Kate Abnett, Marine Strauss / Reuters
Çev: Abdullah Tahir Kaya / Haksöz-Haber
Belçika Kralı Kongo’daki Sömürgeci Geçmişi İçin Derin Pişmanlığını İfade Etti
Belçika Kralı Filip Salı günü Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nin 75 yıllık Belçika Yönetimi altında “acı çekme ve aşağılanmaya” maruz kalması nedeniyle derin pişmanlıklarını ifade etti.
Eski Belçika Kralı II. Leopold heykeli graffiti ile karalanmış şekilde Brüksel yakınındaki Afrika Müzesi parkında görülüyor.
Filip’in Kongo başkanı Felix Tshisekedi’ye mektupla ilettiği bu mesaj yönetici monarşinin Belçika’nın sömürgeci geçmişi için ilk pişmanlık ifadesi oldu. Fakat bu resmi özür dileme çok kısa sürdü.
Kongo’nun bağımsızlılığının 60. Yıl dönümü için yazılmış mektupta şunu söylüyordu:
“Geçmiş yaralar ve hala bizim toplumumuzda mevcut olan ayrımcılık ile sürekli olarak canlandırılan acılar için en derin pişmanlıklarımı ifade etmek istiyorum.”
Kongo Dışişleri Bakanı Marie Tumba gazetecilere “Bu Kongo halkının kalplerini ısıttı” dedi. “Kral Filip ile birlikte Belçika derin bir değişimin temellerini attı”
Kongolu akademisyen ve aktivistler Filip’in mesajının hoş karşılandığını söyleseler de çok etkili olmadığını ifade edenler de oldu.
Belçika Liege Üniversitesi’nden siyaset bilimci Jean-Claude Mputu, “Hem Kral, hem de Belçika basit bir ifadeden ötesini yapmalılar” dedi.
Kongo Başkanı Tshisekedi’nin sözcüsü mektup ile ilgili herhangi bir yorum yapmadı.
Belçika sömürgeci tarihi ile yüzleşmeye çalışıyor. Belçika başbakanı Sophie Wilmes “Geçmişimiz Kongolu insanlara karşı şiddet ve eşitsizlik ile dolu” dedi. Ayrıca Kongo’ya sanat eserlerinin iadesi gibi “iki ülke arasındaki ilişkilerde yeni bir başlangıcı işaretlemek için güçlü sembolik araçlar” çağrısında bulundu.
Kongo 52 yıllık Belçika sömürgesinden sonra 1960’da bağımsızlığını kazandı. Belçika Kralı II. Leopold 1885-1908 tarihleri arasında Kongo’yu kendi kişisel mülkü ilan etti ve bu dönemde milyonlarda Kongolu’nun öldüğü tahmin ediliyor. Leopold dönemi boyunca birçok zulüm işlendi. Bu sömürgeci dönem şu anki Belçika Kralı Filip’in söylediği gibi birçok “zulüm ve acıya” sebep oldu.
Polisin Amerikalı siyahi George Floyd’u öldürmesinden sonra ırkçılık karşıtı hareket Avrupa’nın her yerinde ateşlendi. Belçika’da da Leopold’ün heykelleri tahrif edildi ve bazı yerlerde kaldırıldı.
Filip “ırkçılığın her türü ile savaşmaya devam edeceğinin” taahhüdünü verirken Belçika parlamentosundaki uzlaşı komisyonunun ırkçılık ve ülkenin sömürgeci geçmişini masaya yatırmaya başlamasını memnuniyetle karşıladı.
Kralın küçük kardeşi Prens Laurent bu ayın başında farklı bir tondan konuşmuştu. Leopold’ün Kongo’ya hiçbir zaman gitmediğini bu nedenle insanların acı çekmesine sebep olamayacağını söylemişti.