"Gezegenin durumu" başlıklı konuşmasında Guterres, BM'nin gelecek yıl odaklanacağı temel gündemin karbon salımını sıfırlamak için küresel bir işbirliği inşa etmek olduğunu vurguluyor.
Bugün BBC'nin özel yayınında yayınlanacak konuşmasında BM Genel Sekreteri, insanlığın doğayla "savaşa giriştiğini" ve bunun kendi sonunu hazırlayacağını ifade ediyor.
'Doğa intikamını alır'
Guterres, "Doğa her zaman intikamını alır ve bunu öfke ile, şiddet ile yapar" ifadelerini kullanıyor.
BM'nin küresel hedeflerinin merkezine iklim değişikliğiyle mücadeleyi koymak gerektiğini kaydeden Guterres, her bir ülkenin, her şehrin ve her şirketin "2050 itibarıyla sıfır karbon salınımına geçme hedefine kendisini hazırlaması gerektiğini" belirtiyor.
Sıfır karbon, sera gazı salımını mümkün olduğunca engelleyerek atmosferin sürdürülebilir bir dengeye ulaşmasına yardımcı olmayı hedefliyor.
Guterres'e göre 2030 yılı itibarıyla küresel salımı 2010'a kıyasla yüzde 45 azaltmak hedeflenmeli.
Guterres'in tüm ülkelerden talebi şu başlıkları içeriyor:
• Karbon fiyatlandırması uygulamasına geçmek
• Fosil yakıt sübvansiyonunu kademeli olarak azaltıp sonlandırmak
• Vergi yükünü karbon salımını baz alarak dağıtmak
• Tüm ekonomik ve mali kararlara karbon nötr olma hedefini dahil etmek
• Dünya genelinde iklim değişikliğinin etkilerini halihazırda yaşamakta olanlara yardım etmek
Yangın ve sel felaketleri
Bu hedefler için köklü bir eylem planı gerektiğini ifade eden Guterres, "Bilim gayet açık konuşuyor. Eğer dünya şimdiden başlayarak 2030'a kadar fosil yakıt üretimini her yıl yüzde 6 azaltmazsa her şey çok daha kötüye gidecek" diyor.
İklim politikalarının değişim yaratmak için henüz yeterli olmadığını belirten Guterres, "Ortak tutum benimsenmezse bu yüzyıl içerisinde felaketi getirebilecek 3 ila 5 derecelik sıcaklık artışlarını yaşayabiliriz" vurgusunu yapıyor.
İklim krizinin etkileri dünya genelinde halihazırda hissediliyor. "Kıyameti andıran yangınlar ve seller, tufanlar ve kasırgalar 'yeni normal' haline geldi" diyen Guterres, biyolojik çeşitliliğin yok olmaya başladığını, çölleşmenin arttığını, okyanusların plastik atıklarla dolduğunu kaydediyor.
Karar anı
Guterres, gelecek yıl Kasım ayında Glasgow'da düzenlenecek ve İngiltere ile İtalya'nın ev sahipliği yapacağı uluslararası iklim konferansında ülkelerin salımı azaltmak için ciddi taahhütler vermek zorunda olduğunu ifade ediyor.
İklim krizinin yanı sıra biyolojik çeşitliliğin yok olması ve soyu tükenen canlılarla ilgili de Guterres tüm dünyaya uyarıda bulunacak ve "bir karar anında olduğumuzu" ifade edecek.
Öte yandan Guterres umutlanmak için bazı işaretler olduğunu da ekliyor.
Avrupa Birliği, ABD, Çin, Japonya, Güney Kore ve diğer 110 ülkenin içinde bulunduğumuz yüzyılın ortasına kadar karbon nötr olma taahhüdünde bulunduğunu teslim eden Guterres, bunun için artık harekete geçilmesini talep ediyor.
Guterres'e göre teknoloji de bu hedeflere ulaşılmasına yardımcı olabilir: "Kömür sektörü yok olmaya yüz tutacak çünkü yenilenebilir tesisleri sıfırdan inşa etmek kömür santrallerini işletmekten daha ucuz."
"Daha güvenli, sürdürülebilir ve adil bir yol bulmalıyız" diyen BM Genel Sekreteri Guterres, doğaya karşı açılan savaşı bitirme zamanının geldiğini vurguluyor ve ekliyor:
"Kalıcı bir ateşkes ilan etmeli ve doğayla barışmalıyız." (BBC, AA)