İsrail’in üstündeki ekonomik, siyasi ve kültürel baskıyı artırmayı amaçlayan küresel Boykot, Tecrit ve Yaptırımlar (Boycott, Divestment and Sanctions-BDS) hareketi, son aylarda önemli başarılara imza attı. İsrail soykırım ve işgalinin cezasız kalmasını destekleyen devlet, şirket ve kurumların suç ortaklığını sorgulayan hareket; Filistin hassasiyeti olan sanatçıların, İsrail’e destek veren kurumların kültürel organizasyonlarında yer almamasını sağladı. Sanatçılara çağrıda bulunan BDS, İsrail’in kültürel ablukasına karşı küresel boykot uyguluyor. Sürgün edilmiş Filistinliler tarafından kurulan ve yönetilen hareket, 2005’ten bu yana faaliyet gösteriyor. BDS Ulusal Komitesi’nin (BNC) kurucularından Alia Malak, hem hareketin amaçlarını hem de bugüne kadar elde ettikleri kültürel kazanımlarını Yeni Şafak’a anlattı.
BOYKOTUN SESSİZ YILDIZLARI
İsrail kültür sektörünün, İsrail ırkçılığını, işgalini ve soykırımını kimi zaman aklamaya, kimi zaman haklı çıkarmaya kimi zaman ise örtbas etmeye çalıştığını belirten Alia Malak, şunları aktardı: “BDS hareketinin amacı, devlet, şirket ve kurumsal düzeyde İsrail'le kurulan suç ortaklığını sona erdirmek. Kültürel boykotumuz, yalnızca kişileri değil, suç ortağı bir kurumu doğrudan temsil eden ya da İsrail’in kültürel elçisi isimleri de hedef alır. Bugüne kadar on binlerce sanatçı, yazar, müzisyen, film yapımcısı ve aktör İsrail’e yapılan kültürel boykotu destekledi. Bunlar arasında sayıları her geçen gün artan sanat örgütleri de yer alıyor. Çok sayıda ünlü sessiz boykot uyguluyor. Bu yıldızların çoğu, cazip tekliflere rağmen Tel Aviv’de asla sahne almadı.”
FESTİVALLER SPONSORLARINI BIRAKTI
Geçtiğimiz altı ay boyunca kültürel boykotta çeşitli zaferler elde ettiklerini söyleyen Malak, BDS’nin boykotta kullandığı kriterleri ise şöyle anlattı: “Hareketimiz ve destekçilerimiz bir kampanya başlatmadan önce dört kritere bakıyor: Suç ortaklığı düzeyi, medyadaki karşılığı, başarı ve iş birliği potansiyeli. Mesela ABD’nin Teksas eyaletindeki South by Southwest (SXSW) festivali, 100’den fazla sanatçının boykotunun ardından, İsrail’in soykırımını silahlandıran ABD ordusu ve silah şirketleriyle ortaklığını bitirdi. Haziran ayında, yüzlerce müzisyenin boykotlarının ardından ve kamuoyunun büyük baskısıyla, uluslararası eğlence şirketi Live Nation, 2024’teki festivallerinin sponsoru Barclays bankasıyla anlaşmasını feshetti. Barclays, İsrail’e silah sağlayan şirketleri finanse etmeye devam ediyor.”
TOHUMLAR MEYVE VERİYOR
Filistin’e duyarlı kişilerin işgale ve soykırıma ortak olmaması için çağrıda bulunan BDS hareketi, ay başında ülkemizde konser vermesi planlanan Fountaines D.C. ve Blondshell’in etkinliklerini iptal etmesini sağladı. BDS’nin yaklaşık 19 yıldır yaptığı çağrıları, “tohum” olarak niteleyen Malak, “Yıllar sonra meyvesini aldık” diye konuştu.
UMUDUMUZ İLKELİ SANATÇILAR
İlkeli sanatçıların desteğiyle umutlandıklarının altını çizen Malak, çağrıda nasıl bir yol izlediklerini şöyle özetledi: “Boykotumuzu destekleyecek sanatçılara özel olarak yazıyoruz. Onlara haklarımız, mücadelemiz ve hareketimiz hakkında bilgi veriyor, boykot çağrımıza katılmalarını istiyoruz. Çoğu zaman kamuoyuna duyurmadan etkinlik iptal ediliyor. Öte yandan birçok sanatçı, hayranları ve insan hakları savunucularının çağrısıyla İsrail’deki performanslarını iptal etti. Bunlar arasında Sam Smith, Shakira, Lana Del Rey, Lorde, Elvis Costello gibi müzisyenler ve Oscar ödüllü Jane Campion gibi yapımcılar yer alıyor” dedi.