Ülkedeki ekonomik darboğazın izahı sadedinde zeytinyağı vb. ürünlerdeki fiyat artışı ve "esnafın işgüzarlığı"na yönelik eleştiriler yoğunlaşırken doğalgaza yapılan ikinci zam ve Avrasya Tüneli geçiş ücretlerinde yapılan fiyat güncellemesi bakılması gereken asıl noktayı gösteriyor.
Avrasya Tüneli geçiş ücretlerine yüzde 1 Şubat itibariyle 26 zam geldi.
Yap-işlet devret modeli ile yapılan geçiş garantili Avrasya Tüneli’nin geçiş ücretine 1 Şubat 2021 itibarıyla zam geldi.
TEK YÖN GEÇİŞ 46 LİRA OLDU
Yüzde 26’lık fiyat artışıyla otomobiller için Avrasya Tüneli tek yön geçiş ücreti 46 lira, minibüsler için ise 69 lira oldu. Her gün tüneli kullanan bir araç sahibi gidiş – dönüş için ayda 2 bin 852 lira ödeyecek. Asgari ücretin 2 bin 825 lira olduğu dikkate alındığında, sadece geçiş için ödenecek rakam bir çalışanın net maliyetine denk geliyor.
Sözleşmeye göre, her yıl iki kez hesaplanan Avrasya Tüneli geçiş ücretine, araç başı 4 dolar araç geçiş ücretinin yanı sıra, ABD enflasyon artışı (Birikimli 10 yıllık enflasyon yüzde 23 dolayında hesaplanıyor) ve yüzde 8 KDV ilave ediliyor.
Toplam 1.2 milyar dolara mal olan Avrasya Tüneli, 20 yıl süreyle daha Türk-Güney Kore ortaklı ATAŞ şirketince işletilecek. Toplam 14.6 kilometre olan tünelin 5.4 kilometrelik bölümü deniz tabanına yapıldı. Tünelin en derin bölümü deniz seviyesinden 106 metre aşağıda bulunuyor.
Avrasya Tüneli’nde 2018 yılında geçiş yapan araç sayısı 17 bin 556 iken, 2019 yılında yapılan zam sonrası 17 milyon 271 bin araç geçişi sağlandı. Zam sonrası geçiş miktarı yüzde 1.62 azaldı. 2020 yılında pandemi sebebi ile bu sayı 12.8 milyon araç sayısına indi.
5 YILDA YÜZDE 206,66 ZAM
Açılışı 20 Aralık 2016'da yapılan Avrasya Tüneli'nde otomobiller için olan geçiş ücreti başlangıçta 15 lira, minibüsler için ise 22,50 lira olarak belirlenmişti. 1 Şubat 2021 itibariyle tek yön geçişlerde otomobiller 46, minibüsler ise 69 lira ödeyecek. Son zamla birlikte Avrasya Tüneli geçiş ücretlerine 5 yılda yüzde 206,66 zam yapılmış oldu.
DEVLET 3 YILDA 479 MİLYON LİRA ÖDEDİ
Avrasya Tüneli sözleşmesine göre, işletmeci şirket ATAŞ A.Ş’ye her yıl binde 5 artırmak kaydı ile başlangıç yılı olarak yıllık 25 milyon 125 bin adet araç geçiş garantisi verildi.
Tünelin hizmete girdiği Aralık 2016 ‘dan itibaren, Devletten 3 yıl için (2017/18/19) şirkete 479 milyon TL araç geçiş garantisi karşılığı ödeme yapıldı.