Yunanistan ve Almanya'nın da yakın zamanda profesyonel orduya geçmesiyle birlikte 27 üyeli Avrupa Birliği'nde zorunlu askerlik uygulamasının bulunduğu ülke sayısı 5'e düşecek.
Türkiye profesyonel orduya geçişi tartışırken, bir Avrupa ülkesi daha zorunlu askerliği kaldırdı. Son yıllarda Avrupa ülkeleri zorunlu askerlik uygulamalarına son verirken İsveç'te de zorunlu askerlik uygulaması kaldırıldı. Savunma Bakanlığı, mecliste bir süre önce kabul edilen yasaya dayanarak dün zorunlu askerlik uygulamasına son verdi. Kurulacak profesyonel ordu, gönüllü olarak bu mesleği seçenlere gerekli eğitim verildikten sonra belli maaş karşılığında görev alacak askerlerden oluşacak. Askerlik mesleğine 18 yaşını dolduranlar başvurabilecek. Bakanlık, gönüllü askerliğe başvuruları özendirmek amacıyla televizyon ve gazetelere ilanlar da veriyor.
27 üyeli Avrupa Birliği'nde sadece 8 ülkede zorunlu askerlik bulunuyor. Yakın zamanda profesyonel orduya geçme kararı alan Yunanistan ve Almanya'ya katılan İsveç'le birlikte bu rakam beşe düşecek. Söz konusu ülkelerin vatandaşlarına askeri hizmet yanı sıra kamu hizmeti ya da yardım faaliyetlerine katılma gibi seçenekler de sunuluyor. Ayrıca, zorunlu askerliğin bulunduğu tüm ülkelerde "vicdani ret" uygulaması var. Danimarka ve Norveç'te, orduya sadece bazı kondisyon sınavlarını geçebilenler alınıyor. Ayrıca, askerlik yapmak istemeyenler 3. dünya ülkelerinde yardım gönüllüsü olarak çalışabiliyor. Zorunlu askerlik süresi Avusturya'da 6 ay, Kıbrıs Rum Kesimi'nde 25 ay, Norveç'te 12 ay, Danimarka'da 4 ay, Estonya'da 8 ay, Almanya'da 9 ay, Yunanistan'da 6 ay. Bu ülkelerden Yunanistan 2012'de, Almanya 2014'te profesyonel orduya geçeceğini açıkladı. AB'ye 2004'te üye olan Doğu Avrupa ve Balkan ülkelerinin tamamının son 3 yılda zorunlu askerlik uygulamasını kaldırması dikkat çekiyor. Bulgaristan, Romanya, Polonya, Letonya, Litvanya ve aday ülkelerden Hırvatistan profesyonel orduya geçiş yaptı. AB'ye 2004'te üye olan Letonya da 2007'de zorunlu askerlik uygulamasını tamamen kaldırmıştı. Aynı şekilde, 12 ay zorunlu askerliğin olduğu Polonya, 5 Aralık 2008'de zorunlu askerlik uygulamasını sona erdirdi. Bulgaristan'da 9 aylık zorunlu askerlik uygulaması bulunuyordu. Ancak, AB'ye üye olan komşu ülke, 2007 yılında profesyonel orduya geçiş yaptı. 2004'te AB'ye üye olan Romanya ise 6 aylık zorunlu askerlik uygulamasını 2007 yılında tamamen kaldırarak profesyonel orduya geçiş yaptı. Daha önce 8 ay zorunlu askerlik uygulamasını sürdüren AB'ye aday ülkelerden Hırvatistan ise 2008'de tamamen profesyonel orduya geçti.
Almanya 80 milyon Euro kâr edecek
Almanya da 10 yıl içinde zorunlu askerlik uygulamasını tamamen kaldıracağını açıkladı. Almanya Savunma Bakanı Karl-Theodor zu Guttenberg'in 13 Haziran'da açıkladığı reform tasarısına göre, Alman ordusu tamamen profesyonel ordu sistemine geçecek. Asker sayısı 250 binden 150 bine düşürülecek. Yurtdışında operasyon kapasitesine sahip 8 bin asker bulunacak. İlk etapta zorunlu askerlik 9 aydan 6 aya düşürülecek. 10 yıl içinde kademeli olarak zorunlu askerlik tamamen kaldırılacak. Alman hükümetinin hedefi bu reformla askeri bütçede 80 milyon Euro'luk bir tasarruf sağlamak. Muhalefet, Şansölye Angela Merkel liderliğindeki hükümeti, "orduyla toplum arasındaki güçlü bağı koparmakla" suçluyor. Zorunlu askerliğin bulunmadığı diğer AB ülkelerinde ise daha çok paralı askerlik yaygınlaşmış durumda. 2001'de zorunlu askerliği kaldıran Fransa, profesyonel ordudan müteşekkil Hava ve Deniz Kuvvetleri'nin yanı sıra paralı askerlik uygulamasını sürdürüyor. Fransız ordusu her yıl 15 bin genci Yeryüzü Askerleri (Armee de Terre) birliğinde istihdam ediyor. Özellikle işsizliğin yoğun olduğu bölgelerdeki gençlerin ilgi gösterdiği paralı askerlikte, maaşlar 1.200-3.000 Euro arasında değişiyor. Fransız ordusu, şubat ayından beri internet üzerinden yürüttüğü reklam kampanyalarıyla orduya yeni askerler katıyor.
(Emre Demir – Emre Oğuz / Zaman)