Diyarbakır 3. İdare Mahkemesi, Çınar, Hani, Silvan, Bismil, Lice, Sur ve Bağlar ilçe kaymakamlıklarının, belediye meclisince alınan "Eş başkanlar çalışma yönetmeliği" kararının iptali ve yürütmesinin durdurulması yönündeki başvuruyu değerlendirdi.
Mahkeme, yaptığı incelemenin ardından eş başkanlık uygulamasının hukuka uygun olmadığını kararlaştırdı.
Kararda, belediye meclis kararıyla kabul edilen yönetmeliğin, usule göre seçilmiş belediye başkanına ait yetkilerin yasalarda düzenlenmeyen ve "eş başkan" olarak tabir edilen bir kişi ile paylaşılmasını öngördüğü ve belediye başkanını yetkilerini tek başına kullanmakta işlevsiz kıldığı vurgulandı.
Mahkeme, kararında şu ifadelere yer verdi:
"Anayasa, 5393 sayılı Belediye Kanunu'nda ve başka yasalarda belediye eş başkanlığıyla ilgili bir düzenleme yapılmadığı, yasada belediye organlarının, belediye meclisi, belediye encümeni ve belediye başkanını ifade ettiğinin belirtildiği, eş başkanlık kurumuyla ilgili olarak sadece Siyasi Partiler Kanunu'nda bir düzenleme yapıldığı, yönetmeliğe dayanak alınan Belediye Kanunu'nda ise belediye eş başkanı müessesine yer verilmediği; dolayısıyla yasalarda öngörülmeyen belediye eş başkanlık hususunun yönetmelik ile düzenlendiği anlaşılmaktadır. Bu durumda 'Belediye eş başkanları çalışma yönetmeliği'nin kabulüne ilişkin meclis kararında hukuka uygunluk görülmemiştir."
"Dava konusu işlemin uygulanmaya devam edilmesi halinde, belediye eş başkanlığı yönetmeliği ile belediye başkanı dışında getirilen ve 'eş başkan' olarak tabir edilen kişinin belediye başkanı sıfatıyla yapacağı iş ve işlemlerin usulsüz ve geçersiz olacağı, bunun da idari işleyişte ileride telafisi güç ya da imkansız zararları ortaya çıkaracağı da açıktır" denilen kararda, söz konusu gerekçelerle yürütülmesinin durdurulmasına karar verildiği kaydedildi.
Diyarbakır Valiliği de bir süre önce mahkemeye yaptığı başvuruda, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi'nin "Eş başkanlar çalışma yönetmeliği" ile ilgili aldığı kararın hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle, iptali ve yürütmenin durdurulmasını istemişti.
Valiliğin başvurusu üzerine açılan dava Diyarbakır 1. İdare Mahkemesi'nde görülüyor.
Yasal değişiklik talebi
Diyarbakır Baro Başkanı Tahir Elçi, söz konusu karara ilişkin, Türkiye'deki bir siyasi parti ve çok sayıda belediyenin eş başkanlık uygulamasını fiilen gerçekleştirdiğini belirterek, "Bunun dünyada örnekleri bulunmaktadır. Yargı yürürlükteki yasalara uygun görmediyse TBMM'nin yasal değişiklik yaparak konuyu yasal hale getirmesi gerekir" dedi.