HAKSÖZ HABER
Batılı önyargılara sahip olan herkes gibi BBC de Suriye'de yaşanan değişimi ideolojik saplantılarıyla değerlendirmeye çalışıyor. Türkiye'de de örneğine şahit olduğumuz bu önyargılar bir halkın yaşadığı acıları ve zulmü görmezden gelip ortaya koydukları destansı direnişi önemsizleştiriyor. Laik-seküler çevrelerin büyük bir kısmına göre şuan Suriye'nin en öncelikli meselesi yeni yönetimin alkol tüketimine nasıl yaklaşacağı!
Middle East Eye'ın aktardığına göre BBC'nin Suriyeli muhalif lider Ahmed el-Şaraa ile yaptığı son röportaj tartışmalara yol açarken, sosyal medya kullanıcıları İngiliz yayın kuruluşunu ülkenin karşı karşıya olduğu insani ve toplumsal meseleler yerine alkol tüketimiyle ilgili “yüzeysel” bir soruya öncelik vermekle suçladı.
HTŞ liderliğindeki Suriyeli isyancı grupların Beşar Esed'i devirmesinin üzerinden iki hafta geçmeden BBC uluslararası editörü Jeremy Bowen, daha çok Ebu Muhammed Colani takma adıyla bilinen HTŞ lideri Şaraa ile bir röportaj yaptı.
Important interview: HTS leader Jolani says he has no intention to turn Syria into Afghanistan since these are two different societies with separate culture and history. Strong support for the ethnic and religious diversity.
— Ragıp Soylu (@ragipsoylu) December 19, 2024
He supports women’s education and says alcohol is a… pic.twitter.com/dtMqb1W5Me
Perşembe günü yayınlanan ve eski cumhurbaşkanının Şam'daki sarayında yapılan söyleşide Şaraa'nın on yılı aşkın bir süredir devam eden savaşın ardından Suriye'nin geleceğine ilişkin vizyonu ele alındı.
Bowen, Şaraa'nın Suriye'deki çeşitli mezhep ve etnik gruplara saygı gösterme vaadini sorgulayarak başladı.
“Suriye halkı binlerce yıldır birlikte yaşıyor” diyen Şaraa, devrimin ‘herkesi kapsayabileceğini’ sözlerine ekledi.
Suriye'nin Taliban yönetimi altındaki Afganistan'a benzeyip benzemeyeceği sorulduğunda Şaraa iki ülke arasındaki kültürel ve toplumsal farklılıkları vurguladı.
Bowen daha sonra Şaraa'ya Suriye'nin geleceğinde kadınların eğitimi ve alkole hoşgörü olup olmayacağını sordu.
Şaraa kadınların eğitimine inandığını belirtti ve 2017'den beri HTŞ tarafından yönetilen muhaliflerin elindeki kuzeybatı vilayetine atıfta bulunarak “İdlib'deki üniversitelerde kadınların oranı yüzde 60'ın üzerinde” dedi.
Bowen daha da ileri giderek “...ve alkol?” diye sorduğunda isyancı lider bu konunun gelecekte kurulacak bir anayasa komitesi tarafından diyalog ve hukuki uzmanlık yoluyla karara bağlanacağını açıkladı.
BBC Arapça tarafından yayınlanan daha uzun bir röportajın başlangıcı olan İngilizce klip internette geniş çaplı kınamalara yol açarken, sosyal medya kullanıcıları Suriye toplumunun karşı karşıya olduğu acil insani krizler yerine alkole vurgu yapılmasına öfkelerini dile getirdi.
“60 yıllık zulmün yeni sona erdiği ve daha dün 150,000 kişilik toplu mezarların keşfedildiği bir ülkede, sormayı seçtiğiniz üçüncü soru bu!” diye yazan bir kullanıcı, eski adıyla Twitter olan X'te, ülkede yakın zamanda keşfedilen toplu mezar alanlarına atıfta bulundu.
Suriye Acil Durum Görev Gücü'ne göre Şam yakınlarındaki bir toplu mezarda “ihtiyatlı bir tahminle” en az 100.000 ceset bulunuyordu.
Bir başka kullanıcı şöyle dedi: “12 milyondan fazla insanın yerinden edildiği, yarım milyondan fazla insanın öldürüldüğü bir ülkede Jeremy Bowen röportajının ilk birkaç dakikasında alkolle ilgili sorular soruyor. Bir soykırımdan çıktığınızı düşünün ve bu onun ilgilendiği ilk sorulardan biri.”
“BBC gibi kurumların ahlaki pusulasının doğru noktada olduğunu görmek harika,” dedi bir başkası. “Önce alkol, sonra ölüm ve işkence görmüş insanlar.”
Birçok eleştirmen de İngiliz yayın kuruluşunu ve daha geniş anlamda batılı medya kuruluşlarını, savaşın sonuçlarıyla hala boğuşan bir bölgeye kültürel “takıntılar” yansıtmakla suçladı.
Bir yorumcu “Batılı liberaller arasında Müslümanların içki içtiğini görme saplantısı incelenmelidir” diyerek bu tür soruların “miyop” bir laiklik anlayışını yansıttığını söyledi.
Bir gazeteci ise röportajın BBC'nin yayınlarında “sömürgeci ve oryantalist bir zihniyetin” simgesi olduğunu söyledi.
“Geçiş dönemi hükümetinin icraatları ve adaleti, rejimin yıkım ve tahribatı ya da Suriye hakkında haber bekleyenleri ilgilendiren herhangi bir konu hakkında soru sorulmadı,” diye devam etti.
"Bowen’in sorusu 1945'te Berlin’i Nazilerden kurtaran Müttefiklere ‘Fanta'yı yasaklamak isteyip istemediklerini’ sormak gibi bir şey," dedi bir diğer kullanıcı alaycı bir şekilde.
Ancak azınlıktaki bir grup Bowen'ı savunarak alkol sorusunun, daha önce Suriye'deki El Kaide'ye bağlı olan HTŞ yönetiminin nasıl olabileceğini anlamak için geçerli bir “turnusol testi” olduğunu savundu.
BBC'nin kendisi de Şaraa'ya bir platform sağladığı için eleştirilere maruz kaldı ve Şaraa'nın imajını temize çıkarmaya çalışmakla suçlandı.
“Klasik BBC! başına 10 milyon dolar ödül konmuş aranan bir teröristi yanlış anlaşılmış bir ünlüye dönüştürmek. Bravo!” diye yazdı bir kullanıcı.
HTŞ, Birleşik Krallık'ta yasaklı bir terör örgütüdür. Ancak Middle East Eye'ın geçen hafta bildirdiğine göre, İngiliz hükümeti Suriye'deki zaferinin ardından örgütü belirlenmiş terör örgütleri listesinden çıkarmayı düşünüyor.