Birleşik Arap Emirlikleri'nin başkenti Abu Dabi'de düzenlenen Rus-Arap İşbirliği Forumunda konuşan Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Suriye'deki ateşkesi denetlemek amacıyla Rusya, Türkiye ve İran tarafından oluşturulan ortak mekanizmanın çalışmaya başladığını söylemişti.
İlk Astana görüşmesi 23-24 Ocak'ta gerçekleşti
İlk görüşmeler sonrasında yayınlanan ortak bildirgede IŞİD ve Nusra’ya karşı ortak mücadele edileceği, bunların silahlı muhaliflerden ayrılmasının sağlanacağı belirtildi, "Bundan sonraki süreçte BMGK kararı bağlamında müzakerelerin başlaması ve bu sürecin kolaylaştırılması son derece önemli olacaktır" denildi.
"Garantör ülkeler, silahlı muhalif gruplar BM’nin denetiminde 8 Şubat’ta Cenevre’de düzenlenecek görüşmelere katılımı destekler" ifadesi kullanılan bildirgede, "Astana’da yapılan bu toplantı hükümet ve muhalefetin irtibatı konusunda da önemli olacaktır" denildi. Bildirgede ayrıca "Suriye’deki siyasi sürece uluslararası toplumun katkı sağlaması ve BM kararlarına uyması beklenmektedir" cümlesi yer aldı.
Muhaliflerin sözcüsü Yahya Aridi, bildirgeye imza atmayı düşünmediklerini açıklamıştı. Zira, ortak bildirgede de muhaliflerin ve rejimin imzası yer almadı. Bildirge garantör ülkeler; Rusya, Türkiye ve İran adına okundu.
Muhaliflerin istekleri
Suriyeli muhalif gruplar, ilk olarak rejimin ateşkes ihlallerinin durması gerektiğini savunuyor. Muhaliflerin Sözcüsü Usame Ebu Zeyd, sahadaki durumda gelişme görmeden müzakerelerde bir ilerleme sağlamanın mümkün olmayacağını söylemişti.
Şam'ın kırsalında rejimin ve İran yanlısı Hizbullah'ın saldırısı altındaki Barada Vadisi'ndeki operasyonların durdurulması ve zorla göçe son verilmesi de muhaliflerin talepleri arasındaydı.
Suriye’deki yabancı milislerin ülkeden çıkması gerektiğini vurgulayan muhalifler, bu milislerin çıkmasıyla ilgili bir anlaşma sağlanmadan Nusra Cephesi ile mücadeleden bahsetmenin mümkün olmayacağını ifade etmişti.
Rejimin istekleri
Lübnan’dan yayın yapan, Hizbullah ve rejime yakın Al Mayadeen televizyonu, rejimin görüş ve önerilerini garantör ülkelere sunduğunu söylemişti.
Bu önerilerin 4 maddeden ibaret olduğunu ifade eden kanal, bu maddeleri şu şekilde özetlemişti.
-Bir yıl sürecek ateşkes.
-Suriye’nin Türkiye sınırının kapatılması.
-Barışı kabul eden silahlı grupları diğerlerinden ayırmak.
-IŞİD ile Nusra Cephesi’ne karşı ortak bir mücadele yürütmek.
Kaynak: Reuters, Al Jazeera