Bangladeş hükümetinin, Arakanlı Müslüman göçmenleri ücra Bhasan Char Adası'na yerleştirme planının, göçmenlerin Myanmar'a geri dönmelerini erteleyeceğinden endişe ediliyor.
Bangladeş'te Cox's Bazar'daki kampın topluluk lideri Abdül Hamid, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Bangladeş'in misafirperverliğine ve adada onlar için güzel yapılar inşa etmelerine minnettar olduklarını ancak ana vatanları Myanmar'a dönmek istediklerini söyledi.
Geçen hafta Bangladeş hükümetinin organize ettiği 3 günlük tur çerçevesinde Bhasan Char Adası'nı ziyaret eden ve Arakanlı Müslümanlardan oluşan 40 kişilik grupta yer alan Hamid, adada çok az sayıda kişinin yaşadığını belirterek, buraya yerleşmeleri halinde geri dönüşlerinin çok zor olacağını ifade etti.
Hamid, "Myanmar hükümeti, bizleri hala yasa dışı Bengalli diye yaftalarken, evimiz Arakan'a geri dönüş sürecine yönelik müzakereler uzarken, bu taşınmayı yanlış yorumlayacaktır." diye konuştu.
Rohingya Gençlik Derneği yöneticilerinden Khin Maung da Myanmar hükümetinden vatandaşlarını ülkeye geri almaya yönelik olumlu sinyal gelmediğini vurgulayarak, şunları kaydetti:
"Garip bir şekilde ülkeye geri dönüş sürecini uzatıyorlar. Bu durumda bizlerin herhangi bir ücra Bangladeş adasına yerleştirilmemiz, uluslararası gözetim altında ülkeye geri dönüş olasılığını zayıflatacaktır. Bu Bangladeş adına iyi bir girişim ancak pozisyonumuz çok açık; vatandaşlık haklarımız ve güvenliğimiz sağlanmış biçimde ülkemize dönmek istiyoruz."
"Hayalimiz topraklarımıza geri dönmek"
Adayı ziyaret eden grupta yer alan Jumalida Begum de Bhasan Char'daki yapıların, Cox's Bazar'daki kamptan açıkça daha iyi olduğunu fakat "devletsiz insanlar olarak buraya yerleştirilmekle ilgilenmediklerini" söyledi.
Begum, Birleşmiş Milletler (BM) ve diğer yardım örgütlerinin faaliyetlerinin gözlenmediği adaya gıda ve temel ihtiyaçların tedarikinin devam edip etmeyeceğinden de endişe duyduğunu kaydetti.
Adının açıklanmasını istemeyen ödüllü bir Arakanlı Müslüman kadın aktivist de "Bangladeş, insanlarımızı adaya göndermeye çalışmamalı. Bu bir çözüm değil. Myanmar hükümetine geri dönüşü ertelemek için daha fazla alan tanıyor. Altın kafes içinde yaşamak istemiyoruz. Hayalimiz topraklarımıza geri dönmek." dedi.
"Hiçbir Arakanlı Müslüman Bhasan Char'a yerleşmeye zorlanmayacak"
BM Mülteciler Yüksek Komiserliği Sözcüsü Mustafa Muhammed Sazzad Hüseyin, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yeniden yerleştirme yapılmadan önce Bhasan Char'da yaşamın güvenliği ve sürdürülebilirliğinin teknik açıdan kapsamlı biçimde değerlendirilmesi gerektiğini bildirdi.
Hüseyin, Bangladeş hükümetinin adaya düzenlediği ziyaretten haberdar olduklarını ancak ziyarete katılmadıklarını veya kendilerinden bu ziyareti desteklemelerinin talep edilmediğini kaydetti.
Bangladeş Mülteci Yardım ve Geri Dönüş Komisyonu üyesi Md Mahbub Alam Talukder ise bu konuda farklı fikirlere sahip olunmasının çok doğal olduğunu, Arakanlı Müslümanları daha iyi yaşam koşulları için adaya yerleştirmek istediklerini belirtti.
Talukder, "Yeniden yerleştirme sürecini başlatmaya daima hazırız. Şu anda hükümetten yeşil ışık bekliyoruz. Hiçbir Arakanlı Müslüman Bhasan Char'a yerleşmeye zorlanmayacak." diye konuştu.
Bangladeş'teki Arakanlı Müslüman mülteciler
BM'ye göre, Cox's Bazar, 860 binin üzerinde Arakanlı Müslüman göçmene ev sahipliği yapıyor.
Bangladeş hükümeti, kendi kaynaklarını kullanarak ve 272 milyon dolar harcayarak Bhasan Char'da ilk etapta 100 bin Arakanlı Müslüman'ın yerleşebileceği 120 köy inşa etti.
Bengal Körfezi'nde bulunan ücra adaya mayıs ayında denizde mahsur kalan 306 Arakanlı Müslüman yerleştirildi.
Arakanlı Müslümanlara etnik temizlik
Arakan'da 2012'de Budistler ile Müslümanlar arasında çatışmalar çıkmış, olaylarda çoğu Müslüman binlerce kişi katledilmiş, yüzlerce ev ve iş yeri ateşe verilmişti.
Arakan'daki sınır karakollarına 25 Ağustos 2017'de düzenlenen eş zamanlı saldırıları gerekçe gösteren Myanmar ordusu ve Budist milliyetçiler, kitlesel şiddet eylemleri başlatmıştı.
Birleşmiş Milletlere göre, Ağustos 2017'den sonra Arakan'daki baskı ve zulümden kaçıp Bangladeş'e sığınanların sayısı 900 bine ulaştı. Uluslararası insan hakları kuruluşları, yayınladıkları uydu görüntüleriyle yüzlerce köyün yok edildiğini kanıtlamıştı.
BM ve uluslararası insan hakları örgütleri, Arakanlı Müslümanlara yönelik şiddeti "etnik temizlik" ya da "soykırım" olarak adlandırıyor. (AA)