Haber: Facial Edroos / Al Jazeera
Çeviren: Sinem Acar / Haksöz Haber
Çok istediğiniz Nobel Barış Ödülü’nü aldığınız yıl doğmuşum ben.
Bu ödül, bizim ülkemizdeki herhangi birine bağışlanmış en büyük onurlardan biriydi.
Arakan’ın benim de doğduğum Maungdaw kentindeki herkes, bu haberden ötürü neşeyle dolmuş ve ödül sanki kendilerine verilmişçesine memnun olmuşlardı.
Bağımsızlıktan bu yana ilk kez biz, Arakanlı Müslümanlar olarak, kendimizi bu ülkenin bir parçasıymış gibi hissetmiştik. Kendimizi Myanmarlılar diye adlandırmaktan gurur duymuştuk.
Askeri cuntanın sebep olduğu tacizlerle geçen sıkıntılı yıllardan sonra size verilen ödül, onlarca yıldır baskı altında ezilen bize bir esin kaynağı oldu.
Ben büyürken büyükbabam her zaman konuşmalarını sizi destekler bir biçimde yaptı. Sizin partiniz Ulusal Demokrasi Birliği üyeleri bizi ziyaret ettiğinde kesmek için en büyük keçi ve inekleri seçerdi. Onları nezaketle ve açık yüreklilikle misafir ederdi.
Babam ve sevgili büyükbabam sizin seçtiğiniz yolu takip etmemi istediler. Ve annem beni sizin güçlü sesiniz ve aktivizminiz ile büyüttü.
2010 yılında sonunda ordu tarafından ev hapsinden salındığınız zaman çok sevindik. Ama sonraki yedi yıl içinde biz, Arakanlı Müslümanlar, hâlâ acımasız soykırımcı bir durumun kurbanları olarak kalmaya devam ettik. Ancak bu defa sizin ellerinizde.
2015’teki genel seçim zaferinden bu yana partinizdeki Müslüman temsilcileri tasfiye ettiniz. Bu sizin politik korkaklığınızın ilk işaretiydi.
Birkaç ay sonra sizin yönetiminiz tarafından Arakan’ın kuzeyinde operasyonlar başlatıldı. Sayısız sivil öldürüldü, kadınlar toplu tecavüze uğradı.
Yoğun uluslararası kınamalara rağmen siz işlenilen bu suçları inkâr ettiniz.
Siz bize “Rohingya” (Arakanlı Müslüman) diye hitap edilmesini bile reddettiniz. Ki bu, benim insanlarımın, yani yüz yıllardır Arakan’da yaşayan insanların etnik kökenini temsil eden en doğru terim.
Şiddet olaylarının başladığı 25 Ağustos’tan bu yana beş yüz binden fazla Arakanlı Bangladeş’e kaçtı. Binden fazla Arakanlı öldürüldü, on beş bin ev yakılıp yıkıldı ve sağ kalanlar da korku ve karamsarlığa hapsolmuş bir hâlde kalakaldı.
1 Eylül’de beni ve ailemi evimizi terk etmeye zorladılar. Üç gün iki gece sonra küçük bir bot ile kürek çekip Naf Nehri’ni aşarak Bangladeş’e ulaştık. Sonrasında Kutupalong Göçmen Kampı’nda kalacak bir barınak bulabildik.
Evimin yakılıp yıkıldığına dair yeni bir haber aldım. Çoğu kişi ordu veya çeteler tarafından yakıldığını söylüyor olsa da ben biliyorum ki bu sizdiniz. Aung San Suu Çii, suçlanacak kişi sizsiniz.
Siz sadece evimi yakıp yıkmadınız, aynı zamanda kitaplarımı da yaktınız.
Ro Mayyu Ali’nin yakılan evinde kitapları da bulunuyordu.
Bir yazar olacağıma ve Sittwe Üniversitesi’nde İngilizce okuyacağıma dair hayaller kurardım. Ama biliyorsunuz ki Arakanlıların oraya kayıt olması ve orada okuması yasaklandı. Yani ben de mecburen kitaplarda ve makalelerde arıyordum ilhamımı.
Siz, Nelson Mandela’nın Özgürlüğe Giden Uzun Yol’unu yaktınız. Mahatma Gandhi’nin otobiyografisini yaktınız. Leymah Gbowee’nin Güç Gücümüz Olsun kitabını yaktınız. Ve siz kendi kitabınız olan Korkudan Özgürsün’ü de yaktınız.
Umutlarımın ve hayallerimin yanmasından sorumlu olan kişi sizsiniz.
Ve şimdi, biz Bangledeş’te göçmeniz. Babamın sizin için bir sorusu var: Olan onca şeyden sonra neden hiçbir zaman Arakan’ı ya da Cox’s Bazar’ı ziyaret etmediniz?
Bizim durumumuzu hiç umursamadınız mı?
Biz, Arakanlı Müslümanlar, dünyanın zulme en çok maruz kalmış topluluğuyuz ama canımı en çok sıkan ve kalbimi kıran şey sizin, Aung San Suu Çii’nin, bizim en çok eziyet çeken halk olduğumuzu bilmeniz.
Siz kendi yolunuzu seçtiniz. Bu, görebilen herkes için oldukça açık. Şimdi dünyanın çeşitli yerlerine sürülmüş milyonlarca Arakanlı için sizin isminiz sizden önce gelmiş sayısız zorba ve diktatörle birlikte anılıyor.
Ro Mayyu Ali