Dünyanın en kalabalık ve en yoksul ülkelerinden olan Bangladeş’e yerleşen lüks tekstil markaları, ucuz işgücünü istismar ediyor. 4 bine yakın fabrika ve atölyede çalışan işçilerin yüzde 80’ini kadınlar ve çocuklar oluşturuyor. Eşlerini kötü yaşam koşullarından dolayı kaybeden ya da evlerini geçindirmek zorunda kalan kadınlar, hayatta kalabilmek için bu markalara ait atölyelerde çalışıyor. Haftalık 90 saati bulan çalışma süresine karşı aylık 36 dolar (205 TL) maaş alan Bangladeşliler, yılda ise yalnızca 3 gün izin yapabiliyor. Yoğun çalışma sonucu işçilerin birçoğu sağlıklarından olup çalışamaz hale gelirken, Yeni Şafak zor koşullarda yaşam mücadelesi veren insanları dinledi.
1 MİLYONDAN FAZLA ÇOCUK İŞÇİ VAR
Bangladeş’in Syedpur köyünde metal bir barakada yaşayan Shermin Shar Sahnaz, “Dört kardeşimle birlikte babam öldükten sonra kot pantolon fabrikasında çalışmaya başladık. Başlarda çalışma süremiz haftada 60 saatken, ustabaşının ısrarı üzerine 80’e çıkarıldı. Eşim de aynı fabrikada çalışıyordu. Fabrikanın pis ortamında kansere yakalanıp öldü. Aylık 36 dolar maaş için çocuklarımı annemin yanında bırakıp fabrikaya çalışmaya gidiyordum. Ağır şartlar yüzünden belim ve bacağım tutmaz oldu. Bu yüzden artık çalışamıyorum. Biri 12 diğeri 13 yaşındaki iki kızım çevre köylerdeki atölyelerde işe başladı. 9 yaşındaki oğlumu ise yetimhaneye verdim” diyor.
GÜNDE 12 SAAT İŞ 20 DAKİKA ARA
Yıllardır derdini anlatacak birini aradığını söyleyen Anan Kadri ise şunları anlatıyor: “Gelinlerim ve sekiz torunum ile birlikte aynı evde yaşıyoruz. Her ay başında buraya fabrikanın servisleri gelp bizleri alır. Evde bir kişi çocuklara bakar, bizlerse ayın sonuna kadar çalışmaya gideriz. 50’ye yakın kadın aynı yatakhanede kalıyoruz. Günde 12 saat çalışıyoruz, sadece 20 dakikalık yemek aramız var. Ben gömleklerin düğmelerini dikiyorum. Gelinlerimse gömlekleri katlıyor. Gözümü açtım çalışmaya başladım, şimdi torunlarım var. Onların benim gibi olmasını istemiyorum. Fakat aylık 36 dolara sadece onlara ekmek alabiliyoruz. Bu yüzden bazı komşularımız yurtdışına gitti.”
Eldiven takmak yasak
Yaşlandığı için artık çalışamadığını anlatan Nusrat Hayan da yıllarca sağlıksız şartlarda çalışan ucuz işçilerden sadece birisi. Haftada 90 saate yakın kot boyadığını anlatan yaşlı kadın, “Ustabaşı çalışmamız yavaşlıyor diye ellerimize eldiven giymemize izin vermezdi. Bir süre sonra elimde siğiller çıkmaya başladı. Bilmeden kopardım. Daha sonra cilt kanseri olduğumu öğrenince çalışamadım. Öleceğimi söylüyorlar ama ne zaman bilmiyorum” diye konuştu.