve beraberliğimizin harcı kardeşliğimize sahip çıkma vaktidir.
Gün, akl-ı selim ve sükunetle hareket edip şiddetten uzak durmayı sağlama günü, etnik hınç ve öfkeyle toplumu kutuplaştırmaktan uzak tutma günüdür.
Kürtçe açıklamanın tam metni:
Erdnîgariya me dişewite…
Herêma me xwîn digirî.
Bi lorîn û girî dilê dayikan dişewite.
Êdî Bes e!
Pêwîst e ku êdî em biratiya xwe li ser bingeheke bi zexm bidin rûniştin.
Ev zemîn jî dema em li gor heşmendiya Umetê tevbigerin wê ava bibe.
Heke em pirsgirêkên xwe di çarçoveya maf û edalatê de bi dest bixin, em ê bikaribin çareseriyan jê re bibînin û xwîna ku dirêje bisekinînin.
Bi tenê biratiya Îslamê, dikare bi hişmandiya statukoyî û wan kesan re têbikoşe ku dixwazin di navbera me de şer û pevçûnan derxînin.
Di van rojên zor û zahmet de ku bûyerên dilsoj diqewimin, erkame hemûyan ew e ku em careke din hevdu hembêz bikin û bibin yek.
Armanca me Maf û Edalet e
Doza me ew e ku em maf û nirxên xwe biparêzin.
Hewla me bo biratiya heta hetayê ye.
Çek, ne rê û rêbaza lêgerîna mafa ne, bi tenê pirsgirêkan kûrtir dike.
Wesayeta bi her awayî, ji tu derdî me re nabe çare û pirsgirêk û derdên heyî jî baş nake.
Heke îro em ne di rewşeke asayî de bin, sedema vê yekê tundî û lêgerîna wesayetê ye.
Armanca her du lêgerînan jî “ jidestgirtina maf û azadiyên me yên sereke ” û taloqkirina hiqûqa biratiyê ye.
Erka ser milên me ew e ku, em van zextan qebûl nekin, em cûdayiyên xwe berdin aliyekî û xwedî li vîna xwe ya hevpar derkevin.
Bangewaziya me;
Şertê bingehîn ê aştiyê, bêdengkirina çekan e. ji bo aştiyê divê derhal rêxistin çekan berde, divê pêşiya asayîbûnê were vekirin û divê dev ji zordariya ku dibe sedema tirs were berdan. Aştiya mayînde him bi devjêberdana zimanê tund yê PKK’ê û him jî bi devjêberdana alava tundiyê danîna çekan pêkan e.
Divê siyaset dev ji yek tîpiyê û bangeweziyên ku kesan ji derve dihêle û yên bêmane berde, divê çareseriyê ne di kolanan de, di Meclisê de bibîne. Pirsgirêk divê ji burokrasiya ewlehiyê re neyê hiştin û divê were çareserkirin. Divê rê nedin wan destkeftiyên ku bi riya pêvajoya biratiyê hatine bidestxistin, bên hebakirin. Divê ev pêvajoya ku pratîka vesayetiyê pê bi dawî hatiye, were parastin û divê nekevin kemîna rêxistinên ku dixwazin dîsa her tişt bibe wekî demên berê.
Divê dev ji gavên ku ji bo azadbûna welêtiyan hatine avêtin, neyên berdan û ji bo çêkirina makeqanûneke azad berpirsyarî were standin. Divê siyaset; ji xwe re nirxên ku pişta xwe daye dad, hiqûq û exlaqê referans bigire. Divê siyaset ji fîtne, kîn û derewan dûr bisekine û pêwist e bibe berdevkê gel; nebe berdevkê rêxistinên derqanûnî.
Tirkiyeya nû ya ku berpirsyariya wê heye ku civaka wê wekhev û xwedî jiyana pirçand be û her mirovekî wê di pêvajoya biryardariyê de dê xwedî maf be, divê bi vê mecbûriyetê û di vê zemînê de pêvajoya çareseriyê ji nû ve were sazkirin û divê di serî de partiyên siyasî yên ku di meclisê de tên temsîlkirin hemû partiyên siyasî destekê bidin vê pêvajoyê. Divê zemîna girseya çareseriyê were berfirehkirin û divê hemû nirxên li herêmê, tevî keda wan beşdariya wan bê pêkanîn.
Divê dewlet bi rêzika ewlehî û azadiyê re girêdayî bimîne û ji rûberûkirina pirsgirêkan nereve. Hebûna otorîteya dewletê divê wekî Tirkiyeya kevn ne bi nasnameya “zordarî”yê, bi “parastina azadiyan” derkeve holê û divê ji pratîkên astengkirina azadiyên ku bi ortorîteya dewletê derdikevin holê, xwe bi taybetî dûr bixe. Divê dewlet li desteka gel a ku dide pvajoya çareseriyê û îradeya pêvajoyê xwedî derkeve.
Divê gel, berî her tiştî bi aqlê selîm tevbigere. Ev meseleya ku li ber me disekine, meseleyeke siyasî, aborî, nîjadî û ji hemûyan jî girîngtir meseleyeke psikolojik e. Kesên ku ji vê pirgirêkê sûd digirin, armanca wan binpêkirina yekîtiya me ye. Ger em sekneke bixwebawer nişan bidin, dîsa heke em ji bo çareserkirina vê pirsgirêkê di her şertî de pişgiriya xwe pêşkêş bikin, em ê pirsgirêkê bikişînîn qadeke dadî û wê çaxê em dikarin çareseriyeke mayînde pêk bînin. Ji bo êş, girî, tundî û pevçûn biqedin divê em bibin dengek û dilek. Divê em wan kesên ku di nav me de dijminatiyê derdixin deşifre bikin û li dijî kesên ku zirare didin nirxên me yên hevpar têkoşîneke hevpar bidin.
Em hemû zarokên Hz Adem in.
Em hemû xwedî mafên wekhev yên sereke ne…
li gorî reng, zayend, ziman, erdnigarî û hwd nikarin ciyawaziyekê li mirovan bikin û wan veqetînin. Divê em li dijî kesên ku dixwazin me veqetînin em ber xwe bidin. Divê em li dijî hemû provakasyon, dijminatî, kîn û nefretê bisekinin û di nav her şert û mercan de maf, hiquq, dad û aştiyê biparezin.
Roj ew roj e ku em cudatî û dewlemendiya xwe bizanibin.
Roj ew roj e ku em rêxistinên nemeşru red bikin, nirx û mafên xwe yên sereke biparezin.
Roj ew roj e ku em xwedî li yekîtî, bihevrebûn û biratiya xwe derkevin.
Roj ew roj e ku em bi aqlê selîm û aramiyê tevbigerin, ji tundiyê dur bisekinin û civakê bi hêrs û kîna nîjadî jihevveqetandinê biparêzin.