Özgür-Der Batman Şubesi'nin Cuma akşamı yeni kültür merkezinde düzenlemiş olduğu “Şeyh Said ve Kıyamı ” konulu konferansın sunumunu Haksöz Dergisi yazarlarından Bahadır Kurbanoğlu yaptı.
Bir çok değişik çevreden insanın da dinleyici olarak katılarak ilgi gösterdiği programa Özgür-Der şube başkanı Bünyamin Sevim selamlama konuşması yaparak başladı. Şehitler ayı olan Şubat ayında böylesi bir konuyu seçmelerinin önemine değinen Sevim, Şeyh Said ve İskilipli Atıf Hoca gibilerinin şanslı bile sayılabileceklerini çünkü onlar gibi anılmayan, bilinmelerine dahi fırsat verilmeyen onlarca alimin ve mazlumun bu ülkenin kurucu kadroları eliyle darağaçlarında idam edilerek şehit edildiklerine ve unutturulduklarına işaret etti. Ardından konuşmacı hakkında kısa bir bilgi veren Bünyamin Sevim, sözü Bahadır Kurbanoğlu’na bıraktı.
Bahadır Kurbanoğlu konuşmasında konunun çok geniş bir yelpazesinin olduğunu dolayısıyla kronolojik bir sunumdan ziyade oluşturulmuş ezberleri, tartışmalı, spekülatif noktaları ele almaya dönük bir sunumla konuyu işleyeceğini belirterek genel olarak şu konulara değindi:
1. Cumhuriyet kadrolarının İslami ve genel olarak tüm muhalif kimlikleri tasfiyesini 3 olgu üzerinden gerçekleştirmiştir: İstiklal Mahkemeleri, Takrir-i Sükun Kanunu ve Hıyanet-i Vataniyye kanununun 1.maddesinin değiştirilmesi
2. Cibranlı Halit’in aslında lanse edildiği gibi ulusalcı değil, Nakşi kökenli bir İslamcı olduğu
3. Azadi örgütünün aralarında ulusalcıların da olduğu fakat İslamcıların ağırlıkta bulunduğu dolayısıyla İslamcı kabul edilebilecek bir örgüt olduğu
4. Ulusal bir vasfa sahip olduğu iddiasının asılsız olduğu üzerinde durdu hatta bununla ilgili olarak hadiseler patlak verdikten sonra Kürt ulusalcı aydınları İstanbul’daydı,bölgeye intikal etmediler.Diyarbakır’daki bir kısmının ise olaya ilgisiz kaldıkları
5. Dönemin Sovyet ve İngiliz politikaları nedeniyle Kemalist kadrolar uluslar arası desteği de arkalarına alarak kıyamı kanlı bir şekilde bastırıldığı
6. Kemal Fevzi ve Dr.Fuat gibi şahsiyetlerin konumlarının abartıldığı, yanlış tanıtıldığı ve kıyamla hiç ilgilerinin olmadığı
7. Şeyh Said’in planlı örgütlü bir kıyam etmediği, Piran hadiselerinden sonra zorunlu bir şekilde sosyo-politik şartların neden olduğu hazırsızlıkla da baş etmek zorunda kalarak bu kıyama giriştiği
8. Şeyh Said’in üstün bir İslam alimi olarak Ermeni mezalimine karşı olduğunu ifade eden bir fetva/beyanname yayınladığı
9. Şeyh Said ve Said Nursi ilişkisinde de şehir efsanelerinin anlatıldığını daha çok da nur cemaatlerinin yaydığı, gerçek dışı aktarımlarla Said-i Nursi’nin Şeyh Said’e destek olmadığı , onun bu yönteminin doğru bir yol olarak görmediği şeklinde iddialarla Said Nursi bu olaydan beri kılınmak istenmiştir.Halbuki Said Nursi, hadiselerden önce Van’da destek vereceği anlaşılınca gözaltına alındığının, hatta bu gözaltı süresince kendisine gazete temin eden gardiyan sayesinde olayın patlak verdiğini öğrendiği ve birkaç gün sonra getirdiği ikinci gazetede de Şeyh’in idam edilerek şehit edildiğini görerek üzüldüğünü ifade etmiştir.
10. Daha da önemlisi Said Nursi’nin, 1959 yılında vefatından önce kendisiyle yapılmış olan röportajda açık ve net bir şekilde Şeyh Said kıyamına sahip çıktığını
11. Gelen sorulardan birinde Abdullah Öcalan’ın, Şeyh Said’in devamı olduğunu iddia ettiğini belirtilen soruya cevaben konuşmacı; “Öcalan’ın 15 Şubat’ta şeyhin yakalandığını 28 Şubat’ta da idam edildiğini aynı şekilde kendisinin de 15 Şubat’ta yakalandığını ve bilinçli bir şekilde 28 Şubat’ta da idam kararı verildiğini iddia ederek kendisiyle arasında benzerlik kurmaya çalışırken dahi tarihleri saptırır. Çünkü kıyam 15 değil 13 Şubatta başlamıştır."
12. Ayrıca Öcalan başka yerde de bu kıyamın gerici bir kıyam olduğunu, M.Kemal’in ise aslında Anadolu halklarının sevgisiyle dolu aydın ,antiemperyalist bir lider olduğu,kıyamı da kanlı bir şekilde bastırmak zorunda kaldığını ifade ederek kıyamı kötülemektedir. Bu şekilde tutarsız bir duruma düşmekte olduğunu belirten Kurbanoğlu konuşmasının ardından soruları cevaplayarak, Şeyh Said ve İskilipli Atıf ile ilgili yeni çıkmış olan kitaplarını imzaladı.
Haksöz-Haber